Najlepsze książki fotograficzne 2013

Autor: Marcin Grabowiecki

22 Grudzień 2013

Artykuł na: 49-60 minut

Książka fotograficzna zdobywa zasłużenie coraz większe uznanie, stając się jednym z najważniejszych sposobów opowiadania historii za pomocą fotografii. W tym roku po raz pierwszy postanowiliśmy poprosić 12 specjalistów (twórców książek, właścicieli księgarni fotograficznych, kuratorów, grafików, fotografów) o podzielenie się z nami tytułami ich ulubionych książek mijającego roku. Zobaczcie jakie photobooki wybrali: Franek Ammer, Kuba Dąbrowski, Joanna Kinowska, Krzysztof Kowalski, Adam Mazur, Rafał Milach, Ania Nałęcka, Paweł Rubkiewicz, Maga Sokalska, Marta Szymańska, Paweł Szypulski oraz Marcin Grabowiecki.

Ania Nałęcka

Oliver Chanarin & Adam Broomberg "Scarti"

Oliver Chanarin & Adam Broomberg "Scarti"Trolley Books

Projekt: Fernando Gutierrez

"Ghetto" Olivera Chanarina i Adama Broomberga była moją Biblią długo przed wydaniem "Holy Bible", w drukarni spędzam prawie tyle samo czasu, co na oglądaniu seriali, więc kiedy pojawiło się "Scarti" wiedziałam, że muszę tę książkę mieć.

Scarti di avviamento to po włosku w terminologii drukarskiej rozbiegówka/makulatura; papier, puszczany na początku druku danego arkusza, zanim farba w maszynie się ustabilizuje, skoaguluje itd.; lub między drukami do wyczyszczenia maszyny; ze względu oszczędnościowych i ekologicznych, używany i zadrukowywany wielokrotnie, na koniec oddawany do recyclingu. Właśnie takie arkusze wydawca Trolley Books - Gigi Giannuzzi zachował po druku książki "Gettho", a po jego śmierci w 2012 roku, zostały odnalezione.

I tak z zachwytu nad efektem przypadku i pewnie miłości i szacunku do samego druku, powstała książka w hołdzie człowiekowi, który na takie nieoczywiste piękno był wrażliwy. Ale, podobnie jak w przypadku drukarskiej makulatury, na obraz projektu składa się wiele warstw. W estetyce błędu chowa się wspaniała dekonstrukcja i reinterpretacja "Ghetta". Co prawda nie jest to deklarowane przez artystów znaczenie, nazywają to raczej małymi wypadkami/katastrofami (org. little accidents), ale tak czy inaczej zachwyca sama myśl i to, jak ten klasyczny już projekt spektakularnie wytrzymuje przekrój poprzeczny. Pokazuje on nic innego jak wielkość umysłów O.C. i A. B.

Lorenzo Vitturi "Dalston Anatomy"

Lorenzo Vitturi "Dalston Anatomy"SPBH

projekt: Tankboys

Z niejaką dumą muszę przyznać, że nie dałam się zwieść pozornie nowomodnej formie, a nawet deseniem od projektanta na okładce (www.vlisco.com). Nie odrzuciłam jej więc ze wstrętem konesera, tylko kierowałam się zapachem śmieci i flaków. "Dalston Anatomy" Lorenzo Vitturiego to pełna radości życia wiwisekcja targowiska London's Ridley Road Market.

Obok fotograficznych notatek rzeźbiarza i scenografa, pojawiają się fotografie rzeźb, stworzonych by je sfotografować (składają się głównie z organicznych i nietrwałych materiałów). Sekwencja przypomina przechodzenie między plandekami straganów. Rozpisany jak scenariusz wiersz Sama Berksona dodaje targowego gwaru. Gubimy się i znajdujemy między dwu- i trójwymiarowością. Piękna i zabawna książka.

Verena Blok "I smell like rain"

Verena Blok "I smell like rain"self-published

projekt: -SYB-

Po pierwsze jest to, co dla mnie najważniejsze w portrecie, czułość i akceptacja w stosunku do bohatera. Jest też prawdziwa historia, opowiedziana spokojnie, bez zbędnego zamieszania. Mocna, filmowa sekwencja zdjęć, przełamana wewnętrznymi historiami w małych, ukrytych w rozkładówkach, książeczkach. I przede wszystkim dużo ciszy, czasem w mazurskim pejzażu, a czasem dokładnie wyliczonej w sekundach między odpowiedziami w wywiadzie z bohaterką. I w tej ciszy chyba jest cała opowieść.

Tak jak powiedziałam Verenie, kiedy przywiozła pokazać nam (z Rafałem Milachem) książkę - jestem z niej bardzo dumna.

Ania Nałęcka - grafik, art director, projektant książek (jako Tapir Book Design), na stałe współpracująca ze Sputnik Photos (www.sputnikphotos.com). Razem z Rafałem Milachem była kuratorem wystawy Sputnik Photos "Stand By", a ze Sputnik Photos Photo-eye for Best Books of 2012 (wybór książek roku według Sputnik Photos, USA) oraz The Curated Bookshelf w Foam Museum, (Amsterdam, Holandia). Projektowane przez nią książki zostały nagrodzone i wyróżnione na: 69 POYi The Best Photography Book Award (first prize, USA 2011) ParisPhoto / Aperture Foundation Photobook Award (USA/Francja 2012 i 2013), Miesiąc Fotografii w Bratisławie (Słowacja, 2012), The New York Photofestival (first prize, USA 2011), Photography Book Now (USA 2009 grand prize i 2011 first prize), Art Books Wanted International Award (Republika Czeska 2013) and Publikacja Roku, Fotofestiwal w Łodzi (dwie pierwsze nagrody, Polska 2013). Pośród projektowanych przez nią książek znajdują się: "7 Pokoi", "Czarne morze betonu", "W samochodzie z R" (Rafał Milach), "IS(not)", "At the Border", "Stand BY", "Miejsce Odległe" (Sputnik Photos), "Brutal" (MichaŁ Łuczak), "American Dream" (Agnieszka Rayss), "The Love Book" (SŁawomir Rumiak), "Karczeby" (Adam Pańczuk), "Promising Waters" ( Mila Teshaieva) i "Nieodwracalne" (Agnieszka i Maciek Nabrdalik).