![Nikon Nikkor Z 600 mm f/6.3 VR S - test praktyczny i zdjęcia przykładowe [RAW]](/i/images/8/5/2/d2FjPTMxN3gxLjUwMA==_src_227852-DY6A6732_nikon_600mm_f63_test-top.jpg)
Newsletter
Newsletter
Obiektyw do lustrzanki cyfrowej - przewodnik dla zupełnie początkujących część 7: obiektywy Systemu 4/3
Autor: Łukasz Kacperczyk
Otwarty System 4/3 zaczął swój żywot w 2002 roku jako wspólne przedsięwzięcie kilku producentów. Pierwsza na rynek trafiła profesjonalna lustrzanka cyfrowa Olympus E-1 i przez długi czas tylko ta firma inwestowała w system. Po jakimś czasie do gry aktywnie włączyły się jeszcze trzy znaczące marki - Sigma, Panasonic i Leica. Mimo że porozumienie sygnowało więcej firm (m.in. Fujifilm i Sanyo), do tej pory jedynie Olympus, Sigma, Panasonic i Leica wprowadziły na rynek produkty zgodne z Systemem 4/3. Tylko Sigma nie ma swojej ofercie lustrzanki z bagnetem Systemu 4/3 - ta firma ogranicza się do produkcji optyki. Lustrzanki sygnowane markami Panasonic i Leica powstają przy współpracy obu firm, a optyka sygnowana czerwoną kropką niemieckiej legendy postaje w fabrykach Panasonica według projektu inżynierów Leiki.
System 4/3 został pomyślany jako kompleksowe, stuprocentowo "cyfrowe" rozwiązanie. Brak starszej, tańszej optyki kompatybilnej z nowym bagnetem rekompensowała specjalna konstrukcja obiektywów - nowe powłoki przeciwodblaskowe (niezbędne w cyfrze, w której duży negatywny wpływ na zdjęcia mogą mieć odblaski z matrycy) i tzw. telecentryczność, czyli prostopadłe padanie światła na przetwornik obrazowy (minimalizujące zjawisko winiety).
W przyszłym tygodniu zajmiemy się szczegółowo oznaczeniami obiektywów marki Sigma (również z mocowaniem Systemu 4/3). W dzisiejszym odcinku skupimy się tylko na optyce Olympus i Leiki.
Skomplikowane nazwy obiektywów zawierają wiele przydatnych informacji, dlatego warto poznać znaczenie symboli wykorzystywanych przez producentów. Optyka do Systemu 4/3 nie charakteryzuje się zbyt dużą liczbą skrótów i oznaczeń, ale te, które znajdziemy w nazwie obiektywu, potrafią wiele o nim powiedzieć. Wyjaśnimy je na przykładzie obiektywów Olympus Zuiko Digital ED 12-60 mm F2.8-4.0 SWD oraz Leica D Vario-Elmarit 14-50 mm F2.8-3.5 ASPH. MEGA O.I.S.. Techniczne terminy pojawiające się w poniższych opisach były tłumaczone w poprzednich odcinkach naszego przewodnika, więc nie będziemy się powtarzali, a jedynie odsyłali czytelnika do wcześniejszych części.
Zuiko Digital
W ten sposób Olympus nazywa swoje obiektywy do cyfrowego Systemu 4/3 kompatybilne z lustrzankami tej marki oraz Panasonica i Leiki. Dokładnie o mocowaniach obiektywów pisaliśmy w części 1. poradnika.
ED
Oznaczenie to informuje o zastosowaniu w konstrukcji soczewek ze szkła o niskiej dyspersji, czyli załamaniu światła o różnej barwie (skrót od Extra-low Dispersion). Soczewki ED użyte w obiektywie zmniejszają zjawisko aberracji chromatycznej. W obiektywach Olympusa wykorzystywane są również jeszcze droższe soczewki Super ED, ale producent nie zaznacza tego w nazwie szkła. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4.
12-60 mm
Powyższe liczby oznaczają podaną w milimetrach nominalną ogniskową obiektywu lub jej zakres w przypadku obiektywów typu zoom. W lustrzankach cyfrowych Systemu 4/3 rzeczywisty obraz odpowiada ogniskowej 2 razy dłuższej niż nominalna. W tym wypadku otrzymamy pole widzenia odpowiadające zakresowi 24-120 mm w małym obrazku. Zasadę obliczania ogniskowych w cyfrowych lustrzankach opisaliśmy w części 2. poradnika.
F2.8-4.0
To oznaczenie mówi o maksymalnym otworze przysłony, czyli o ilości światła, jakie jest w stanie przenieść dana konstrukcja obiektywu. Im mniejsza liczba, tym więcej światła obiektyw przepuszcza. W niektórych obiektywach typu zoom wartość ta zmienia się w zależności od długości ogniskowej. Dlatego na korpusie obiektywu podawany jest zakres wartości dla najkrótszej i najdłuższej ogniskowej. O znaczeniu wartości przysłony w obiektywach pisaliśmy w części 3.
