Warszawa na zdjęciach reporterskich z lat 1945-49. Nowa wystawa i album poświęcone odbudowie stolicy

Autor: Redakcja Fotopolis

10 Marzec 2020
Artykuł na: 6-9 minut

"Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945–1949" to podsumowanie wieloletniej pracy kuratorek Anny Brzezińskiej i Katarzyny Madoń-Mitzner nad tematem odradzającej się z ruin stolicy. “Fotografie te pokazują odbudowę miasta, ale też budowanie na nowo życia po traumie II wojny” - komentują.

W tym roku Warszawa obchodzi 75. rocznicę swojej odbudowy. Z tej okazji Dom Spotkań z Historią zaprasza na premierę albumu oraz wernisaż wystawy "Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945–1949".

“Większość tych zdjęć nie miało wówczas szans na publikację”

Warszawa była najbardziej zniszczoną spośród europejskich stolic. W wyniku działań wojennych zburzono około 84% zabudowań lewobrzeżnej części miasta, w tym 90% zabudowy przemysłowej i zabytkowej, ok. 72% budynków mieszkalnych. Gruzy zajmowały ok. 20 milionów metrów sześciennych. Moment powrotu dawnych mieszkańców do stolicy, życie w ruinach i mozolna odbudowa miasta zostały utrwalone przez autorów zdjęć z niezwykłym wyczuciem i wrażliwością.

22 lipca 1949. W dniu piątej rocznicy uchwalenia Manifestu PKWN otwarto Trasę W-Z (Wschód-Zachód). Widok w kierunku zachodnim od ulicy Miodowej, nad tunelem drogowo-tramwajowym trasy. W głębi po prawej klasztor Kapucynów i gmach Wydziału Hipotecznego Sądu Okręgowego przy ulicy Kapucyńskiej, po lewej ruiny budynków przy ulicy Hipotecznej. Daleko na horyzoncie widoczna wieża kościoła św. Augustyna przy ulicy Nowolipki. Fot. Polska Agencja Prasowa.

Prezentowane w albumie i na wystawie fotografie pozwalają zrozumieć charakter i historię stolicy Polski oraz wyobrazić sobie, jak ogromny wysiłek włożono w podniesienie Warszawy z ruin. Zdjęcia pustkowia po getcie warszawskim kontrastują z nowo powstającym osiedlem Mariensztat, bieda i smutek z ulicznymi zabawami i tańcami. W ruinach Starego Miasta bawią się dzieci a kobiety rozwieszają pranie. Większość tych zdjęć nie miało wówczas szans na publikację. Dziś stanowią bezcenny dokument.

Ponad sto warszawskich fotografii

Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945–1949 to podsumowanie wieloletniej pracy Anny Brzezińskiej i Katarzyny Madoń-Mitzner - autorek albumu i kuratorek wystawy – ze zbiorem zdjęć z archiwum Polskiej Agencji Prasowej dotyczącym ważnego dla DSH tematu - odradzającej się z ruin Warszawy. Album zawiera ponad sto warszawskich fotografii z drugiej połowy lat 40. Ich autorami są fotoreporterzy z różnych agencji fotograficznych działających tuż po wojnie, zanim w 1951 roku powstała jedna Centralna Agencja Fotograficzna, m.in. Jerzy Baranowski, Stanisław Dąbrowiecki, Zdzisław Wdowiński, Jan Tymiński, Karol Szczeciński, Władysław Forbert, Lech Pieńkowski, Stanisław Urbanowicz, Bolesław Miedza, Tadeusz Kubiak, Wojciech Kondracki.

- Te fotografie pokazują odbudowę miasta, ale także budowanie na nowo życia po traumie II wojny. Pozwalają inaczej spojrzeć na tamte czasy i na Warszawę dzisiaj. Mieszkańcy stolicy z niezwykłą siłą życia i energią oswajali skrajnie trudną rzeczywistość i starali się żyć normalnie w nienormalnych warunkach. W decyzji o wzniesieniu z ruin stolicy było jakieś pozytywne szaleństwo, zbiorowy entuzjazm na przekór realiom i sytuacji politycznej. Czuje się to, patrząc na te zdjęcia, na twarze ludzi, na odradzające się życie miasta. Ten entuzjazm, energia są zaraźliwe - mówi Katarzyna Madoń-Mitzner.

“Piękna, pełna emocji fotografia humanistyczna”

Na wystawie zobaczymy z kolei 75 fotografii wybranych z tego samego zbioru. Ekspozycję dopełniają wybrane fragmenty kronik filmowych dokumentujących powojenną Warszawę oraz kalendarium najważniejszych wydarzeń z lat 1945–1949.

