Zakaz fotografowania - czy zawsze trzeba go przestrzegać?

Autor:

29 Listopad 2017

Artykuł na: 4-5 minut

Dziś zdjęcia robimy wszystkiemu i wszędzie. Zdarza się jednak, że spotykamy się z zakazem fotografowania. Okazuje się, że w większości przypadków taki zakaz nie ma uzasadnienia prawnego. Portal Fotoprawo.pl wyjaśnia kiedy i w jakich okolicznościach należy go jednak przestrzegać.

Wykonanie, a rozpowszechnianie zdjęcia

Podstawowe znaczenie ma rozróżnienie wykonania zdjęcia od jego rozpowszechnienia, za które uznaje się udostępnienie nieograniczonej publiczności. O ile wykonać zdjęcie można nieomal w każdej sytuacji, o tyle jego rozpowszechnianie, najczęściej połączone z uzyskiwaniem z tego tytułu korzyści, zwykle uzależnione jest od zgody uprawnionej osoby.

Wyjątkiem od powyższej zasady jest zapis w art. 33 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, który stanowi, że wolno rozpowszechniać utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach. Jeśli zatem na zdjęciu ogrodu znajdzie się artystycznie wycięty krzew, czy mural możemy wykonać i rozpowszechnić jego zdjęcie bez obaw o naruszenie prawa autorskiego.

Sony A7 III - raty 20x0% (cena po cashbacku)

5 679 zł

Canon EOS R5 II - raty 20x0% + złoty pakiet 12 miesięcy Fotoforma Care

21 999 zł

Nikon Z6 III - raty 20x0% + 1500 zł voucher Fotoforma Care

12 989 zł

Sony A7 IV - raty 20x0% (cena po cashbacku)

9 099 zł

Canon EOS R6 Mark II - raty 20x0% (cena po cashbacku)

9 999 zł

fot. Duncan C. / Creative Commons

Zakaz fotografowania, a prawo własności

Ekspert portalu Fotoprawo.pl, Magdalena Stasiak tłumaczy: „Wymóg uzyskania zgody na rozpowszechnianie zdjęcia może wynikać z prawa własności. Zgodnie z art. 140 kodeksu cywilnego, jedynie właściciel, z wyłączeniem innych osób, może korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. Jeśli zatem fotograf wykona zdjęcie danego przedmiotu, rośliny albo zwierzęcia, należącego do kogoś innego, a następnie wykorzysta je w celach komercyjnych, to tym samym narusza wyłączne prawo właściciela do pobierania pożytków z tego przedmiotu. W takiej sytuacji właściciel może żądać zaprzestania takich działań. Trzeba jednak pamiętać, że generalnie nie można zakazać wykonania zdjęcia, ale dopiero rozpowszechniania go i zarabiania na nim".

Zakaz fotografowania, a obiekty państwowe

Istnieją sytuacje kiedy nawet zrobienie fotografii jest sprzeczne z prawem. Może tak być w przypadkach określonych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 24 czerwca 2003 roku w sprawie obiektów szczególnie ważnych dla bezpieczeństwa i obronności państwa oraz ich szczególnej ochrony. I tak, zgodnie z przepisami rozporządzenia, szczególnie chronione są m.in. obiekty Policji, Narodowego Banku Polskiego, zakłady produkujące, remontujące i magazynujące uzbrojenie i sprzęt wojskowy, czy elektrownie. Lista jest dosyć długa i warto się z nią zapoznać, gdyż owa szczególna ochrona może być rozumiana w ten sposób, że zakazane jest już samo wykonanie fotografii obiektu.

Temat opisano szerzej na stronie fotoprawo.pl.

(fot. okładkowa: Duncan C. / Creative Commons)