Wydarzenia
Pamięć teatru. Polska fotografia teatralna od początku istnienia do dziś - ruszyła wirtualna wystawa
UWAGA! Przeczytaj Aparat pod choinkę edycja 2014 >
Aparaty cyfrowe i akcesoria fotograficzne są popularnymi rodzinnymi prezentami świątecznymi. Przed Bożym Narodzeniem wyraźnie wzrasta ich sprzedaż. Klienci kuszeni reklamą i zasypywani parametrami technicznymi często nie są w stanie dokonać w pełni racjonalnego wyboru - przytłacza ich liczba modeli dostępnych na rynku. A zakup cyfrówki to inwestycja na lata, dlatego warto zrobić to świadomie. Dla tych, którzy na co dzień nie śledzą rynku fotograficznego, jak co roku przygotowaliśmy przedświąteczny poradnik. Przyjrzymy się najnowszym trendom, podpowiemy na co zwrócić uwagę, a na końcu zamieścimy tabelkę w wybranymi aparatami (z podziałem na grupy cenowe).
Wybór aparatu cyfrowego powinien być podyktowany przede wszystkim rodzajem fotografii, który obdarowywana osoba uprawia. Kolejnym kryterium, którego niestety nie sposób ominąć, jest budżet jaki możemy przeznaczyć na nasz zakup - warto jednak dodać, że praktycznie w każdej grupie można znaleźć rozwiązania tańsze i droższe. Po takiej selekcji pozostanie kilka modeli, spośród których będzie znacznie łatwiej dokonać właściwego wyboru. Bez względu na ostateczną decyzję warto pamiętać o jednej, zasadniczej zasadzie - większa liczba megapikseli nie sprawia, że aparat staje się lepszy. Obserwujemy, że ciągle pokutuje przekonanie, że im więcej megapikseli, tym lepiej. Niestety nie jest to niepodważalną zasadą. Liczba megapikseli nie powinna decydować o wyborze aparatu, powinniśmy uwzględnić szereg innych czynników. Co w takim razie jest istotne? Jest kilka parametrów, na które trzeba zwrócić uwagę bez względu na rodzaj kupowanego sprzętu. Szukając aparatu kompaktowego warto sprawdzić, czy ma szerokokątny obiektyw (o ogniskowej równej lub mniejszej 28 milimetrów - to umowna granica "szerokokątności") i mechaniczną stabilizację (niektórzy producenci poprzestają na elektronicznej). Nowoczesne konstrukcje mają też bezprzewodową łączność Wi-Fi (możliwość sterowania i podglądu obrazu przez smartfon) oraz odbiornik GPS, który pozwala zapisywać w plikach zdjęć współrzędne geograficzne miejsc, w których zostały zrobione.
Jak wspomnieliśmy, nie ma jednego, idealnego aparatu, który sprawdzi się w każdych okolicznościach. Decydują umiejętności fotografa i rodzaj zdjęć, który zamierza robić. Oto nasza propozycja podziału na grupy:
Dla amatorów chcących fotografować swoje pociechy stworzyliśmy osobną kategorię - fotografowanie dzieci. W tym roku po raz pierwszy wspominamy też o smartfonach - na naszych łamach pojawiło się już kilka testów, które pokazały, że pod względem jakości obrazu mogą one konkurować z kompaktami.
Dzieci
Aparat fotograficzny może być świetnym prezentem dla dziecka - rozwijającym wrażliwość i wyobraźnię. Należy jednak pamiętać, że dzieci są szczególnymi użytkownikami. Nie zawsze potrafią odpowiednio zadbać o posiadany sprzęt. Należy liczyć się z tym, że aparat niejeden raz wyląduje na ziemi, zostanie ochlapany wodą, ubrudzony itp. Rozwiązania są dwa. Można kupić prosty w obsłudze kompakt z najniższej półki cenowej i nie martwić się o ewentualne zniszczenie lub aparat z grupy kompaktów odpornych na wstrząsy i wilgoć. Ich ceny zaczynają się od kilkuset złotych. W takim przypadku zyskujemy gwarancję, że posłużą naszym pociechom dłużej.
