Cienie we mgle - klimatyczny Londyn XX wieku oczami Sergio Larraina [RECENZJA]

Na pewno oglądaliście “Powiększenie” Michelangelo Antonioniego. Dla przypomnienia: bohater-fotograf robi zdjęcie nieznanej parze, które po powiększeniu staje się dla niego dowodem morderstwa. Początkowa pewność fotografa z czasem rozmywa się. Kiedy zdjęcia znikają, nie wie już, czy to, co widział, było prawdą. Może to tylko złudzenie? Pierwowzorem filmu było opowiadanie “Babie lato” Julio Cortazara, a dla niego - z kolei - inspiracją były zdjęcia Sergio Larraina, jakie Chilijczyk zrobił nieznanej parze pod katedrą Notre-Dame w Paryżu.

Sony FX30 - RATY 20x0%

9 849 zł

Nikon Z f

9 849 zł

Canon EOS R8 - RATY 20x0%

6 199 zł

Sigma 50 mm f/1.2 L-Mount - RATY 20x0%

5 990 zł

Tamron 35-150 mm Nikon Z - RATY 20x0%

7 585 zł

Nic dziwnego, że ten ciąg przyczynowo-skutkowy rozpoczął właśnie Larrain. Zarówno opowiadanie, jak i film dotykały problemu niemożności poznania jednoznacznego obrazu świata, a niełatwo znaleźć fotografa, którego zdjęcia przedstawiałyby równie niejasne obrazy rzeczywistości. Nie mamy tu do czynienia z abstrakcją, która pozwala zobaczyć w obrazie wszystko, co chcemy widzieć. Różnica między tym, co jest, a czego nie ma, jest u Larraina bardziej subtelna. Tu ludzie, skryci w mroku, rozmyci, fotografowani pod dziwnymi kątami (obserwowani jakby z różnych punktów widzenia) po prostu tracą swoje kontury i stają się fantomami. W efekcie konkret (to, co jest) ulega zanikowi, a my jesteśmy świadkami tego procesu. Londyńska, mglista aura dodatkowo to podkreśla.

Owszem, cała historia fotografii jest dokumentowaniem tego, co zaraz zniknie, więc wydawałoby się, że nie ma w tym niczego wyjątkowego. Ale u Larraina wszystko dzieje się jakby teraz, na naszych oczach. Człowiek spogląda na zdjęcie i widzi, że to, na co patrzy, właśnie przemija. Jeszcze jest, ale już znika. Tak jest choćby na poruszającym, chyba najpiękniejszym, zdjęciu dziewczyny wśród gołębi.

Taki efekt Larrain osiągnął za pomocą oryginalnych wówczas zabiegów. Fotografowane postacie często "drżą", są rozmyte, co podkreśla tylko chwilową ich obecność. “Najpiękniejsze rzeczy w życiu to tylko cienie; przychodzą i odchodzą, zmieniają się i znikają” - ten cytat z Charlesa Dickensa otwiera album "London. 1959" i świetnie się tu komponuje.

Larrain przyjechał do Londynu na stypendium British Council. Spędził tu cztery zimowe miesiące na przełomie 1958 i 1959 roku. Miał wówczas 27 lat. Nie był jeszcze znanym fotografem. Dopiero tutaj poznał Henriego Cartiera-Bressona, współzałożyciela agencji Magnum, do której formalnie dołączył trzy lata później. Jego indywidualne poszukiwania były jednak już wtedy bardzo nowoczesne. Sam zresztą później stwierdził, że agencja nie nauczyła go robienia zdjęć, tylko ich archiwizacji. Wszystko już umiał. Choć przyznawał się do inspiracji fotografią Billa Brandta, trudno się oprzeć wrażeniu, że formalnie najbliżej było mu do twórczości Roberta Franka. Zarzekał się, że jego zdjęć londyńskich, ani dopiero co wówczas wydanych "Amerykanów" jeszcze nie widział, ale niektóre zdjęcia śmiało mogłyby się znaleźć w “London/Wales” Franka.

Zostaw używany sprzęt w rozliczeniu >

Aparat cyfrowy Canon EOS R5 body -...

14999 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Olympus TOUGH TG-7...

2399 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Nikon Zf + 24-70 mm f/4 S

12298 PLN

Sprawdź

Obiektyw Sigma S 70-200 mm f/2.8 DG DN...

7290 PLN 7590 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy FujiFilm X-T5 + XF...

10399 PLN 11499 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Canon EOS R6 mark II

11494 PLN 14229 PLN

Sprawdź

Zobacz wszystkie zdjęcia (15)

Frank wydaje się jednak pogodniejszy. U Larraina jest mniej bieli. "London. 1959", który jest nowym, poszerzonym wydaniem klasycznej publikacji z 1998 roku, to dosłownie szary album, ukazujący świat na pograniczu światła i mroku. Ma rację pisarz Roberto Bolano, pisząc w przedmowie, że Larrain nadał mglistemu miastu wymiaru uniwersalnego. Patrzcie, takie jest ludzkie życie. Dokądś zmierzamy, na coś czekamy, kogoś mijamy, niewyraźni, przytłoczeni, zatopieni we mgle niepewności. Oto my, ludzie-zjawy, którzy w jednej chwili jesteśmy, a za moment nas nie ma.

Sam Larrain to, co przedstawiał w fotografii, odzwierciedlił w życiu. W świetle był tylko przez chwilę, wybrał cień. Już na początku lat siedemdziesiątych porzucił zawód fotografa, oddał się medytacji i do śmierci żył na uboczu w chilijskich górach. Zniknął, ale… wciąż jest. Czego dowodem jest ten intrygujący album.

Sergio Larrain | "London. 1959"

• Autor: Sergio Larrain
• Oprawa: Twarda
• Wydawnictwo: Thames & Hudson
• Język: Angielski
• Liczba stron: 176
• Format: 19,5 x 25,3 cm

Album można zamówić w księgarni Bookoff w promocyjnej cenie 143.20 zł.