„Jedyne. Nieopowiedziane historie polskich fotografek” - fotografia prasowa PRL-u i okresu transformacji oczami kobiet

Autor: Redakcja Fotopolis

21 Maj 2021
Artykuł na: 6-9 minut

Dom Spotkań z Historią zapowiada premierę wyjątkowej książki Moniki Szewczyk-Wittek, odsłaniające kulisy pracy polskich fotografek z okresu PRL-u.

Książka "Jedyne. Nieopowiedziane historie polskich fotografek" to opowieści kobiet, fotografek., Ciekawe życia, ambitne, odważne - Jedyne, wyróżniły się w zawodzie zdominowanym przez mężczyzn - miały siłę mówić własnym głosem. Pokazywały różne oblicza Polski od peerelowskich dekad - lat 70. i 80., przez okres transformacji ustrojowej po czasy współczesne.

Poruszały się w szerokim spektrum tematów i różnych rodzajach fotografii - od zaangażowanych reportaży społecznych, przez fotografię polityczną, studyjną, naukową i artystyczną, sportową. Pracowały także jako fotoedytorki, szefowe działów foto w redakcjach dzienników. Publikowały w cenionych tytułach prasowych polskich i zagranicznych, prezentowały zdjęcia w albumach i na wystawach. Dla wielu z nich fotografia jest  sposobem na życie.

Jak wyglądało życie fotografek w zawodzie zdominowanym przez mężczyzn?

Anna Pietuszko (pierwsza z prawej) wśród fotoreporterów w czasie pielgrzymki papieża Jana Pawła II do Polski. Trzeci od lewej Jacek Marczewski, drugi od lewej Krzysztof Miller. Warszawa, czerwiec 1991, Fot. Erazm Ciołek/FOTONOVA

Bohaterkami książki są: Anna Beata Bohdziewicz, Anna Brzezińska, Iwona Burdzanowska, Joanna Helander, Marzena Hmielewicz, Anna Michalak-Pawłowska, Anna Musiałówna, Anna Pietuszko-Wdowińska, Agnieszka Sadowska, Maja Sokołowska. Ich fascynujące historie - zawodowe biografie opowiedziane Monice Szewczyk-Wittek - odsłaniają przed nami kulisy pracy fotoreporterskiej, czasami kręte drogi do zawodu, życiowych wyborów, marzenia i pasje, tematy, które je pociągały, czasy w których im przeszło pracować i żyć.

„Książka Jedyne jest zapisem rozmów z fotografkami, które często były jedynymi kobietami w męskich zespołach lub takimi, które zdecydowały się pracować w pojedynkę w tych trudnych czasach. Jeszcze w trakcie pracy w dzienniku „Rzeczpospolita” zaczęłam prowadzić wywiady z współczesnymi fotografami i fotografkami, by dać szansę poznania kulisów ich pracy szerszej grupie odbiorców. W pewnym momencie uświadomiłam sobie, że wśród kilkudziesięciu wywiadów, które przeprowadziłam w ciągu wielu lat, było bardzo niewiele tych z kobietami. Wróciłam do historii Ani Pietuszko-Wdowińskiej. Przypomniałam sobie, jak o jej pracy i zaangażowaniu mówili koledzy fotografowie. I powoli zaczęłam układać listę fotografek, które znałam często tylko ze zdjęć przez nie wykonanych.” - opowiada o powstawaniu publikacji autorka, Monika Szewczyk-Wittek.

Anna Brzezińska

„Głównym tematem naszych rozmów były kulisy pracy, ale nie jest możliwe oddzielenie tych opowieści od spraw związanych z życiem prywatnym. Stąd w rozmowach pojawiają się wątki, które czasem wykraczają poza kwestie zawodowe. Zależało mi na tym, by pytać o refleksje dotyczące wydarzeń, historii czy zjawisk społecznych. Pytałam o warsztat, wybór tematów i zaangażowanie w sprawy bohaterów materiałów. O fotografie publikowane w polskiej prasie i o zdjęcia, które autorki wysłały za granicę i które nigdy do nich nie wróciły. Wreszcie zależało mi, by znaleźć odpowiedź na pytanie, dlaczego związały się z fotografią i czym ona dla nich jest.” - dodaje

Nieopowiedziane historie polskich fotografek to książka bogato ilustrowana zdjęciami z archiwów jej bohaterek oraz z zasobów czasopism i agencji fotograficznych. To lektura dla miłośników fotografii i fotoreportażu, dziennikarzy, studentów, historyków i badaczy. To książka dla wszystkich, którzy w historiach innych ludzi i w obrazach fotograficznych szukają opowieści o nas samych i naszych czasach.

