Obiektywy
Fujifilm Fujinon XF 500 f/5.6 R LM OIS WR - profesjonalne długie tele wkracza do systemu
Najnowsza odsłona kolekcji wrzesińskiej jest wyjątkowa, gdyż po raz pierwszy za jej powstanie odpowiadał duet. Zreszta nie byle jaki. Portretowania Wrześni podjęli się kultowi fotografowie Chris Niedenthal i Tadeusz Rolke.
„Zaczęło się od pomysłu zaproszenia fotograficznego duetu. Nigdy wcześniej w Kolekcji Wrzesińskiej taka sytuacja nie miała miejsca, ale też nic nie stało na przeszkodzie, by, choć na chwilę, nieco zmienić zasady realizacji projektu. Sprawdzić, jak to zadziała i czy wygeneruje jakiś zupełnie nowy rodzaj fotograficznej opowieści o Wrześni” - mówi o najnowszej edycji KW kurator projektu, Karol Szymkowiak.
"Szybko dotarło do mnie, że znam dwóch fotografów, którzy wprost idealnie wpisują się w pomysł zrealizowania Kolekcji Wrzesińskiej w tandemie. Po pierwsze dotychczasowa lista autorek i autorów Kolekcji, choć imponująca i zróżnicowana, zdawała się niepełna bez nazwisk Chrisa Niedenthala i Tadeusza Rolke. Po drugie, Panowie zrealizowali już kiedyś wspólny cykl Sąsiadka, a prywatnie są przyjaciółmi. Były więc podstawy sądzić, że ich wrzesińska współpraca będzie tak samo owocna jak i przyjemna.
fot. Tadeusz Rolke, "Świt" - Kolekcja Wrzesińska 2019
Jeszcze przed rozpoczęciem zdjęć okazało się, że Chris i Tadeusz nie będą pracowali wspólnie nad jednym tematem. Tadeusz od samego początku miał jasną wizję współpracy z młodzieżą, której powierzyć chciał zadanie stworzenia kreacji nawiązujących do herbu miasta - białej róży, a następnie realizacji czegoś na kształt fotograficznej sesji mody, w której modelkami i modelami, mieliby być twórcy owych kreacji. Nawiasem mówiąc, nie bardzo dziwi fakt, że wobec tak postawionego zadania na udział w przedsięwzięciu zdecydowały się wyłącznie dziewczyny.
Chris myślał przez chwilę o tym, by nawiązać do pomysłu Tadeusza i, trochę na zasadzie kontrastu, sportretować najstarszych mieszkańców Gminy Września. Porzucił jednak ten pomysł jeszcze przed rozpoczęciem zdjęć. Ostatecznie, podczas kilku pobytów we Wrześni, odkrywał, jak wygląda miasto w chwili, w której budzi się do życia: o świcie.
fot. Chris Niedenthal, "Świt" - Kolekcja Wrzesińska 2019
W ten sposób rozpoczęła się realizacjach dwóch, zdawało się, niemających ze sobą nic wspólnego projektów. Dopiero gdy zobaczyłem zdjęcia Tadeusza i zestawiłem je ze znanymi już wcześniej fotografiami Chrisa, zrozumiałem, że ich realizacje, choć formalnie różne, łączy wspólny, metaforyczny mianownik. Oba zestawy opowiadają o początkach. O zjawiskowych momentach, pełnych pozytywnej energii i nadziei. Chwilach, które są równie piękne, co ulotne. Świcie dnia i świcie życia.
Te dwa świty zamknęliśmy w jednej książce, podzielonej na dwa osobne bloki. Fotografie każdego z autorów tworzą w niej własne historie, które można odczytywać niezależnie od narracji drugiego z autorów. Jednakże edycja książki ułożona jest tak, by oba bloki oglądane równolegle tworzyły trzeci rodzaj wspólnej narracji. Dodatkowo widz może zabawić się w poprowadzenie własnej opowieści, zestawiając prace dwójki autorów w dowolny sposób. Fotografiom Tadeusza Rolke towarzyszą fragmenty listów, które otrzymał od swoich wrzesińskich modelek po wykonaniu sesji zdjęciowej.
fot. Tadeusz Rolke, "Świt" - Kolekcja Wrzesińska 2019
Warto w tym miejscu wspomnieć o jeszcze jednej funkcji, którą Kolekcja Wrzesińska z czasem zaczęła pełnić, choć raczej nikt tego pierwotnie nie planował. W listach młodych wrześnianek napisanych do Tadeusza Rolke ich autorki często wyznają, że w przyszłości chciałby zostać fotografkami lub modelkami. Dzięki Kolekcji Wrzesińskiej miały okazję stanąć przed obiektywem fotografa, który portretował tak znane kobiety, jak Kora Jackowska, Małgorzata Braunek czy Kalina Jędrusik.
