![Nikon Nikkor Z 600 mm f/6.3 VR S - test praktyczny i zdjęcia przykładowe [RAW]](/i/images/8/5/2/d2FjPTMxN3gxLjUwMA==_src_227852-DY6A6732_nikon_600mm_f63_test-top.jpg)
Newsletter
Newsletter
"Ekspresowe porady fotograficzne" - fragmenty, część I: Księżyc
Autor: Marcin Grabowiecki
Jak zrobić zdjęcia księżyca w pełni
Problem
Dobranie odpowiedniej ekspozycji dla sceny z księżycem w pełni może być trudne. Wielu fotografów powstrzymuje się od wykonywania takich ujęć, ponieważ nie wiedzą, jak uzyskać ostre, mające poprawną ekspozycję zdjęcie jasnego księżyca przy jednoczesnym zachowaniu szczegółów krajobrazu. W rzeczywistości jednak zrobienie prawidłowo naświetlonej fotografii srebrnego globu jest stosunkowo łatwe. To prawie jak fotografowanie sceny oświetlonej światłem przednim -podobnie jak w przypadku wykonywania zdjęć w ciągu dnia - z tą różnicą, że w warunkach słabego oświetlenia.
Rozwiązanie nr 1:
Fotografuj księżyc, kiedy nie jest w pełni
Za pomocą kalendarzy internetowych i specjalnych aplikacji na smartfony da się w prosty sposób określić, kiedy będzie pełnia, dzięki czemu możesz z wyprzedzeniem zaplanować czas sesji. A oto wskazówka: zazwyczaj najlepiej jest fotografować wschodzący księżyc w noc poprzedzającą pełnię. Tego wieczoru, gdy satelita Ziemi jest prawie w pełni, niebo na wschodzie i krajobraz poniżej odbijają niemal identyczną ilość światła. Dzięki temu pomiar i uzyskanie poprawnej ekspozycji są znacznie łatwiejsze. Dodatkowo, księżyc tuż przed swoją pełnią ma żółty odcień efektownie kontrastujący z ciemnogranatowym wieczornym niebem.
O tym, gdzie zmierzyć światło i jaką ustawić ekspozycję, decyduje zazwyczaj kompozycja kadru. Podczas fotografowania księżyca w pełni, będącego częścią większego krajobrazu lub miejskiego pejzażu, określam najpierw potrzebną przysłonę. Czy zależy mi na uzyskaniu dużej głębi ostrości, jaką zapewniają otwory względne f/16 lub f/22? Czy też wszystkie elementy sceny znajdują się mniej więcej w tej samej odległości od aparatu i wystarczający będzie otwór względny obiektywu o wartości f/8 lub f/11? Po ustawieniu przysłony kieruję obiektyw w stronę wschodniego nieba, na lewo lub prawo od wschodzącego księżyca w pełni, a następnie dobieram czas otwarcia migawki, zapewniający uzyskanie prawidłowej ekspozycji. Czas naświetlania nie powinien jednak przekraczać 8 s. Jeśli ekspozycja będzie trwała dłużej, to na skutek ruchu obrotowego Ziemi zarejestrujesz księżyc w kształcie jaja zamiast regularnej kuli.
Jak szybko się przekonasz, tak długie czasy naświetlania wymagają bardzo stabilnego zamocowania aparatu na statywie, chyba że zdecydujesz się na robienie zdjęć przy zastosowaniu wysokiej czułości, np. 3200 ISO. Zdjęcia wykonywane przy użyciu dużych wartości ISO mogą być bardzo zaszumione, ale to nie jest wielki kłopot. Znacznie poważniejszym problemem jest natomiast fakt, że wykorzystywanie wysokich czułości sprawia, iż zarejestrowane obrazy są płaskie - mało kontrastowe i wyprane z koloru. Jestem pewien, że nadejdzie taki dzień, kiedy nawet przy użyciu dużych wartości ISO możliwe będzie uzyskanie fotografii mających wspaniałe barwy i kontrast, ale do tego czasu staraj się używać niższych czułości (i statywu), aby otrzymać jak najlepszej jakości obrazy.
Z drugiej zaś strony, jeśli jednak zamierzasz zrobić zdjęcie samego księżyca, będziesz potrzebował zupełnie innych parametrów ekspozycji. Trzy najpopularniejsze zestawy ustawień to: f/8 i 1/125 s przy 100 ISO, f/8 i 1/250 s przy 200 ISO oraz f/8 i 1/500 s przy 400 ISO.
Kilka razy w roku wzajemne położenie Ziemi i Księżyca sprawia, że nasz satelita pojawia się w całej krasie nad zabudowaniami Chicago, widocznymi z dachu mojej kamienicy Jednak jak zawsze podczas pełni, zdjęcia takie, jak to, są całkowicie zależne od warunków atmosferycznych; prognoza pogody zapowiadająca zachmurzenie zmniejsza szanse wykonania udanego ujęcia. To zdjęcie komponowałem z olbrzymim entuzjazmem, ponieważ niebo było jasne, a pozycja srebrnego globu doskonała.
