Czy Jan Kochanowski był kobietą?

Autor: Redakcja Fotopolis

30 Październik 2019
Artykuł na: 4-5 minut

“Podejrzenia, iż Jan Kochanowski (1530-1584) był płci żeńskiej, krążyły w środowisku naukowym od dawna. Oparte były na badaniach antropologicznych i genetycznych czaszki z grobu poety, która okazała się, bez wątpienia, czaszką kobiety.” - piszą członkowie grupy Łódź Kaliska. Nadchodząca wystawa to jedno z wydarzeń wpisanych w obchody 40-lecia działalności artystycznej kolektywu.

W 2002 roku pracownicy Muzeum Łodzi Kaliskiej weszli w posiadanie bezcennej kolekcji fotografii solankowych (technika rejestracji para-fotograficznej, stworzona 300 lat przed heliografią i dagerotypią), zrealizowanych przez Jana Kochanowskiego lub osobę blisko z nim związaną.

Miniatury te są rodzajem zapisu autorskiego - to cykl autoportretów wykonywanych w szczególnych momentach życia. Biorąc pod uwagę stopień ówczesnej tolerancji i zakres wiedzy na temat problemu płciowości - były to rejestracje bardzo odważne, z całą pewnością nie przeznaczone do prezentacji współczesnym Kochanowskiej. Należy przypuszczać, iż były przesłaniem „dla potomności”, które miało zyskać społeczne życie w odległej przyszłości, gdy będzie mogło spotkać się ze zrozumieniem i właściwą interpretacją.

Janina Kochanowska podczas studiów w Krakowie, 1544 / Z archiwum Muzeum Łodzi Kaliskiej

Trudno powiedzieć czy czas ten już nadszedł. Co prawda tu, w XXI-wiecznej Polsce stopień tolerancji niewiele różni się od tego w XVI wieku, istnieje więc ryzyko, że przesłanie poetki nie zostanie w pełni zrozumiane i zaakceptowane. Nawet dziś. I tu.

Jednak poczucie misji i wewnętrzna uczciwość, oraz zasada postępowania w zgodzie z własnym sumieniem (powszechna w środowisku pracowników Muzeum ŁK) nakazują udostępnić bezcenne znalezisko społeczeństwu. Zapisy solankowe Kochanowskiej ukazują futurystyczną intuicję artystki, przy której bledną osiągnięcia Duchampa czy Leonarda (zresztą jej współczesnego). Nie mieści się w głowie, by w 1550 roku toczyć dyskusję gender w obszarze sztuki! I to z takim dystansem do otoczenia!

Ślub Janiny Kochanowskiej z Dorotą, pozwalający na wystąpienie z zakonu Rycerzy Maltańskich, 1575 / Z archiwum Muzeum Łodzi Kaliskiej

Ze zbioru kilkuset fotografii Kochanowskiej, odnalezionych w 2002 roku, udostępniamy dwanaście najbardziej reprezentatywnych, odnoszących się do szczególnych momentów życia poetki.

Kiedy i gdzie?

Wernisaż wystawy „Heroizm niewieści w sztuce niezwykłej artystki, znanej dotychczas jako Jan Kochanowski” odbędzie się w piątek, 22 listopada 2019 roku, o godzinie 19:00, w Leica 6x7 Gallery Warszawa, przy ul. Mysiej 3.

Wystawa to jedno z wydarzeń wpisanych w obchody 40-lecia działalności Grupy (do końca roku odbędą się jeszcze prezentacje w Museum Jerke w Recklinghausen oraz w Carrousel du Louvre w Paryżu).

Ekspozycja potrwa blisko dwa miesiące (od 23.11.2019 do 19.01.2020) i będzie obfitować w wydarzenia towarzyszące. Najważniejsze z nich - Oswajanie Cenzury z Łodzią Kaliską - odbędzie sie w piątek i sobotę, 10-11 stycznia 2020 roku. Na 3. piętrze Domu Towarowego Mysia 3 (mieszczącego się w budynku dawnej Cenzury) odbędą się między innymi: spotkania z członkami grupy i zaproszonymi przez nich gośćmi, prezentacje prac z innych cykli, seanse filmowe oraz wykłady z historii sztuki współczesnej.

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Historia Polski Vol.2. - druga część projektu Michała Sity w Galerii Miejsce przy Miejscu
Historia Polski Vol.2. - druga część projektu Michała Sity w Galerii Miejsce przy Miejscu
Wrocławska galeria Miejsce przy Miejscu zaprasza na drugą odsłonę projektu „Historia Polski”. Tym razem Michał Sita dokumentuje spektakl patriotyczny „Orzeł i Krzyż” z perspektywy...
5
Co pozostanie po drzewach? "Prace leśne" Michała Łuczaka w Galerii Centrala
Co pozostanie po drzewach? "Prace leśne" Michała Łuczaka w Galerii Centrala
Galeria Centrala zaprasza do Poznania na wystawę głośnego projektu „Prace leśne”, autorstwa Michała Łuczaka. Wystawa podejmuje temat psychologicznej relacji człowieka z drzewami.
7
"Był ciemny, czarny, smolisty i takie też były ich fotografie" - Śląsk lat 70. i 80. na zdjęciach Tyskiego Klubu Fotograficznego KRON
"Był ciemny, czarny, smolisty i takie też były ich fotografie" - Śląsk lat 70. i 80. na zdjęciach...
Muzeum Miejskie w Tychach zaprasza na pierwszą od 40 lat wystawę Tyskiego Klubu Fotograficznego KRON. To blisko 70 zdjęć dokumentujących Śląsk na przełomie lat 70. i 80. XX wieku.
8
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (3)