Rzeczywistość lat 70. XX wieku okiem młodego fotografia - zdjęcia Macieja Musiała w Fundacji Archeologia Fotografii

Autor: Redakcja Fotopolis

13 Czerwiec 2022
Artykuł na: 6-9 minut

Społeczne Centrum Fotografii zaprasza na wystawę zdjęć w wczesnego okresu twórczości fotografa Macieja Musiała. Prezentowane zdjęcia, wykonane dla tygodnika „itd” w większości nie były dotąd publikowane.

Jak wyglądała polska rzeczywistość początku lat 70. XX wieku oczami 23-letniego fotografa? Jakie tematy ukazywały się w prasie studenckiej? Na czym skupiał się fotoreporter i co wyróżniało jego prace? Na wystawie zostały zaprezentowane fotografie Macieja Musiała z lat 1969–1971 wykonane dla tygodnika studenckiego „itd”. Większość z nich nie była dotąd publikowana.

"Zdjęcia z początku kariery Musiała ukazują go jako uważnego obserwatora, który zapuszczał się w głąb miasta i uwieczniał niepowtarzalne obrazy zwykłego życia"

Wydawane od 1961 roku „itd” cieszyło się dużą popularnością wśród młodzieży. Początek lat 70. był dla czasopisma wyjątkowo dobrym okresem: redakcja zwiększyła objętość wydań i kładła większy nacisk na rozwój części ilustrowanej. Tygodnik zrzeszał wówczas utalentowanych fotografów i fotografki młodego pokolenia, m.in.: Krzysztofa Barańskiego, Wiesława Hudona, Annę Musiałównę czy Andrzeja Poleca. Ich zdjęcia – pokazujące życie codzienne i poruszające społeczną problematykę – stały się niezależną od tekstu formą wypowiedzi.

fot. Maciej Musiał, Obóz Społeczno-Wychowawczy studentów białostockiej Akademii Medycznej w Olecku, 1970

Oczywiście publikowane fotoreportaże musiały oscylować wokół życia studenckiego, jednak mimo ingerencji cenzury autorki i autorzy mieli większą niż wcześniej swobodę w doborze tematów. Swój zawód postrzegali jako pewne wyróżnienie. Anna Musiałówna wspominała w jednym z artykułów: „[…] Czuliśmy się wybrańcami ludu, mającymi narzędzie do przyglądania się rzeczywistości z bliska”.

Były to ważne lata również w biografii Macieja Musiała: czas jego młodości, gdy zakładał rodzinę, i znajdował się w centrum wydarzeń z aparatem w ręku. Bez wątpienia trudny, ale też  twórczy okres. Właśnie wtedy zrezygnował ze studiów na Politechnice Warszawskiej i poświęcił się pracy fotoreportera. Dzięki tej profesji mógł podróżować i poznawać ludzi ze świata kultury; z niektórymi nawiązał długoletnie przyjaźnie, m.in. z Wiesławem Wałkuskim czy Jerzym Dudą-Graczem.

„Itd” było pierwszym magazynem publikującym prace Macieja Musiała. Wybór zaprezentowany na wystawie to jedynie drobny wycinek działalności fotografa i przyczynek do zapoznania się z całym jego dorobkiem. Zdjęcia z początku kariery Musiała ukazują go jako uważnego obserwatora, który zapuszczał się w głąb miasta i uwieczniał niepowtarzalne obrazy zwykłego życia; poszukiwał „decydującego momentu”. Fotografował studentów, ich praktyki robotnicze i czas wolny, widoki budowy, industrializację. Jednocześnie przykładał dużą wagę do kompozycji, światła, parametrów technicznych. W jego zdjęciach można dostrzec wpływ twórczości Zofii Rydet i Marka Holzmana, a także inspiracje grupą Magnum czy magazynami „Life” i „Świat”.

Kiedy i gdzie?