Chciałem, aby ten obraz ukazywał ogrom wszechświata i księżyc w pełni. Z tego powodu zdecydowałem się umieścić panoramę miasta w dolnej jednej trzeciej części kadru, pozwalając zdominować scenę ciemnoniebieskiemu niebu i księżycowi. Zwróć uwagę na stworzony przez linię zabudowań odwrócony trójkąt, wydaje się, że miasto obejmuje księżyc. Ponieważ wszystko, co jest zawarte w kadrze, znajdowało się w tej samej odległości od aparatu, wybrałem przysłonę f/11 i dokonałem pomiaru światła na ciemnogranatowym niebie powyżej księżyca, po czym ustawiłem czas otwarcia migawki wynoszący 2 s, który zapewniał uzyskanie prawidłowej ekspozycji. Następnie zaś skomponowałem prezentowany kadr i korzystając z samowyzwalacza, wykonałem zdjęcie aparatem zamocowanym na statywie.
Rozwiązanie nr 2:
Zastosuj podwójną ekspozycję
W wielu lustrzankach Nikona oraz w niektórych modelach aparatów Pentaxa i Canona dostępna jest funkcja wielokrotnej ekspozycji, pozwalająca na jak najlepsze uchwycenie zarówno krajobrazu, jak i satelity Ziemi. Załóżmy, że księżyc wschodzi za twoimi plecami na wschodzie, ale ty chcesz sfotografować krajobraz lub miejski pejzaż znajdujący się przed tobą na zachodzie. Korzystając z trybu podwójnej ekspozycji, możesz uwiecznić scenerię przed tobą, a następnie obrócić się i zarejestrować księżyc w pełni za sobą, wkomponowując go dokładnie tam, gdzie chcesz, aby się znalazł na zdjęciu krajobrazu, który przyciągnął twoją uwagę. Wystarczy nacisnąć spust migawki i voila! Masz teraz księżyc "zachodzący" po zachodniej stronie nieba, dzięki czemu nie musisz ponownie zjawiać się w tym samym miejscu o świcie, aby uchwycić faktycznie zachodzący srebrny glob.
Aby to zrobić, ustaw w menu trybu wielokrotnej ekspozycji dwa ujęcia. (W celu sprawdzenia, czy aparat ma taką funkcję, zajrzyj do instrukcji obsługi i poszukaj zagadnienia "Ustawianie wielokrotnej ekspozycji"). Teraz możesz zrobić zdjęcie księżyca w pełni we wschodniej części nieba, w otoczeniu absolutnej czerni, za pomocą umiarkowanego teleobiektywu przy przysłonie f/8, czasie otwarcia migawki 1/125 s i czułości 100 ISO. Umieść księżyc w takiej części kadru, by nie kolidował z budynkami, które będziesz rejestrował na drugiej ekspozycji. Obróć się. Zamocuj aparat na statywie i zrób zdjęcie panoramy miasta przy użyciu obiektywu standardowego oraz przysłony f/16 i czasu naświetlania 4 s. Hokus-pokus! Aparat połączy obie ekspozycje w jedno ujęcie przedstawiające księżyc w pełni wznoszący się nad zabudowaniami metropolii. Jeśli jest jakaś funkcja, która pozwala mi być do końca wiernym zasadzie "zrób to od razu za pomocą aparatu", to jest nią właśnie ta.
W JAKI SPOSÓB SFOTOGRAFOWAĆ KSIĘŻYC W PEŁNI NAD MIASTEM
Jeśli chcesz zarejestrować obraz samego księżyca w pełni (lub prawie w pełni) na tle czarnego nieba, standardowe parametry ekspozycji powinny wynosić f/8 i 1/125 s przy czułości 100 ISO, f/8 i 1/250 s przy 200 ISO lub f/8 i 1/500 s przy 400 ISO. Wybór należy do ciebie; uważaj tylko, aby ustawiona wartość ISO nie spowodowała użycia czasu otwarcia migawki dłuższego niż maksymalna ogniskowa obiektywu -na przykład gdy będziesz fotografować przy czułości 100 ISO, przysłonie f/8 i czasie naświetlania 1/125 s, korzystając z obiektywu 70-200 mm. Jeżeli chcesz zastosować takie parametry i szkło, skorzystaj ze statywu. Fotografowanie z ręki przy czasie ekspozycji dłuższym od maksymalnej długości ogniskowej obiektywu rzadko kiedy jest dobrym pomysłem, nawet jeśli używasz optyki z systemem redukcji drgań (VR) lub stabilizacją obrazu (IS). Z mojego doświadczenia wynika, że mechanizmy te zachęcają jedynie do nieprzemyślanego fotografowania nieustabilizowanym aparatem z ręki.