Wierzę, że to spotkanie może stać się dla niektórych z nich inspiracją i motywacją do konsekwentnej realizacji swoich marzeń. To zresztą nie pierwsza sytuacja, w której lokalna społeczność wchodzi w ścisłą interakcję z autorami projektu. Rok wcześniej również młodzi ludzie mieli okazję współpracować z Zuzą Krajewską. Współpracować, pozować, podglądać ją przy pracy, a niekiedy nawet się zaprzyjaźnić. Były też przypadki współpracy zaproszonych fotografów z lokalnymi artystami. Narracje książki Nibyland Adama Lacha budują zawarte w niej wiersze Nadii Smolarkiewicz, młodej poetki ze wsi Węgierki w Gminie Września. Za materiał do kolaży w cyklu Pierwszy marsz dżentelmenów posłużyły Rafałowi Milachowi fotografie wrześnianina Ryszarda Szczepaniaka. Tu anegdota odnośnie do omawianej realizacji. Kiedy Rafał zobaczył portrety wykonywane przez Pana Ryszarda na ulicach Wrześni w latach 50. i 60. XX wieku, powiedział mi: „Ryszard Szczepaniak to taki nieodkryty wrzesiński Tadeusz Rolke”.
fot. Chris Niedenthal, "Świt" - Kolekcja Wrzesińska 2019
Bardzo się cieszę, że za sprawą Kolekcji Wrzesińskiej dochodzi do tego typu twórczych spotkań pomiędzy zapraszanymi artystami a mieszkańcami Gminy Września. Kto wie, być może dla kilku z nich są one, być może nieuświadomionym jeszcze, świtem ich własnej drogi artystycznej."
Najnowszą edycję Kolekcji Wrzesińskiej będzie można obejrzeć na wystawie plenerowej, na ul. Warszawskiej we Wrześni, trwającej od 19 czerwca do 31 sierpnia 2020 roku. Wernisaż zaplanowany jest na piątek, 19 czerwca, na godz. 18.30 na rynki głównym. W związku z panującą epidemią organizatorzy proszą o zachowanie 2-metrowego dystansu społecznego od innych uczestników wydarzenia lub zasłonić usta i nos. W wydarzeniu może wziąć udział maksymalnie 80 osób.
„Świt” zostanie wydrukowany także w formie publikacji. Zawierająca 192 strony i 67 fotografii, książka zostanie wydana przez Muzeum Regionalne im. Dzieci Wrzesińskich we Wrześni w limitowanym nakładzie 500 egzemplarzy.
Kolekcja Wrzesińska to wieloletni projekt fotograficzny, w którego rezultacie powstaje artystyczne archiwum fotograficzne Miasta i Gminy Września. Burmistrz Miasta i Gminy Września Tomasz Kałużny co roku zaprasza na rezydencję artystyczną jednego fotografa wybranego przez kuratora. Zadaniem artysty jest stworzenie osobistego zestawu fotografii, który ilustruje gminę i jej mieszkańców. Ma on przy tym zapewnioną całkowitą swobodę twórczą, zarówno w kwestii poruszanych tematów, jak i sposobów ich przedstawienia. Efekty jego pracy publikowane są w formie artystycznej książki fotograficznej oraz prezentowane na wystawie we Wrześni.
Za sprawą Kolekcji Wrzesińskiej mieszkańcy Miasta i Gminy Września mają okazję spojrzeć na siebie samych i przestrzeń, w której żyją, z perspektywy artysty będącego zewnętrznym obserwatorem. Dzięki temu „zewnętrznemu oku” mają sposobność dowiedzieć się czegoś nowego o ludziach, miejscach i zjawiskach, które są tak blisko nich, a jednak często umykają ich uwadze w codziennym życiu. Kolekcja Wrzesińska adresowana jest również „na zewnątrz”, poza miasto, w którym powstaje. Września staje się tym samym czymś w rodzaju miasta uniwersalnego, za pomocą którego fotograf opowiada historie o znacznie szerszym kontekście, wykraczającym poza, ale wynikającym z miejsca realizacji.
W przyszłości ten zbiór fotografii stanowić będzie bezcenne świadectwo naszych czasów. Dzisiaj kolekcja ma odkrywać, skłaniać do refleksji i stawiać pytania.
Bogdan Konopka (2009), Andrzej Jerzy Lech (2010), Mariusz Forecki (2011), Nicolas Grospierre (2012), Zbigniew Tomaszczuk (2013), Katarzyna Majak (2014), Adam Lach (2015), Rafał Milach (2016), Filip Springer (2017), Zuza Krajewska (2018), Chris Niedenthal & Tadeusz Rolke (2019), Maksymilian & Magdalena Rigamonti (2020 – w trakcie realizacji).
Więcej informacji znajdziecie na stronie facebookowej projektu.