Pozowane, podpatrzone - obszerna retrospektywa Wojciecha Plewińskiego w Warszawie

Autor: Redakcja Fotopolis

21 Czerwiec 2023
Artykuł na: 6-9 minut

Dom Spotkań z Historią startuje z wystawą Wojciecha Plewińskiego, jednego z najważniejszych polskich fotografów powojennych. Ekspozycja to przeszło 150 zdjęć z imponującego dorobku artysty, które będzie można oglądać do lutego 2024 roku.

„Pozowane, podpatrzone. Fotografie Wojciecha Plewińskiego” to wystawa, na której prezentujemy blisko 150 zdjęć z imponującego artystycznego dorobku fotografa. Wojciech Plewiński przez kilka dekad był związany z krakowskim „Przekrojem” i najważniejszymi polskimi teatrami. Nie ograniczał się do zleconych tematów i jak sam mówi, „robił więcej niż potrzeba”. Z podróży po Polsce i Europie przywoził reportaże, fotografował też znajomych, zwykle wybitnych przedstawicieli polskiej kultury i sztuki.

Twórczość Plewińskiego wymyka się kategoryzacji

Prezentowane na ekspozycji fotografie pochodzą głównie z lat 1950–1980. Wyboru zdjęć z bogatego archiwum autora dokonały kuratorki Anna Brzezińska i Katarzyna Sagatowska, które podkreślają: „Twórczość fotografa wymyka się prostym kategoriom. Charakteryzuje ją lekkość, poczucie humoru, wykorzystanie każdego ciekawego momentu do zrobienia zdjęcia. Głównym tematem wydaje się być człowiek i różne przejawy jego aktywności”.

fot. Wojciech Plewiński, Reżyser Roman Polański (wówczas student łódzkiej Filmówki) i jazzman (trąbka) Andrzej „Idon” Wojciechowski podczas piżama party na Jazz Camping Kalatówki. Hotel górski PTTK, Zakopane, 1959. Z cyklu Jazz Camping Kalatówki

Plewiński ma na koncie imponującą liczbę zdjęć okładkowych w „Przekroju” (ponad 500) i jeszcze więcej fotografii teatralnych (ponad 800 sfotografowanych spektakli). To, co wydaje się najważniejsze w jego pracy, wymyka się liczbom i prostym skojarzeniom. Wartość twórczości fotografa można zobaczyć przede wszystkim na zdjęciach reportażowych i w cyklach, które ukazują go jako przenikliwego obserwatora otaczającego świata. Kuratorki zdecydowały się pokazać różnorodność jego fotografii, układając je w sekcje tematyczne: Ludzie kultury i sztuki, Moda i dizajn, „Przekrój”, Podróże zagraniczne, Opowieść o Polsce, Teatr.

Uważny i czuły obserwator ludzi

fot. Wojciech Plewiński, Anna Dymna, 1970

„Nasz wybór fotografii dokumentalnych prezentowanych na wystawie »Pozowane, podpatrzone« odzwierciedla podejście Plewińskiego do pracy – uważnego, czułego i zdyscyplinowanego formalnie obserwatora ludzi” - mówią kuratorki. - „W drugiej połowie lat 50., gdy wszedł do zawodu, naszkicował przejmujący obraz powojennej Polski – zrujnowane i budzące się do życia Ziemie Zachodnie, niknące ślady przeszłości w cyklu Sklepiki. Seria SAM-y ukazuje, jak Polacy w latach 50. próbowali spełniać marzenia o własnych czterech kółkach. Istotną częścią wystawy są portrety artystów i intelektualistów oraz fotografie teatralne. Plewiński pracował dla najważniejszych polskich scen, fotografując aparatem tradycyjnym, na negatywach, bez lampy błyskowej – dla zachowania nastroju i plastyczności obrazu”.

Ponadto na wystawie można zobaczyć zdjęcia z wyjazdów do Włoch i Francji, z propagandowych wizyt w fabryce butów Radoskór czy Hucie Katowice organizowanych dla dziennikarzy przez władze PRL, wybrane okładki „Przekroju” i oczywiście zdjęcia ludzi kultury, m.in. Jerzego Turowicza, Sławomira Mrożka, Natalii LL, Krystyny Zachwatowicz, Krzysztofa Komedy, artystów i artystek z Piwnicy pod Baranami czy uczestników i uczestniczek legendarnego Jazz Camping Kalatówki.

Wojciech Plewiński - sylwetka autora

fot. Bartek Warzecha

Wojciech Plewiński urodził się w 1928 roku. Z wykształcenia jest architektem, z zamiłowania – płetwonurkiem i narciarzem, a z zawodu – fotografem. Jako student architektury pracował w krakowskiej Pracowni Konserwacji Zabytków i właśnie wtedy zaczął fotografować. Aparat służył mu do robienia notatek w formie zdjęć. Powoli rodziła się pasja, po części odziedziczona po ojcu – w domu zawsze był aparat fotograficzny i albumy ze zdjęciami. W końcu pasja stała się zawodem, chociaż, jak podkreśla autor: „Fotografem to ja jestem może w jednej piątej. Zawsze ważniejsze były sporty, pasje. Zawsze ważniejszy był sprzęt do nurkowania, dobra maska i fajka niż porządny aparat”.

Jest jednym z ważniejszych przedstawicieli pokolenia fotografów powojennych, którego twórczość koresponduje z pracami francuskich fotografów humanistycznych lat 50. XX wieku – Henriego Cartiera-Bressona czy Elliota Erwitta. W jego dorobku znalazły się zdjęcia, które należą do kanonu polskiej kultury wizualnej. Jego dzieła prezentowane były na wielu wystawach zbiorowych i indywidualnych w Polsce i za granicą, m.in. w Austrii, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Szwecji, we Włoszech, Francji, w Meksyku i Hongkongu. W 2011 roku Muzeum Narodowe w Krakowie przygotowało wystawę retrospektywną z okazji 50 lat jego pracy twórczej. Obecnie zdjęcia Plewińskiego znajdują się m.in. w archiwach Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Centrum Scenografii Polskiej w Katowicach, Muzeum Narodowego Starego Teatru w Krakowie czy Muzeum Fotografii w Krakowie (MuFo).

Kuratorki: Anna Brzezińska, Katarzyna Sagatowska

Kiedy i gdzie?

Wernisaż wystawy „Pozowane, podpatrzone. Fotografie Wojciecha Plewińskiego” odbędzie się w czwartek, 22 czerwca 2023 roku, o godz. 18.00 w Domu Spotkań z Historią, przy ul. Karowej 20 w Warszawie.

Zdjęcia będzie można oglądać do 4 lutego 2024 roku.

Wystawie towarzyszy album zdjęć Wojciecha Plewińskiego z tekstami Aleksandry Boćkowskiej oraz Anny Brzezińskiej i Katarzyny Sagatowskiej.

Więcej informacji pod adresem jednostka.com i na stronie facebookowej wydarzenia.

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
6 czerwca w lublinie rusza druga edycja Wschodniego Festiwalu Fotografii. To przestrzeń spotkań z fotografią artystyczną, dokumentalną i reportażową w najbardziej wyrazistych i...
6
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
OFF przechodzi na czas letni. 15. edycja Opolskiego Festiwalu Fotografii skupia się wokół tematu przesilenia, prezentując zarówno projekty związane z cyklami natury, jak i osobiste...
2
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Rusza 3. edycja Programu Podstawowego Sputnik Photos. To program edukacyjny czołowych polskich dokumentalistów, stworzony z myślą o osobach, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z...
6
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (5)