Czy Jan Kochanowski był kobietą?

Autor: Redakcja Fotopolis

30 Październik 2019
Artykuł na: 4-5 minut

“Podejrzenia, iż Jan Kochanowski (1530-1584) był płci żeńskiej, krążyły w środowisku naukowym od dawna. Oparte były na badaniach antropologicznych i genetycznych czaszki z grobu poety, która okazała się, bez wątpienia, czaszką kobiety.” - piszą członkowie grupy Łódź Kaliska. Nadchodząca wystawa to jedno z wydarzeń wpisanych w obchody 40-lecia działalności artystycznej kolektywu.

W 2002 roku pracownicy Muzeum Łodzi Kaliskiej weszli w posiadanie bezcennej kolekcji fotografii solankowych (technika rejestracji para-fotograficznej, stworzona 300 lat przed heliografią i dagerotypią), zrealizowanych przez Jana Kochanowskiego lub osobę blisko z nim związaną.

Miniatury te są rodzajem zapisu autorskiego - to cykl autoportretów wykonywanych w szczególnych momentach życia. Biorąc pod uwagę stopień ówczesnej tolerancji i zakres wiedzy na temat problemu płciowości - były to rejestracje bardzo odważne, z całą pewnością nie przeznaczone do prezentacji współczesnym Kochanowskiej. Należy przypuszczać, iż były przesłaniem „dla potomności”, które miało zyskać społeczne życie w odległej przyszłości, gdy będzie mogło spotkać się ze zrozumieniem i właściwą interpretacją.

Janina Kochanowska podczas studiów w Krakowie, 1544 / Z archiwum Muzeum Łodzi Kaliskiej

Trudno powiedzieć czy czas ten już nadszedł. Co prawda tu, w XXI-wiecznej Polsce stopień tolerancji niewiele różni się od tego w XVI wieku, istnieje więc ryzyko, że przesłanie poetki nie zostanie w pełni zrozumiane i zaakceptowane. Nawet dziś. I tu.

Jednak poczucie misji i wewnętrzna uczciwość, oraz zasada postępowania w zgodzie z własnym sumieniem (powszechna w środowisku pracowników Muzeum ŁK) nakazują udostępnić bezcenne znalezisko społeczeństwu. Zapisy solankowe Kochanowskiej ukazują futurystyczną intuicję artystki, przy której bledną osiągnięcia Duchampa czy Leonarda (zresztą jej współczesnego). Nie mieści się w głowie, by w 1550 roku toczyć dyskusję gender w obszarze sztuki! I to z takim dystansem do otoczenia!

Ślub Janiny Kochanowskiej z Dorotą, pozwalający na wystąpienie z zakonu Rycerzy Maltańskich, 1575 / Z archiwum Muzeum Łodzi Kaliskiej

Ze zbioru kilkuset fotografii Kochanowskiej, odnalezionych w 2002 roku, udostępniamy dwanaście najbardziej reprezentatywnych, odnoszących się do szczególnych momentów życia poetki.

Kiedy i gdzie?

Wernisaż wystawy „Heroizm niewieści w sztuce niezwykłej artystki, znanej dotychczas jako Jan Kochanowski” odbędzie się w piątek, 22 listopada 2019 roku, o godzinie 19:00, w Leica 6x7 Gallery Warszawa, przy ul. Mysiej 3.

Wystawa to jedno z wydarzeń wpisanych w obchody 40-lecia działalności Grupy (do końca roku odbędą się jeszcze prezentacje w Museum Jerke w Recklinghausen oraz w Carrousel du Louvre w Paryżu).

Ekspozycja potrwa blisko dwa miesiące (od 23.11.2019 do 19.01.2020) i będzie obfitować w wydarzenia towarzyszące. Najważniejsze z nich - Oswajanie Cenzury z Łodzią Kaliską - odbędzie sie w piątek i sobotę, 10-11 stycznia 2020 roku. Na 3. piętrze Domu Towarowego Mysia 3 (mieszczącego się w budynku dawnej Cenzury) odbędą się między innymi: spotkania z członkami grupy i zaproszonymi przez nich gośćmi, prezentacje prac z innych cykli, seanse filmowe oraz wykłady z historii sztuki współczesnej.

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
6 czerwca w lublinie rusza druga edycja Wschodniego Festiwalu Fotografii. To przestrzeń spotkań z fotografią artystyczną, dokumentalną i reportażową w najbardziej wyrazistych i...
6
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
OFF przechodzi na czas letni. 15. edycja Opolskiego Festiwalu Fotografii skupia się wokół tematu przesilenia, prezentując zarówno projekty związane z cyklami natury, jak i osobiste...
2
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Rusza 3. edycja Programu Podstawowego Sputnik Photos. To program edukacyjny czołowych polskich dokumentalistów, stworzony z myślą o osobach, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z...
6
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (3)