Maija Annikki Savolainen “When the Sense of Belonging is Bound to a System of Movement” - recenzja

Zobacz wszystkie zdjęcia (11)

Fotografia i nauka od zawsze miały ze sobą wiele wspólnego. Zdjęcia były często dowodem na istnienie pewnych zjawisk, dokumentacja wypraw w odległe zakątki świata. Instynktownie wierzymy obrazom, które zarejestrował obiektyw aparatu. Nie przychodzi nam nawet do głowy, żeby wątpić w ich prawdziwość. Robimy zdjęcia, żeby zobaczyć jak coś wygląda, ale także aby dowieść, że byliśmy świadkami danego wydarzenia. “Pokaż foty, bo inaczej nie uwierzę” - prosimy znajomych, którzy tym samym mają dowieść prawdziwości, często niestworzonych historii, które opowiadają. Z tą naszą ufnośica do fotografii gra wielu współczesnych twórców, jak chociażby Joan Fontcuberta. Czy wobec tego fotografia nadal może stanowić materialny dowód w sprawie?

W takim celu zamierzała ją zapewne wykorzystać Maija Annikki Savolainen. U podstaw jej projektu, którego efektem jest publikacja When the Sense of Belonging is Bound to a System of Movement leżała ciekawość naukowca. Fotografka zauważyła, że jeśli będziemy poruszać się z odpowiednią szybkością na południe, uda nam się uniknąć zjawiska skracania lub wydłużania się dnia. Idea intrygująca i wręcz prosząca się o sprawdzenie i fotograficzny “dowód”. Autorka wyznacza sobie trasę z zaznaczonymi pozycjami geograficznymi oraz datami i udaje się w trwającą dziesięć dni podróż. Szybko okazuje się, że nie udaje jej się zatrzymywać dokładnie w zaplanowanych miejscach, na co wpływ ma m.in. “gościnność napotkanych po drodze ludzi”. Zaplanowana trasa ulega modyfikacji, co idzie w parze z coraz większym chaosem panującym w zebranym materiale zdjęciowym.

Fujifilm GFX100RF - Raty 20x0%

22 999 zł

Nikon Z6 III - raty 20x0%

9 159 zł

Canon EOS R6 Mark II - raty 20x0%

8 999 zł

PANASONIC LUMIX S1R II - raty 20x0%

15 299 zł

Sony FX30 - raty 20x0%

9 449 zł

To co wyróżnia tą książkę na tle innych to niebanalny projekt graficzny, którego głównym elementem są “porozrzucane na stronach”, nakładające się na siebie paski ze średnioformatowego diapozytywu. Zdjęcia, które znajdziemy na nich stanowią luźną dokumentację odwiedzonych miejsc i spotkanych ludzi. Przeplatają się one z aktualizowanym postępem trasy, zaznaczanym na papierze milimetrowym. Całość uzupełniają snap-shotowe ujęcia z drogi i reprodukcje obiektów (notatek, rachunków), nadające osobisty, pamiętnikarski charakter temu wydawnictwu.

Czy Maiji Annikki Savolainen udało się znaleźć odpowiedź na pytanie, czy czas da się zatrzymać? Czy jej eksperyment można uznać za udany? Wydaje się, że naukowa zajawka była zaledwie pretekstem do przebycia drogi, zarówno w sensie geograficznym jak i metafizycznym. Autorka obnażyła przy okazji utopijność takiego pomysłu oraz słabość fotografii jako obiektywnego świadka i niezawodnego źródła informacji. Savolainen określa swoją książkę jako dziennik podróży z podróży w czasie. Dla mnie to przewrotna gra z koncepcją fotografii drogi i odwiecznym pragnieniem zatrzymania światła.

Maija Annikki Savolainen When the Sense of Belonging is Bound to a System of Movement

Twarda oprawa
Format: 17,9 x 24,5 cm
80 stron, 175 zdjęć
Kehrer 2014