Kwiecień 1947. Odbudowa kamienicy przy ulicy Nowy Świat. W głębi skrzyżowanie alei 3 Maja (obecnie Aleje Jerozolimskie) z Nowym Światem. Po prawej gmach Banku Gospodarstwa Krajowego – widok w kierunku placu Trzech Krzyży. Fot. Polska Agencja Prasowa

- Autorzy fotografii byli profesjonalistami, niezwykle zaangażowanymi w to, co robią. Ich zdjęcia są na najwyższym poziomie, zarówno technicznym, jak i merytorycznym, doskonale skadrowane i skomponowane. To nie tylko dokument, ale piękna, pełna emocji fotografia humanistyczna. Dzięki temu, że przetrwała, możemy poczuć niesamowitego ducha miasta i jego mieszkańców - mówi Anna Brzezińska.

Kuratorki wystawy wybrały zdjęcia ikoniczne, poruszające, ukazujące ślady wojny i dramatyczną sytuację mieszkańców zrujnowanej Warszawy, ale też zaskakujące, pełne energii i radości życia. Wśród nich chcemy znaleźć jedno, które najlepiej odda ducha tamtego czasu i ogram pracy włożonej w odbudowę miasta, dlatego ogłaszamy plebiscyt na najbardziej budujące zdjęcie Warszawy 1945–1949.

Styczeń 1945. Gazeciarz stojący nieopodal skrzyżowania alei 3 Maja (obecnie Aleje Jerozolimskie) i Nowego Światu. W tle ruiny kamienic między Alejami Jerozolimskimi a ulicą Smolną, na lewo oficyna pałacu Branickich. Fot. Polska Agencja Prasowa

Plebiscyt na najbardziej budujące zdjęcie Warszawy

Każdy, kto odwiedzi naszą wystawę, może wziąć udział w plebiscycie i zagłosować na zdjęcie prezentowane w ramach ekspozycji. Wystarczy, że przy wybranej przez siebie fotografii umieści specjalnie przygotowaną naklejkę. Chętni mogą także krótko uzasadnić swój wybór i oddać głos we wskazanym miejscu. Naklejki i karty do głosowania są dostępne w recepcji DSH. Najciekawsze uzasadnienia zostaną nagrodzone albumami, a fotografia, która uzyska najwięcej głosów zwiedzających, symbolicznie podsumuje odbudowę Warszawy w 75. rocznicę tych wydarzeń.

Kiedy i gdzie?

Styczeń 1947. Skrzyżowanie alei 3 Maja (obecnie Aleje Jerozolimskie) z Nowym Światem. Po lewej ruiny kamienic między aleją 3 Maja a ulicą Smolną, widoczna również kamienica przy Smolnej 40. Fot. Polska Agencja Prasowa

Wernisaż wystawy i premiera albumu Warszawa na nowo. Fotografie reporterskie 1945–1949 odbędzie się we wtorek, 17 marca 2020 roku, o godzinie 18:00 w Domu Spotkań z Historią, przy ul. Karowej 20 w Warszawie. Ekspozycję będzie można oglądać do 26 kwietnia. Wstęp wolny.

Po spotkaniu obędzie miał miejsce koncert Warszawskiego Combo Tanecznego Janka Młynarskiego.

Album, prezentujący ponad 100 zdjęć warszawy z drugiej połowy lat 40. XX wieku trafi do sprzedaży w cenie 55 zł.

Więcej informacji znajdziecie pod adresem dsh.waw.pl oraz na stronie facebookowej wydarzenia.

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Festiwal Fotoforma to także edukacja - warsztaty foto i wideo z najlepszymi
Festiwal Fotoforma to także edukacja - warsztaty foto i wideo z najlepszymi
Na Festiwalu Fotoforma (13 -14 czerwca, PGE Narodowy, Warszawa) będzie odbywać się aż 15 warsztatów zarówno fotograficznych jak i filmowych. To świetna propozycja dla osób, które chcą...
4
Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii - FAF stawia pytanie o to, jak patrzymy na dzieła sztuki przez obiektyw aparatu
Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii - FAF stawia pytanie o to, jak patrzymy na dzieła sztuki...
Fundacja Archeologia Fotografii zaprasza na wystawę „Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii”, która podejmuje temat twórczego podejścia do dokumentacji dzieł sztuki. Wernisaż 17...
5
Rusza 10. edycja Konkursu Fotografii Teatralnej - do wygrania 10 000 zł
Rusza 10. edycja Konkursu Fotografii Teatralnej - do wygrania 10 000 zł
Startuje jubileuszowa, 10. edycja Konkursu Fotografii Teatralnej. Zdjęcia w trzech kategoriach konkursowych można zgłaszać do 30 września. Na zwycięzców czekają nagrody w wysokości od...
4
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (2)