Fotograficzne wyrwy w czasie, w które wpadamy. “Lekcje ciemności” Bogdana Konopki od jutra w Leica 6x7 Gallery Warszawa

Autor: Maciej Luśtyk

7 Czerwiec 2018
Artykuł na: 6-9 minut

Wystawa „Leçons de Ténèbres” prezentuje ponad 30 odbitek, wykonanych ręcznie w paryskiej ciemni artysty. Uchylają one drzwi do magii codzienności i wspomnień - poetyckich i niepokojących i zabierają nas w podróż, w głąb fotograficznej wrażliwości.

Tytuł „Leçons de Ténèbres” („Lekcje Ciemności”) nawiązuje do kompozycji muzycznej Françoisa Couperina – utwór towarzyszył odprawianemu przed świtem nabożeństwu Ciemnej Jutrzni polegającym na rytualnym gaszeniu świec. Ta muzyka wyznacza Konopce czas wywoływania negatywu w kompletnej ciemności. To również metafora pracy w ciemni fotograficznej, którą artysta traktuje jako formę rytuału - momentu, w którym „rodzi się obraz”.

Ciemność to nieodłączny towarzysz światła. „Fotografia w elementarnym sensie nie oznacza pisania światłem ale cieniem właśnie: cieniem, który to światło określa. Jest jeszcze jeden cień, który współtworzy fotografię: cień jej autora i jego czasu. Fotograf przeprowadza swe obrazy przez ciemność ku jaśni. I to tutaj okazuje się czy "Lekcje ciemności" udało się przekuć w dzieło sztuki. Czasami zdarza się, że tak…” - mówi Bogdan Konopka.

fot. Bogdan Konopka, z wystawy „Leçons de Ténèbres”

Składające się na projekt „Leçons de Ténèbres” w Leica 6x7 Gallery Warszawa kadry powstawały na przestrzeni ponad dziesięciu lat. Tematycznie zdjęcia dzielą się na dwie opowieści: pierwszą stanowią fotografowane w studiu (wyłącznie przy użyciu światła dziennego) martwe natury przedstawiające kwiaty i zwykłe, czasem już podniszczone przedmioty (być może dalekie echo arte povera). Fotografowanie to dla Konopki proces metafizyczny. Artysta wnikliwie obserwuje ustawioną na czarnym tle kompozycję, w oczekiwaniu na moment odpowiedniego światła, które objawi tajemnicę przedmiotu, którą następnie można „schwytać” przy pomocy naświetlonego na negatyw obrazu.

Kolejne fotografie przedstawiają przestrzeń miasta, stanowiąc subiektywny atlas miejsc zgoła nieturystycznych: „fragmenty nieznaczącej architektury, zaniedbane uliczki, zapuszczone wnętrza mieszkań, domów i świątyń, nadgryzione zębem czasu rzeźby składają się na katalog motywów równie błahych, co fotogenicznych. Jest w tej sztuce wizja doskonałości i spójności bycia, odsłonięta przez niedoskonałość jawienia się. Spojrzenie fotografa jest chwilowym olśnieniem, przebłyskiem” - podsumowuje Adam Mazur, zwracając uwagę na bliskość dokumentu Konopki z fotografiami dawnego Paryża Eugène Atgeta.

fot. Bogdan Konopka, z wystawy „Leçons de Ténèbres”

"Każda z fotografii Bogdana Konopki to opowieść o świetle. By dobrze widzieć te niewielkie obrazy, kopiowane metodą stykową - z negatywu kładzionego bezpośrednio na papier – musimy podejść do nich blisko. Tak, by zanurzyć się w nich, niczym w wąskich ciemnych tunelach, w których widać niewiele, a właściwie jedynie to, co ważne. Są niczym fotograficzne fragmenty, drobne wyrwy w czasie, w które wpadamy” - pisze o „Lekcjach Ciemności” Mateusz Palka.

Czarno-białe kadry Bogdana Konopki można łączyć z filozofią Waltera Benjamina - słynnego niemieckiego filozofa z przełomu XIX i XX wieku. To nie jedyne odwołanie. Zamrożone w medium srebrowej fotografii, toczą się „opowieści o tajemnych przejściach” Krzysztofa Rutkowskiego, semiologia Rolanda Barthesa. Tak, jak w myśli Wojciecha Nowickiego detale zdobywają swój głos. Zdjęcia Konopki realizują również ideę surrealistów francuskich, którzy w codzienności poszukiwali realizmu magicznego i zaskoczeń.

Sylwetka autora

Bogdan Konopka urodził się w 1953 roku w Dynowie. Od 1988 mieszka i pracuje w Paryżu, gdzie od ponad 20 lat współpracuje z galerią Françoise Paviot. W roku 2000 został ostatnim w XX wieku artystą przyjętym do ZPAF. Jeden z głównych twórców nurtu „fotografii elementarnej” (1982-1985) przy galerii Foto-Medium-Art we Wrocławiu.

fot. Bogdan Konopka, z wystawy „Leçons de Ténèbres”

W swej twórczości preferuje fotografię srebrową, najchętniej wielkoformatową. Interesują go nade wszystko możliwości rejestracji indywidualnych aspektów przeżyć duchowych. Jego prace znajdują się we wszystkich najważniejszych zbiorach we Francji oraz w Muzeach w Belgii, Izraelu, Polsce, Rosji i Szwajcarii, m.in.: Centre Pompidou czy Fonds National d'Art Contemporain w Paryżu, Musée de L'Elysée w Lozannie, Muzeum Sztuki w Łodzi i Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Dwukrotnie nominowany do nagrody Niépce’a, (1994/1995), Laureat Grand Prix de la Ville de Vevey w Europejskim Konkursie Fotografii w 1998 roku. W roku 2017 odznaczony brązowym medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kiedy i gdzie?

Wernisaż wystawy odbędzie się w piątek, 8 czerwca 2018 roku, o godzinie 19:00 w Leica 6x7 Gallery Warszawa, przy ul. Mysiej 3 w Warszawie. Zdjęcia będzie można oglądać do 22 lipca. Wstęp wolny.

W ramach wystawy odbędzie się także spotkanie autorskie, które poprowadzi Paweł Żak (poniedziałek, 11 czerwca, godz. 18:00) oraz oprowadzenie kuratorskie (sobota, 30 czerwca, godz. 18:00).

Więcej informacji znajdziecie pod adresem leica-gallery.pl oraz na stronie facebookowej wydarzenia.

Skopiuj link

Autor: Maciej Luśtyk

Redaktor prowadzący serwisu Fotopolis.pl. Zafascynowany nowymi technologiami, choć woli fotografować analogiem.

Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
6 czerwca w lublinie rusza druga edycja Wschodniego Festiwalu Fotografii. To przestrzeń spotkań z fotografią artystyczną, dokumentalną i reportażową w najbardziej wyrazistych i...
6
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
OFF przechodzi na czas letni. 15. edycja Opolskiego Festiwalu Fotografii skupia się wokół tematu przesilenia, prezentując zarówno projekty związane z cyklami natury, jak i osobiste...
2
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Rusza 3. edycja Programu Podstawowego Sputnik Photos. To program edukacyjny czołowych polskich dokumentalistów, stworzony z myślą o osobach, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z...
6
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (3)