802 procent normy - historia Nowej Huty

Autor: Marta Sinior

17 Styczeń 2008

Artykuł na: 4-5 minut

Wystawa "802 procent normy" to dokument powstania pierwszych lat jednego z czołowych symboli komunizmu - Nowej Huty. Autorami zdjęć są Henryk Makarewicz, fotograf i operator Polskiej Kroniki Filmowej oraz Wiktor Pental, fotoreporter i jednocześnie budowniczy Nowej Huty. Do dziś żaden z fotografów nie doczekał się szerszej prezentacji, a wiele zdjęć ze względu na ich ironiczny charakter, nie ujrzało światła dziennego. Fotografie do 10 lutego 2008 roku można oglądać w dawnym kinie "Światowid" w Nowej Hucie.

Henryk Makarewicz (1917-1984) - Fotograf i operator Polskiej Kroniki Filmowej. Prowadził dokumentację Nowej Huty od samych jej początków.

Wiktor Pental (ur. 1920) - Fotoreporter i jednocześnie budowniczy Nowej Huty. Wywodzi się z tradycji humanistycznej. Organizatorzy wystawy porównują jego twórczość do fotografii Roberta Doisneau, przez to, że skupia się na jednym temacie. Całe jego dzieło fotograficzne dotyczy Nowej Huty, a w centrum zainteresowań pozostaje nieodmiennie człowiek.

Fujifilm GFX100RF - Raty 20x0%

22 999 zł

Nikon Z6 III - raty 20x0%

9 159 zł

Canon EOS R6 Mark II - raty 20x0%

8 999 zł

PANASONIC LUMIX S1R II - raty 20x0%

15 299 zł

Sony FX30 - raty 20x0%

9 449 zł

fot. Henryk Makarewicz, Wiktor Pental / Kolektyw Fotografów Visavis.pl

Kiedy oglądamy zdjęcia Makarewicza i Pentala, uderza w nich wspólny ton: silnie zaznaczony, odautorski komentarz, często ironiczny wobec rzeczywistości. W fotografiach Makarewicza i Pentala widać odbicie ówczesnych światowych trendów, do których fotografowie nawiązywali dzięki własnej intuicji i wrażliwości.

Choć ich fotografie niemal w całości zostały wykonane w Nowej Hucie, opowiadają o atmosferze lat 50. i 60. w całej Polsce. Każdy, kto pamięta tamte czasy, odnajdzie w nich cząstkę własnych wspomnień. Kto tej epoki nie zna, odbierze te zdjęcia jako obrazy uniwersalne. Autorzy stworzyli wyjątkowy zapis minionego czasu, opatrując rzeczywistość autorskim komentarzem. Ich zdjęcia opowiadają o dniu powszednim, a takiego opisu PRL-owskie władze raczej się obawiały. To dlatego większość tych fotografii przeleżała w szufladach ponad pół wieku.

fot. Henryk Makarewicz, Wyścigi motocyklowe, lata 50-te / Kolektyw Fotografów Visavis.pl

Skąd tytuł wystawy? Na przełomie lat 40. i 50. istniało współzawodnictwo pracy, w ramach którego - jak informowała propaganda - przekraczano ustalone normy pracy. Górnicy mieli wydobywać 300 procent węgla ponad normę, budowlańcy przekraczać nawet o 200 procent liczbę ustalonych do oddania mieszkań. W rzeczywistości "śrubowanie norm" niewiele miało wspólnego ze spontanicznym współzawodnictwem i okazało się zabójcze, zarówno dla gospodarki, jak i dla pracowników. - materiał organizatorów wystawy

Pomysł i realizacja: Fundacja Imago Mundi (www.imagomundi.pl)

Kuratorem wystawy jest Anna Brzezińska-Skarżyńska.

"802 procent normy". Pierwsze lata Nowej Huty na fotografiach Henryka Makarewicza i Wiktora Pentala

10.12.2007 - 10.02.2008

dawne Kino "Światowid"
os. Centrum E-1
Al. Jana Pawła II, Nowa Huta, Kraków
wt-pt: 10-18
sob-nd: 11-19