Amatorzy
Osoby, które nie są szczególnie mocno zainteresowane fotografowaniem lub fotografują rzadko - głównie na wakacjach czy na urlopie, z reguły szukają nieskomplikowanych i tanich rozwiązań. Tej grupie polecamy proste aparaty kompaktowe oraz kompaktowe superzoomy. Ich ceny zaczynają się od 300 złotych, a za najlepsze modele w tej klasie trzeba zapłacić nawet około 1500 złotych. W tym segmencie można poszukać aparatów z szerokokątnym obiektywem, dużym ekranem czy filmowaniem w rozdzielczości Full HD. Atutem takiego sprzętu będą niewielkie wymiary, prosta obsługa i bardzo niska cena. Istnieje grupa tych amatorów, którzy jednak szukają solidnego, uniwersalnego sprzętu na fotografowanie "od czasu do czasu" - najczęściej podczas podróży. W takim przypadku warto rozważyć wybór kompaktu typu superzoom albo niewielkiego bezlusterkowca. Najpierw zajmiemy się tymi pierwszymi. Można wybierać między dużymi kompaktami (zupełnie niesłusznie nazywanymi hybrydami), a superzoomami niewiele większymi od kompaktów kieszonkowych. Duże superzoomy z reguły mają fizycznie większą matrycę, a co za tym idzie spore obiektywy - są mniej poręczne, ale najczęściej oferują więcej funkcji i nieco lepszą jakość zdjęć. Superzoomy kieszonkowe oferują niezwykły stosunek wymiarów do możliwości. W niewielkich obudowanych producenci często umieszczają szerokokątne obiektywy, stabilizację mechaniczną i duże ekrany. W kategorii "aparat uniwersalny" trudno o lepszą propozycję. Niestety, coś za coś - bardzo uniwersalny zakres ogniskowych najczęściej jest okupiony gorszą jakością obrazu.
Jeszcze kilka sezonów temu odrobinę bardziej wymagającym użytkownikom polecilibyśmy w tym miejscu proste lustrzanki, które zaoferują wyraźnie lepszą jakość obrazu oraz możliwość dobrania obiektywu do potrzeb (i dokupienie w przyszłości kolejnych). Współcześnie ich miejsce zastąpiły bezlusterkowce, które stały się pomostem łączącym kompakty i lustrzanki. Oferują znakomitą jakość obrazu, a najmniejsze z nich są takiej samej wielkości jak kompakty. Więcej piszemy o nich w dziale "zaawansowani amatorzy".
Fotografowanie dzieci
Dla wielu amatorów impulsem, który skłania ich do zakupu aparatu fotograficznego, są narodziny dziecka. W takim wypadku podstawowe kompakty są często niewystarczające. Najlepszym pomysłem będzie zakup lustrzanki lub bezlusterkowca, choć dobrze spisze się także zaawansowany kompakt. Najważniejszą cechą jaką powinien posiadać aparat, którym będziemy dokumentować życie malucha już od jego pierwszych chwil na świecie, jest szybkość. Szybki czas reakcji aparatu - czy to szybki i celny system autofokusa, czy krótki czas włączania i bycia gotowym do fotografowania, pozwoli na uchwycenie ważnych momentów z życia dziecka, które mogą umknąć - jak wiadomo dzieci są w ciągłym ruchu i liczy się błyskawiczny czas reakcji, zarówno rodziców, jak i aparatu. Kompakt niestety nie poradzi sobie z tym zadaniem. Jasny obiektyw znacznie ułatwi portretowanie brzdąca w słabo oświetlonych pomieszczeniach (podobnie jak wysokie ISO - niskie szumy na wysokich czułościach oferują aparaty lepszej klasy). Z kolei stałoogniskowe i jasne szkło np. o światłosile f/1,8 sprawi, że osiągniemy obraz o miękko rozmytym tle z ładnym bokeh, otrzymując taką plastykę obrazu, której na pewno nie da nam kompakt. Zatem dobrym wyborem będzie lustrzanka lub bezlusterkowiec - obydwa systemy oferują wiele jasnych obiektywów.
Fotografowanie smartfonami
Co robią smartfony w świątecznym poradniku magazynu fotograficznego? Są popularnym pomysłem na prezent, a jeśli mają trafić do osoby zainteresowanej fotografią, to byłoby dobrze, gdyby miały jak najlepszy aparat. W ostatnich kilku sezonach producenci komórek wyraźnie postawili na fotografię - można w tym segmencie znaleźć modele z matrycami o dużych rozmiarach, hybrydy łączące funkcjonalność kompaktów i smartfonów, bezlusterkowce wyposażone w zaawansowany system operacyjny, a także bardzo ciekawe aparaty bezkorpusowe, które łączą się ze smartfonami za pomocą sieci Wi-Fi oraz oferują matrycę i obiektyw z zoomem o takiej samej jakości jak w zaawansowanych kompaktach. W ostatnich miesiącach na naszych łamach przetestowaliśmy kilka modeli: Sony Xperia Z1, Nokia Lumia 1020, Samsung Galaxy S4, Apple iPhone 5, Sony QX10/QX100, a szukając najlepszego warto zwrócić uwagę na kilka kolejnych: Apple iPhone 5S, Samsung Galaxy S4 zoom, Samsung Galaxy NX, LG G2.
