Najstarsze barwne fotografie w technice autochromu pokazują świat sprzed 100 lat w kolorze

Stare fotografie w doskonałej większości są czarno-białe, a pojawiający się sporadycznie kolor to zwykle efekt żmudnej pracy kolorystów. I choć barwną fotografię kojarzymy raczej z drugą połową XX wieku, to technika pozwalająca na wykonywanie kolorowych obrazów została wynaleziona już w 1907.

Autor: Maciej Luśtyk

19 Czerwiec 2017

Artykuł na: 2-3 minuty

Braci Lumière znamy głównie jako wynalazców pionierów kinematografii. Nie wszyscy jednak wiedzą, że na początku XX wieku, w 1907 roku, bazując na pomyśle Louisa Ducos du Haurona opracowali oni szklane płyty umożliwiające uchwycenie obrazu w barwach naturalnych. Technika autochromu polegała na naświetlaniu płyt pokrytych warstwą mikroskopijnych ziarenek skrobi ziemniaczanej w trzech kolorach: pomarańczowym, fioletowym i zielonym oraz emulsją panchromatyczną. Przenikające przez kolejne warstwy światło, po wywołaniu do negatywu dawało barwny obraz.

Fujifilm GFX100RF - Raty 20x0%

22 999 zł

Nikon Z6 III - raty 20x0%

9 159 zł

Canon EOS R6 Mark II - raty 20x0%

8 999 zł

PANASONIC LUMIX S1R II - raty 20x0%

15 299 zł

Sony FX30 - raty 20x0%

9 449 zł

fot. Léon Gimpel

Choć technika ta była rewolucyjna, miała też swoje wady. Początkowo nie było możliwe uzyskanie w ten sposób kolorowych odbitek na papierze, a do oglądania zdjęć potrzebne było mocne światło, którym podświetlano szklane płyty. I choć bracia Lumière swój projekt dopracowywali, prezentując w 1931 roku bazujący na autochromie film arkuszowy Filmcolor, a w 1933 roku zwijany w rolkę Lumicolor, wynalazek szybko ustąpił popularności nowym kolorowym filmom Kodaka (Kodachrome) i Agfy (Agfacolor Neu).

Mimo to w swoim czasie technika ta cieszyła się dużym uznaniem, a na całym świecie wykonano za jej pomocą zapewne kilkaset tysięcy zdjęć. Warto wspomnieć chociażby o przedsięwzięciu francuskiego bankiera Alberta Kahna, który w 1914 roku zlecił czterem fotografom (Leon Gimpel, Stephane Passet, Georges Chevalier i Auguste Leon) dokumentację różnych miejsc na świecie. W ramach projektu powstało około 72 tys. fotografii w technice autochromu.

fot. Dwight Lathrop Elmendorf, około 1912 roku

fot. Jules Gervais-Courtellemont, około 1912 roku

fot. Stanisław Wilhelm Lilpop, autoportret

Zobacz wszystkie zdjęcia (24)

Kolekcja ta przechowywana jest Muzeum Alberta Kahna na przedmieściach Paryża. Drugi co do wielkości zbiór autochromów (15 tys. fotografii) znajduje się w archiwach National Geographic Society. 384 płyty ma w swoim posiadaniu także Biblioteka Kongresu USA.