"Richard Avedon: In the American West". Powraca jeden z najważniejszych albumów w historii [RECENZJA]

We wrześniu księgarnia Bookoff obchodzi 17. urodziny. Może wydawać się to Wam niemożliwe, ale są albumy-ikony, które przez te lata ani razu nie trafiły na nasze półki. Wśród nich są: „The Valley” Larry’ego Sultana, „Heads” Phillipa Lorca di Corcii, „Raised by Wolves” Jima Goldberga oraz „Life Is Good & Good For You in New York” Williama Kleina.

Do tej listy należał również „In the American West” Richarda Avedona (poprzednie wydanie ukazało się w 2005 r.), ale teraz to się zmienia. Pierwsze egzemplarze nowego, jubileuszowego wydania, z okazji 40-lecia, już wkrótce trafią na nasze półki!


„In the American West” uchodzi za jeden z najważniejszych albumów fotograficznych w historii. Przez pięć lat Avedon odwiedził 189 miast w 17 stanach USA, a nawet Kanady, portretując 762 zwykłych Amerykanów – górników, rolników, pracowników fizycznych i drifterów – na białym tle, w charakterystycznym, minimalistycznym stylu.

Cały projekt powstawał na negatywach formatu 8×10 cali, a archiwum liczyło aż 17 000 klatek filmu. Z tej ogromnej liczby wybrano 103 czarno-białe portrety, każdy wydruk poddawany był wieloetapowej obróbce, aby wydobyć pełnię osobowości i charakteru bohaterów.


Jednym z najbardziej zapadających w pamięć portretów jest zdjęcie pszczelarza Ronalda Fischera, wykonane w 1981 roku w Davis w Kalifornii. Fischer, człowiek wykonujący ciężką, często niedocenianą pracę, stał się bohaterem jednej z ikon fotografii XX wieku.

Stoicki wzrok pszczelarza, kontrastujący z masą owadów ułożonych w abstrakcyjny wzór na jego ciele, idealnie wpisuje się w definicję portretu Avedona: „Szukam ludzi, którzy są zaskakujący, poruszający albo piękni w sposób przerażający”. Rezultat jest zarazem surrealistyczny, jak i niezwykle sugestywny.



Innym, bardzo przejmującym portretem z serii jest zdjęcie trzynastoletniego Boyda Fortina, wykonane w 1979 roku w Sweetwater w Teksasie. Fortin, chłopiec pracujący przy obdzieraniu grzechotników ze skóry podczas lokalnego festiwalu, stoi przed aparatem w zakrwawionym fartuchu, trzymając w dłoniach zwierzę rozcięte na jego oczach. Wnętrzności węża, zwisające jak groteskowy ornament, kontrastują z dziecięcą twarzą o obojętnym, niemal spokojnym spojrzeniu.

Ta cisza w oczach chłopca, zestawiona z brutalnością przedmiotu, tworzy obraz zarówno chłodny, jak i niepokojący. Portret Fortina nie jest jedynie zapisem chwili. Jest metaforą dorastania w świecie, gdzie niewinność zostaje zderzona z codzienną koniecznością przemocy i pracy niewspółmiernej do młodego wieku. Rezultat pozostaje w pamięci na długo, nie pozwalając odwrócić wzroku.


Jak wiele najważniejszych fotograficznych projektów XX wieku, „In the American West” wzbudził zarówno podziw, jak i kontrowersje. Część krytyków zarzucała Avedonowi voyeurystyczne podejście i wykorzystywanie portretowanych osób. Inni podkreślali natomiast jego spójną, nowatorską wizję, która zmieniła spojrzenie na amerykański Zachód (wcześniej kojarzony z krajobrazami Ansela Adamsa i bohaterami westernów), pokazując jego mieszkańców surowo, intymnie i prawdziwie. 


Jubileuszowa edycja albumu z 2025 roku przypomina o ponadczasowej sile projektu Avedona. Jego znaczenie staje się szczególnie aktualne w obliczu narastających w ostatnich latach podziałów w amerykańskim społeczeństwie. W tym kontekście „In the American West” pozostaje źródłem inspiracji dla kolejnych pokoleń fotografów i badaczy. To nie tylko zbiór portretów, to opowieść o ludziach, których codzienne życie kształtuje prawdziwe oblicze Ameryki, a o których często zapominamy.

Album możecie teraz zamówić na stronie księgarni Bookoff w promocyjnej cenie

Richard Avedon: In the American West

• Stron: 174
• Format: 40.7 x 36.4 x 2.4 (cm)
• Oprawa: twarda
• Wydawnictwo: Abrams
• Cena w Bookoff: 319 zł