SWD
Skrót od Supersonic Wave Drive - tak Olympus oznacza silnik ultradźwiękowy wbudowany w obiektyw. Silniki takie zapewniają szybkie a przede wszystkim ciche działanie systemu AF. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4. Silniki SWD będą montowane w zapowiedzianych na początku roku nowych obiektywach Zuiko Digital z najwyższej półki.
Leica D
Handlowa nazwa obiektywów do Systemu 4/3 sygnowanych marką Leica. Jeśli chodzi o budowę, od obiektywów Olympus Zuiko Digital różnią się przede wszystkim tym, że niektóre mają osobny pierścień przysłon. Umożliwia to powrót do tradycyjnego sposobu obsługi aparatu, kiedy to przysłonę zmieniało się na obiektywie, a czas w korpusie. Szkła Zuiko Digital pozwalają na zmianę wartości przysłony wyłącznie za pośrednictwem aparatu.
Vario-Elmarit
Elmarit to nazwa konkretnego rodzaju konstrukcji optycznej. Człon Vario oznacza obiektyw o zmiennej ogniskowej.
ASPH.
Skrót od Aspherical - informuje o zastosowaniu w konstrukcji obiektywu elementów (soczewek) asferycznych ograniczających aberrację sferyczną. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4. Olympus nie chwali się tak tym aspektem i mimo dość częstego wykorzystywania w optyce Zuiko Digital soczewek asferycznych, nie informuje o tym w nazwie obiektywów. Żeby to sprawdzić, trzeba zajrzeć do szczegółowych danych technicznych (np. w dziale Specyfikacje Fotopolis.pl).
MEGA O.I.S.
Nazwa systemu optycznej stabilizacji obrazu stworzonego przez firmę Panasonic, wykorzystywanego m.in. w obiektywach projektowanych przez Leicę do Systemu 4/3. Umożliwia wykonanie nieporuszonych zdjęć przy długich czasach otwarcia migawki bez konieczności korzystania ze statywu. Więcej na ten temat pisaliśmy w części 4 naszego poradnika (można ją znaleźć tutaj). Obiektywy Olympusa nie są wyposażane w systemy redukujące drgania, ponieważ firma postawiła na stabilizację matrycy (od modelu E-510).
Kilka dodatkowych szczegółów oraz inne oznaczenia, które można spotkać w opisie obiektywów do Systemu 4/3:
Macro
Informuje, że obiektyw pozwala na fotografowanie z małych odległości z dużym powiększeniem - przynajmniej w skali 1:2.
Fisheye
Na razie można to oznaczenie znaleźć jedynie na obiektywie Zuiko Digital ED 8 mm F3.5 Fisheye. Jest to tzw. rybie oko, czyli bardzo szerokokątne szkło (w tym wypadku odpowiednik małoobrazkowych 16 mm) o bardzo dużej dystorsji beczkowatej (im dalej od centrum kadru, tym bardziej linie proste obrazu są zakrzywione). Tylko do zadań specjalnych.
Manualne ustawianie ostrości
Warto pamiętać, że jak dotąd wszystkie obiektywy Olympus Zuiko Digital oraz szkło Leica 14-50/2.8-3.5 umożliwiają ręczne ostrzenie za pomocą pierścienia pozbawionego bezpośredniego, mechanicznego połączenia z systemem poruszającym soczewkami. Wszystko odbywa się za pomocą czujników ruchu. Dzięki temu można zaprogramować w aparacie, w którą stronę chcemy kręcić pierścieniem, żeby wyostrzyć na nieskończoność. Niektórzy użytkownicy narzekali jednak na zbyt długi czas reakcji systemu na ruch pierścienia, więc producent zdecydował się postawić na pełną mechanikę. Na razie tylko w zapowiedzianych obiektywach z wyższej półki.
Oznaczenia obiektywów profesjonalnych i półprofesjonalnych
W przypadku Olympusa nie istnieją, choć oferta jest wyraźnie podzielona na trzy segmenty - amatorski, półprofesjonalny i profesjonalny. Drugi i trzeci wyróżniają się wysoką jakością wykonania, dużymi otworami względnymi (czyli jasnością), wykorzystaniem drogich rodzajów szkła, silnikami SWD (w najbliższej przyszłości) oraz uszczelnieniem obudowany na niekorzystne warunki pogodowe (deszcz, pył itp.).
Na oficjalnej stronie Systemu 4/3 (www.four-thirds.org/en) można pobrać katalog dostępnych aktualnie obiektywów zgodnych z tym standardem, do czego gorąco zachęcamy: pobierz katalog (plik PDF).
Za tydzień rozszyfrujemy symbole używane przez pierwszego producenta "niezależnego", czyli Sigmę. Zapraszamy!