Ambitni amatorzy
Amatorów deklarujących bliższe zainteresowanie fotografią warto obdarować aparatem, który nie będzie ich zbytnio ograniczał - prosty aparat kompaktowy będzie powodował frustrację i z pewnością nie będzie dobrze wspominanym prezentem. Zaawansowani amatorzy mogą wybierać spośród zaawansowanych kompaktów (szczególnie, jeśli mają już aparat z wymienną optyką i kompakt ma być poręczną alternatywą), lustrzanek i bezlusterkowców. Aparaty z każdej z tych grup pozwalają na pełną manualną kontrolę ustawień ekspozycji, a także są szybkie i mają celny i sprawny autofokus. Szczególnie dynamicznie rozwijają się bezlusterkowce - dzięki ich małym gabarytom i dużym matrycom dającym zdjęcia wysokiej jakości i powiększającej się ofercie szkieł, stale wypierają klasyczne lustrzanki. Dynamika zmian na rynku sprzętu fotograficznego jest na tyle duża, że naszym zdaniem to bezlusterkowiec powinien być w tej chwili pierwszym wyborem ambitnego amatora.
Fotografujący, dla których ważny jest styl również mogą znaleźć coś dla siebie. Obecnie swój renesans przeżywa styl retro i możemy wybierać spośród wielu modeli zaawansowanych kompaktów i bezlusterkowców, które swoją stylistykę nawiązują do wzornictwa sprzed pół wieku - skórzane okleiny, wypolerowane metalowe elementy i stylowy, skórzany futerał wprost idealnie wpiszą się w gusta fotografów ceniących sobie styl vintage.
Istnieją także użytkownicy, którzy przede wszystkim cenią sobie funkcjonalność aparatu. Wygląd aparatu i jego osiągi, choć nadal istotne, schodzą na dalszy plan. Idealne zatem będą modele oferujące możliwość bezprzewodowego połączenia ze smartfonem lub tabletem i przesyłanie zdjęć na rozmaite portale społecznosciowe. Bardzo przydatne są także moduły GPS pozwalające na geotagowanie wykonanych fotografii. Na rynku pojawił się także sprzęt wykorzystujący system operacyjny Android, dzięki czemu poza dostępem do portali społecznościowych i bezpośredniego przesyłania na nie wykonanych zdjęć, użytkownik ma dostęp do wielu dodatkowych aplikacji, także tych fotograficznych, jak choćby popularny ostatnio Instagram. Poza zaoferowaniem użytkownikowi wygodnego dostępu do aplikacji społecznościowych i znacznego ograniczenia czynności jakie musimy wykonać podczas zgrywania plików na inne urządzenia, wiele aparatów pozwala także na bezpośrednią postprodukcję zdjęć już w aparacie. Przeróżne filtry fotograficzne naśladujące efekt prosto z aparatów-zabawek czy też HDR lub miniatury, to tylko kropla w morzu funkcji. Niektóre modele mają możliwość tworzenia panoram - o różnym kącie pola widzenia.
Pasjonaci
Zakup aparatu dla pasjonata powinien być poprzedzony dyskretnym wywiadem. Może się okazać, że obdarowywany już posiada lustrzankę lub bezlusterkowiec w jakimś systemie. Wtedy można wybrać akcesorium. Lampa błyskowa, w zależności od modelu kosztuje od 500 do 1500 złotych, za uchwyt pionowy trzeba zapłacić 300 - 700 złotych. Rozpiętość cen obiektywów stałoogniskowych jest bardzo duża - najtańsze (co nie znaczy, że najsłabsze), o ogniskowej 50 mm kosztują poniżej 500 złotych. Większość można kupić za około 1300 - 2500 złotych, a najdroższe, dla najbardziej wymagających fotografów, kosztują po kilka tysięcy złotych. Należy też pamiętać, że oprócz aparatu na samym początku potrzebna jest przynajmniej jedna karta pamięci (50 - 600 złotych) i odpowiedni futerał bądź torba (100 - 1000 złotych), które same w sobie mogą stać się atrakcyjnym prezentem dla kogoś, kto aparat już ma. Należy jednak przyjąć zasadę, że im bardziej dana osoba jest zaangażowana w fotograficzne hobby, tym ostrożniej trzeba wybierać dla niej podarunek. Jeśli jesteśmy przekonani o tym, że aparat będzie jednak dobrym wyborem, prezentu trzeba szukać wśród zaawansowanych bezlusterkowców i lustrzanek.
Zaawansowana lustrzanka lub bezlusterkowiec, szczególnie z pełnoklatkową matrycą, będzie na pewno idealnym prezentem dla fotograficznego pasjonata - studenta fotografii, osoby, która wiąże swoją przyszłość z fotografowaniem lub kogoś, kto zarabia już okazjonalnie na wykonywaniu zdjęć.
Niektóre z aparatów (większość lustrzanek, bezlusterkowce, wodoodporne i najciekawsze kompakty), które umieściliśmy w tabelkach na ostatniej stronie, zostały przetestowane przez redakcję Fotopolis.pl. Lektura naszych opinii powinna ułatwić wybór. Linki do testów znalazły się w polu "Uwagi" w tabelce ze sprzętem.
Ostateczną decyzję warto jeszcze skonsultować z członkami forum.fotopolis.pl.