Rozwiązanie nr 3:
Połącz obrazy w Photoshopie
Ci, których aparaty nie oferują funkcji wielokrotnej ekspozycji lub chcący dodać księżyc po fakcie, zawsze mogą skorzystać z Photoshopa. Sfotografuj księżyc na czarnym niebie w godzinę lub dwie po jego wzejściu, stosując prosty zestaw parametrów ekspozycji: przysłona f/8, czas naświetlania 1/125 s i czułość 100 ISO. Następnie dodaj srebrny glob do krajobrazu lub miejskiego pejzażu w programie Photoshop. Jeśli sfotografujesz księżyc w noc poprzedzającą pełnię, gdy wschodzący satelita Ziemi ma efektowny żółty odcień, kontrastująca z granatowym niebem żółć często będzie wyglądać bardziej realistycznie niż w przypadku cyfrowego fotomontażu, do którego wykorzystano księżyc w pełni zarejestrowany na tle czarnego, nocnego firmamentu.
Ważne jest, aby wielkość księżyca była proporcjonalna do krajobrazu, w którym go umieszczasz. Jeżeli sfotografujesz srebrny glob przy użyciu obiektywu o ogniskowej 105 mm, a następnie wmontujesz go w pejzaż zarejestrowany z zastosowaniem podobnej ogniskowej, prawdopodobnie uzyskasz właściwe proporcje. Ale jeśli księżyc był uchwycony za pomocą teleobiektywu 300 mm, a krajobraz zarejestrowany szkłem szerokokątnym o ogniskowej 24 mm, to lepiej nie łączyć ze sobą takich dwóch ujęć. Nasz satelita bowiem będzie wyolbrzymiony, a scena zatraci realizm.
Aby zademonstrować technikę wielokrotnej ekspozycji, rozstawiłem sprzęt niedaleko Portland w Oregonie, w pobliżu brzegu rzeki Willamette. Najpierw skupiłem się na wschodniej stronie nieba i za pomocą obiektywu 70-200 mm skomponowałem ujęcie przedstawiające księżyc w pełni; umieściłem go w górnej prawej części kadru. Zarejestrowałem zdjęcie przy przysłonie f/8, czasie otwarcia migawki 1/125 s i czułości 100 ISO.
Następnie zamocowałem aparat na statywie i obróciwszy się w drugą stronę, zrobiłem fotografię panoramy Portland, mostu i rzeki na tle zachodniej części nieba, używając do tego celu szerokokątnego szkła 28-70 mm i naświetlając ujęcie przez 4 s przy przysłonie przymkniętej do f/16.
Nikon D300 połączył obie ekspozycje w jeden obraz przedstawiający linię zabudowy miasta z górującym nad nią księżycem w pełni.
JAK W PHOTOSHOPIE STWORZYĆ CIEPLEJSZY KSIĘŻYC W PEŁNI
Gdy srebrny glob w pełni fotografowany jest na tle czarnego nieba, jego tarcza zawsze wychodzi biała. Możesz jednak uzyskać przyjemniejszy dla oka ciepły, żółtopomarańczowy księżyc, jaki często można zobaczyć we wschodniej części nieba. W tym celu otwórz obraz w Photoshopie, wybierz polecenie Obraz > Dopasowania > Filtr fotograficzny > Filtr ciepły (85) i ustaw jego Gęstość na ok. 75%.
Ten obraz kowbojów, nad którymi wznosi się księżyc, stworzyłem za pomocą programu Adobe Photoshop, poprzez połączenie ze sobą zdjęcia wschodzącego srebrnego globu oraz fotografii przedstawiającej sylwetkę trzech jeźdźców. W rzeczywistości sfotografowałem ich na tle rozświetlonego ostrym popołudniowym światłem nieba, celowo niedoświetlając obraz, aby uzyskać wrażenie zarejestrowania go w słabym świetle kończącego się dnia. Żeby to zrobić, zamocowałem aparat z obiektywem 200-400 mm na statywie, przestawiłem aparat w tryb preselekcji przysłony i ustawiłem jej wartość na f/11 oraz ujemnie skompensowałem ekspozycję.
Następnie w Photoshopie połączyłem ten obraz z innym - przedstawiającym księżyc na tle ciemnoniebieskiego nieba - który zarejestrowałem wcześniej w Arizonie. Fotomontaż tych dwóch fotografii pozwolił stworzyć powyższe zdjęcie.
Bryan Peterson
Ekspresowe porady fotograficzne
Cena: 34,90 zł
Liczba stron: 144
Format: 165 x 225 mm
Oprawa: miękka
