Wspólne doświadczanie izolacji - Spitsbergen według Anny Musiałówny

Autor: Jędrzej Franek

22 Październik 2019
Artykuł na: 4-5 minut

Próba przeczekania wiatru, to nowa publikacja Fundacji Archeologia Fotografii, w której zawarto selekcję zdjęć Anny Musiałówny, wykonanych podczas jej trzymiesięcznego pobytu w krainie lodu w 1981 roku.

Podczas wyprawy latem 1981 roku, trzydziestoletnia wtedy fotografka wykonała ponad 1000 zdjęć na czarno-białych filmach małoobrazkowych, barwnych filmach średnioformatowych oraz slajdach średniego i małego formatu. Uwieczniała osadę górniczą Barentsburg, polską stację badawczą Hornsund, ale przede wszystkim życie w domku traperskim na przylądku Palffyodden, gdzie wraz z grupą naukowców z Uniwersytetu Jagiellońskiego, z profesorem Zdzisławem Czeppe, spędziła większość czasu. Prowadziła także dziennik podróży, odnaleziony po latach przez jednego z kolegów, z którego zaczerpnięto cytat będący tytułem książki.

Anna Musiałówna przez domkiem traperskim, Palffyodden, Spitsbergen, 1981

Zapis wspólnoty w krainie samotności

Fotografie Musiałówny ze Spitsbergenu to przede wszystkim dokumentacja wspólnego przebywania w trudnej przestrzeni, w której życie wymaga maksymalnego dostosowania się do rytmu przyrody i specyfiki funkcjonowania grupy ludzi w izolowanej bazie. Musiałówna rejestruje rutynę: gotowanie i jedzenie posiłków, rozpakowywanie prowiantu i sprzętu, wyprawy po wodę, naprawianie domku i zwykłą bezczynność. Chata otoczona wiszącym praniem, kośćmi wielorybów, beczkami i skrzyniami – pozostałościami po dawnych wyprawach – stanowi niepozbawioną uroku scenerię tych zdjęć. Wśród nich wiele jest krajobrazów, nieczęstych u Musiałówny, koncentrującej się w swojej praktyce fotograficznej głównie na tematyce społecznej, w tym na historiach osób wykluczonych. Do najbardziej znanych prac autorki należy m.in. seria poświęcona aborcji Minus 1 (1975), Osobowy II klasy (1978), czy Rodziny wielodzietne (1981)

Pod czołem lodowca Korbera, Spitsbergen, 1981

Anna Musiałówna na spacerze pod Rasstupet, Spitsbergen, 1981

Podskórne napięcie

Próba przeczekania wiatru to nie tylko opowieść o konieczności koncentrowania się na najprostszych czynnościach w sytuacji tak znaczącej przewagi natury nad człowiekiem. Powstałe w tej rzeczywistości zdjęcia sygnalizują też coś, czego nie widać, a co przecieka gdzieniegdzie między wierszami dziennika – pełne napięcia oczekiwanie i nasłuchiwanie tego, co dzieje się w ogarniętym strajkami kraju, walka z zepsutą anteną, niemożność bycia i fotografowania tego, co dzieje się w Polsce. Wszystko to sprawiło, że wyprawa stała się jedną z najważniejszych podróży, które uformowały autorkę jako fotografa. To także opowieść o funkcjonowaniu kobiety w grupie mężczyzn, o konieczności bycia ze sobą nawzajem, ale też z sobą samą.

Zapasy żywności na brzegu, Palffyodden, Spitsbergen, 1981

Zamieszczone w książce zdjęcia to jedynie niewielki wybór z obszernego archiwum fotografki, którego opracowanie Fundacja Archeologia Fotografii rozpoczęła w 2019 roku. W ramach projektu poświęconego udostępnianiu archiwów polskich fotografów na stronie fotomuzeum.faf.org.pl będzie można zobaczyć ich niemal 500. Do końca 2021 roku zostaną pokazane także inne serie wykonane przez Musiałównę, w tym wczesne reportaże – łącznie 1500 fotografii.

fot. Marysia Żochowska

Wystawa

Publikacji towarzyszy wystawa „Próba przeczekania wiatru. Fotografie ze Spitsbergenu.”, którą do 30 października można oglądać w Galerii Fundacja Archeologia Fotografii przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie.

Kuratorki: Anna Hornik, Marta Przybyło

Godziny pracy galerii: poniedziałek-środa i piątek: 11:00-17:00, czwartek oraz sobota-niedziela: 11:00-19:00

Więcej informacji na stronie facebookowej wydarzenia.

Skopiuj link

Autor: Jędrzej Franek

Fotografuje i łowi newsy. Miłośnik brzydkiej architektury i dobrze zaprojektowanych przedmiotów. Nie wstydzi się pasji do fotografii mobilnej.

Komentarze
Więcej w kategorii: Publikacje
Bezkoniec - pierwsza publikacja uczestników Szkoły Dokumentu Pix.House
Bezkoniec - pierwsza publikacja uczestników Szkoły Dokumentu Pix.House
Pix.House inauguruje sezon 2024 premierą książki „Bezkoniec”. Razem z towarzyszącą jej wystawą stanowi podsumowanie kilkuletniej pracy słuchaczy, którzy pracowali nad realizacją...
17
Zimowe wydanie Digital Camera Polska w sprzedaży
Zimowe wydanie Digital Camera Polska w sprzedaży
Na półkach sklepowych znajdziecie zimowy numer Digital Camera Polska. To aż 150 stron fotograficznych porad i inspiracji!
1
"Notatki z Warszawy - nowy album Chrisa Niedenthala to opowieść o stolicy od lat 70. po współczesność
"Notatki z Warszawy - nowy album Chrisa Niedenthala to opowieść o stolicy od lat 70. po...
Nakładem Domu Spotkań z Historią debiutuje najnowszy album słynnego fotoreportera Chrisa Niedenthala. „Notatki z Warszawy” to 150 ujęć ukazujących miasto, które pięć dekad temu stało...
6
Powiązane artykuły