Anna Michalak, 1984. Fot. Artur Pawłowski

Maja Sokołowska podczas memoriału Janusza Kusocińskiego na stadionie warszawskiej Skry w 1979 roku. Fot. Tomasz Prażmowski

Autorką książki jest Monika Szewczyk-Wittek - absolwentka Instytutu Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego (specjalizacja fotografia). Fotoedytorka i kuratorka. Autorka tekstów oraz wywiadów z fotografami i fotografkami. Pomysłodawczyni przedsięwzięć promujących fotografię. Współtwórczyni projektu Wszyscy Jesteśmy Fotografami. Kierowała archiwizacją i digitalizacją zbiorów TR Warszawa. Współkuratorka archiwum Pawła Pierścińskiego. Prowadzi zajęcia z fotoedycji i etyki fotografii na Uniwersytecie Warszawskim. Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 

„Jedyne. Nieopowiedziane historie polskich fotografek” | Monika Szewczyk-Wittek

  • Wydawnictwo: Dom Spotkań z Historią
  • Autor: Monika Szewczyk-Wittek
  • Projekt graficzny i skład: Nina Gregier
  • Redaktor prowadząca: Monika Kapa-Cichocka
  • Fotoedycja: Monika Szewczyk-Wittek
  • Współpraca redakcyjna: Ula Kifer

Premiera i wystawa towarzysząca

Publikacji towarzyszyć będzie wystawa w Domu Spotkań z Historią, której otwarcie odbędzie się  jesienią. Ekspozycja  przybliży dorobek bohaterek, wydobywając na pierwszy plan wybrane, może mniej oczywiste czy znane szerokiej publiczności aspekty ich twórczości. Będzie też przekrojowym spojrzeniem na polską fotografię od lat 70. XX wieku do lat dwutysięcznych.

Premiera publikacji odbędzie się 5 czerwca 2021 roku, o godzinie 16:00. Dostępna będzie do obejrzenia na Facebooku oraz kanale YouTube Domu Spotkań z Historią.  Od 5 czerwca książkę będzie też można kupić w wersji papierowej lub elektronicznej za pośrednictwem Księgarni XX wieku DSH i na stronie ksiegarnia.dsh.waw.pl.

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Publikacje
In Praise of Shadow - fotograficzna kraina cienia w książce Tomasza Kaweckiego
In Praise of Shadow - fotograficzna kraina cienia w książce Tomasza Kaweckiego
W swojej najnowszej książce Tomasz Kawecki schodzi do krainy cienia, by odkryć resztki pierwotnego świata, który nie został jeszcze zdominowany przez człowieka. Tytułowy projekt będzie...
7
Wystartowała 5. edycja BUP Book Award - wygraj publikację własnej książki fotograficznej
Wystartowała 5. edycja BUP Book Award - wygraj publikację własnej książki fotograficznej
Nie musisz mieć makiety ani nawet dokończonego projektu. Liczy się tylko to, co chcesz pokazać. Zgłoszenia do tegorocznej edycji BUP Book Award możecie nadsyłać do 12 maja. Zwycięzca...
26
Bezkoniec - pierwsza publikacja uczestników Szkoły Dokumentu Pix.House
Bezkoniec - pierwsza publikacja uczestników Szkoły Dokumentu Pix.House
Pix.House inauguruje sezon 2024 premierą książki „Bezkoniec”. Razem z towarzyszącą jej wystawą stanowi podsumowanie kilkuletniej pracy słuchaczy, którzy pracowali nad realizacją...
17
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (3)