Po co oglądać zdjęcia nieznajomych? Oryginalna wystawa w Domu Spotkań z Historią

Autor:

23 Listopad 2016
Artykuł na: 4-5 minut

Domu Spotkań z Historią zaprasza do Warszawy na wystawę "Album rodzinny: SPOJRZENIA", na której zaprezentowanych zostanie ponad 300 prywatnych zdjęć ze zbiorów Archiwum Historii Mówionej, oferujących wyjątkowe spojrzenie na historię zeszłego stulecia.

Fotografie prezentowane na ekspozycji “Album rodzinny: SPOJRZENIA” pochodzą z prywatnych albumów rodzinnych nagranych w archiwum osób. Większość to zdjęcia XX-wieczne, choć będzie można również zobaczyć fotografie z drugiej połowy XIX wieku. Powstały dla zachowania w pamięci ważnych momentów biograficznych, fragmentów codzienności czy relacji z bliskimi. Wyjmując zdjęcia z domowych albumów i odzierając z rodzinnych kontekstów, możemy na nie spojrzeć z zupełnie innej perspektywy. Czy z mozaiki szczegółów wyłoni się obraz, na którym można dostrzec przemiany społeczne, kulturowe i polityczne?

Szukając odpowiedzi na to pytanie, kuratorki Agnieszka Pajączkowska i Monika Szewczyk-Wittek zastanawiają się nad statusem fotografii archiwalnej i stawiają szereg kolejnych pytań. Kto jest na zdjęciach? Dlaczego został sfotografowany i przez kogo? Czego na nich nie widać? Jakie historie się z nimi wiążą? Jakie emocje im towarzyszą? Czego chcemy od tych zdjęć i czego one chcą od nas? Po co oglądać zdjęcia nieznajomych? Czy fotografia prywatna nadal jest pamiątką rodzinną, czy przede wszystkim źródłem historycznym? A może obrazem o walorach artystycznych?

Fot. zbiory Tadeusza Kałasy / AHM DSH i OK

Na ziemi leżą Stefan Jańczak (z lewej) i Leon Stein (z prawej), powyżej Wiesława Wójcik, dalej Zdzisława Wójcik, Irena Miłodrowska i Halina Płotkowiak. Pieskowa Skała, 4 lipca 1935. Fot. zbiory Zdzisławy Wójcik / AHM DSH i OK

Ekspozycję rozpoczynają albumy - indywidualne, tworzone według własnych potrzeb i wrażliwości, prywatne historie fotograficzne rodziny. Część zatytułowana „Opowieść” poświęcona jest związkowi między fotografią i pamięcią. Rozdział zatytułowany „Fotografia” to historia fotografii prywatnej, w tym zmian technik, praktyk i przede wszystkim roli i postrzegania fotografii. Powszechna dostępność aparatów wprowadziła fotografię w sam środek codziennego życia. Te zdjęcia pokazujemy w „Codzienności”. Zamykającą wystawę „Historia” to część obrazująca splatanie się prywatności i wydarzeń historycznych, choć „wielka” historia jest częściej tłem niż główną bohaterką fotografii.

Intencją kuratorek i organizatora wystawy nie było znalezienie jednoznacznych odpowiedzi na pytania o status prywatnej fotografii archiwalnej, ale zachęcenie widzów nie tyle nawet do oglądania wystawy, ile do współuczestniczenia w niej - poprzez samodzielne szukanie odpowiedzi.

Piloci 316. Warszawskiego Dywizjonu Myśliwskiego na lotnisku Andrews Field w październiku 1945. Fot. zbiory Bernarda Buchwalda / AHM DSH i OK

Kolega Janusza Paszyńskiego, uczeń liceum, świadomie łamie zakaz siadania na ławce. Włocławek, 1942. Fot. zbiory Janusza Paszyńskiego / AHM DSH i OK

W Archiwum Historii Mówionej (AHM) Domu Spotkań z Historią i Ośrodka KARTA - największym tego typu zbiorze w Polsce - znajduje się około 5500 relacji biograficznych, dzięki którym pokazujemy współczesną historię z perspektywy jednostki: zwykłych ludzi i ich osobistych przeżyć. Nagrania wykorzystujemy w książkach, reportażach, słuchowiskach, spektaklach teatralnych i projektach edukacyjnych. Tym razem chcemy przyjrzeć się historiom, która wyłaniają się z innej formy zapisu – fotografii. Na wystawę wybraliśmy zdjęcia z liczącego 30 tysięcy zdjęć zbioru AHM, wychodząc z założenia, że ich funkcja nie ogranicza się do ilustrowania złożonych świadectw i że warto podjąć próbę odczytania z nich samodzielnej narracji o przeszłości. Uzupełnieniem wystawy będzie część, w której na slajdach zaprezentujemy cały bogaty i różnorodny zbiór z Archiwum Historii Mówionej - opowiadają o wystawie organizatorzy.

Józef Czerwiński podczas spotkania z Janem Pawłem II, przełom lat 80. i 90.  Fot. zbiory Józefa Czerwińskiego / AHM DSH i OK

Wernisaż wystawy odbędzie się we wtorek, 29 listopada 2016 roku, o godzinie 18:00, w Domu Spotkań z Historią, przy ul. Karowej 20, w Warszawie. W niedzielę 4 grudnia o godzinie 12:00 odbędzie się oprowadzenie kuratorskie. Ekspozycję będzie można oglądać do 19 marca 2017 roku.

Więcej informacji znajdziecie pod adresem dsh.waw.pl oraz na stronie facebookowej wydarzenia.

(fot. okładkowa: Rodzina Kardaczów, Warszawa, 1930, ze zbiorów Józefa Kardacza)

 

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
6 czerwca w lublinie rusza druga edycja Wschodniego Festiwalu Fotografii. To przestrzeń spotkań z fotografią artystyczną, dokumentalną i reportażową w najbardziej wyrazistych i...
6
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
OFF przechodzi na czas letni. 15. edycja Opolskiego Festiwalu Fotografii skupia się wokół tematu przesilenia, prezentując zarówno projekty związane z cyklami natury, jak i osobiste...
2
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Rusza 3. edycja Programu Podstawowego Sputnik Photos. To program edukacyjny czołowych polskich dokumentalistów, stworzony z myślą o osobach, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z...
6
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (2)