Wernisaż wystawy „itp., itd.. Fotografie Macieja Musiała z lat 1969-71” odbędzie się w czwartek, 23 czerwca 2022 roku o godz. 19.00 w Społecznym Centrum Fotografii, przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie.

Oprowadzenie kuratorskie odbędzie się 14 lipca 2022 o godz. 18.00. Zdjęcia będzie można oglądać do 4 sierpnia.

Maciej Musiał (1946–2000) - sylwetka autora

Fotoreporter; autor trudnych technicznie zdjęć reklamowych, fotografii studyjnych i wielu sesji okładkowych; specjalista od reprodukcji malarstwa.

Dzieciństwo spędził w Suchedniowie. Tam w zakładzie fotograficznym ojca, Mariana Musiała, zaczęła się jego fascynacja fotografią oraz techniką. W wieku 13 lat w celach naukowych wyjechał do Warszawy, gdzie ukończył Technikum Radiowe im. Marcina Kasprzaka. Następnie rozpoczął studia na Wydziale Elektroniki Politechniki Warszawskiej, które jednak porzucił dla fotografii reportażowej. 

W 1969 roku rozpoczął pracę dla tygodnika „itd”, wydawanego przez Młodzieżową Agencję Wydawniczą. Czasopismo regularnie publikowało jego reportaże związane z życiem społecznym studentów. W latach 1971–1987 współpracował z Polską Agencją Interpress jako fotoreporter w magazynie ilustrowanym „Polska” – edycja Zachód („Poland”). Na łamach miesięcznika prezentował tematy związane z nauką, sportem i sztuką. Przed jego obiektywem stanęli m.in.: Magdalena Abakanowicz, Jerzy Duda-Gracz, Krzysztof Penderecki, Alina Szapocznikow i Andrzej Wajda. W czasie realizacji materiałów wiele podróżował, także za granicę: do Bułgarii, Francji, Węgier czy ówczesnego ZSRR. W późniejszych latach, gdy zajmował się fotografią studyjną i reklamową, współpracował z redakcjami „Wiedzy i Życia” i „Ładnego Domu” oraz z przedsiębiorstwem Polskie Zakłady Optyczne.

Od 1976 roku był aktywnym członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Na początku lat 90. pełnił funkcję prezesa. Prowadził także liczne warsztaty fotograficzne we współpracy z Ireną Jarosińską.

Praca fotoreportera w latach 70. zaowocowała nie tylko długoletnimi przyjaźniami Macieja Musiała z postaciami świata kultury, lecz także jego udziałem w licznych konkursach i wystawach. W 1970 roku za reportaż Moi kumple z Zabrza otrzymał nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Fotografii Prasowej. Brał również udział w wystawach: Fotografii Prasowej w Kielcach (1971), Fotografia Prasowa w XXX-lecie PRL (1974), Kobieta (1975), My i nasz czas (1975), Polska – kraj i ludzie (1975), Rodzina (1978).

Od 2021 roku Fundacja Archeologia Fotografii zajmuje się opracowaniem archiwum fotografa.

Więcej informacji znajdziecie na stronie faf.org.pl.

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Letnie Meetingi Fotograficzne - kreatywne spotkania, warsztaty i prelekcje w 9 miastach!
Letnie Meetingi Fotograficzne - kreatywne spotkania, warsztaty i prelekcje w 9 miastach!
Wraz z końcem czerwca ruszają Letnie Meetingi Fotograficzne - seria wydarzeń obejmujących spotkania z ekspertami, praktyczne warsztaty i testy sprzętu. Przez cały lipiec cykl odwiedzi...
1
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
6 czerwca w lublinie rusza druga edycja Wschodniego Festiwalu Fotografii. To przestrzeń spotkań z fotografią artystyczną, dokumentalną i reportażową w najbardziej wyrazistych i...
6
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
OFF przechodzi na czas letni. 15. edycja Opolskiego Festiwalu Fotografii skupia się wokół tematu przesilenia, prezentując zarówno projekty związane z cyklami natury, jak i osobiste...
2
Powiązane artykuły