Fotografie Zofii Rydet i Julii Staniszewskiej w Galerii Asymetria

Autor: Marcin Grabowiecki

2 Marzec 2011
Artykuł na: 6-9 minut
Wystawa "Mały Człowiek / Oczekiwanie" to zestawienie prac dwóch artystek - klasyka polskiej fotografii - Zofii Rydet oraz cenionej fotografki młodego pokolenia - Julii Staniszewskiej. Wernisaż w czwartek - 10 marca o godz. 19:00 w Galerii Asymetria. Tą prezentacją Fundacja Archeologia Fotografii rozpoczyna realizację wieloletniego projektu "Żywe Archiwa", którego celem jest wpisywanie klasyków fotografii w ogólną historię sztuki i kultury, poprzez reinterpretacje dokonywane przez artystów współczesnych. Polecamy.
Strona z albumu "Mały człowiek" Zofii Rydet. Opracowanie graficzne: Wojciech Zamecznik, 1965

Wystawa "Mały człowiek / Oczekiwanie" jest pokazem fotografii dwóch artystek - Zofii Rydet, klasyczki polskiej fotografii i Julii Staniszewskiej, cenionej fotografki młodego pokolenia. Wystawa inauguruje wieloletni projekt Fundacji Archeologia Fotografii "Żywe Archiwa", którego celem jest wpisywanie historycznej fotografii w szerszy kontekst sztuki i kultury, poprzez reinterpretacje i nowe odczytania dokonywane przez artystów współczesnych.

Punktem wyjścia wystawy jest album Zofii Rydet "Mały człowiek", zawierający kanoniczny już dzisiaj cykl fotografii dzieci, w opracowaniu graficznym Wojciecha Zamecznika. W galerii Asymetria będzie można oglądać 30 prac z tego albumu. Wybór dokonany i zaaranżowany przez Julię Staniszewską jest zestawiony z jej inscenizowaną fotografią wykonaną w klinice leczenia bezpłodności. Fotografia ta nadaje pracom Rydet nowy, wyrazisty kontekst.

Zofii Rydet, Z cyklu Mały człowiek (c)Zofia Augustyńska

W roku 2011 przypada setna rocznica urodzin Zofii Rydet, a zarazem 50 lat, odkąd fotografka otworzyła swoją pierwszą indywidualną wystawę w Gliwicach (1961 r.). Pokazała wówczas fotografie dzieci wykonane w ciągu kilku lat w Polsce, Albanii, Bułgarii, Jugosławii i we Włoszech. W 1965 r. wydała album "Mały Człowiek" - ponad 140 fotografii dzieci ułożonych w 15 cykli tematycznych i opatrzonych fragmentami tekstów Janusza Korczaka. Książka weszła do historii jako jeden z najważniejszych albumów fotografii polskiej XX wieku. Jak mówiła Zofia Rydet w rozmowie z Wiesławą Wierzchowską: Pracując nad wystawą i albumem "Mały człowiek" chciałam odrzucić stereotyp sielsko-anielskiego dzieciństwa, a pokazać dziecko z całą skomplikowaną wielokształtowością przeżyć i reakcji. I poprzez odpowiednie zestawy mówić o człowieku - bo jak mówił Korczak "w świecie dziecięcym dzieje się to wszystko, co dzieje się w brudnym świecie dorosłych". ("Projekt", 1979 nr 2)

W późniejszej twórczości Zofii Rydet, przede wszystkim w seriach fotomontaży, wielokrotnie powraca temat macierzyństwa i oczekiwania. Właśnie ten wątek podejmuje Julia Staniszewska, w swojej specjalnie przygotowanej na wystawę pracy. Staniszewska nie fotografuje dzieci. Interesują ją dorośli, którzy chcą mieć dzieci. Kto dziś patrzy na nie z taką miłością jak Zofia Rydet? I dlaczego?

Zofii Rydet, Z cyklu Mały człowiek (c)Zofia Augustyńska

Zofia Rydet (1911-1997) Osobista i wielowymiarowa twórczość Zofii Rydet zaliczana jest do kanonu zarówno polskiej, jak i światowej historii fotografii. Już od momentu późnego debiutu - a sztuce w pełni poświęciła się dopiero po latach pracy w handlu - dała się poznać jako autorka znacznie wyprzedzająca panujące w Polsce tendencje.

Pierwszym dużym cyklem, zaprezentowanym na indywidualnej wystawie była seria obrazująca dzieci - "Mały człowiek" wpisująca się w nurt inspirowany steichenowską "Rodziną człowieczą" (Gliwice, 1961 r.). Cykl ten przyniósł autorce ogromny sukces i do dziś pozostaje jednym z najbardziej rozpoznawalnych w polskiej fotografii. Pod koniec lat 60. fotografka zwróciła się ku metodzie fotomontażu. Ta technika pracy stała się jej bardzo bliska i Rydet tworzyła w niej do końca życia. Początkowo zestawiała fragmenty ludzkiego ciała ze starymi domami, wycinkami architektury i pejzażu. Z czasem coraz bardziej rozbudowała swoje kompozycje, kreując często odrealnione i bardzo osobiste wizje. Tak powstał oddzielny projekt "Świat uczuć i wyobraźni", ułożony z 15 odrębnych części. Został on opublikowany w formie albumu w 1979 roku. Jedną z ciekawszych opowieści pt. "Sentymentalna Ballada" fotografka osnuła wokół banalnej historii wspólnego życia kobiety i mężczyzny, których emocje ukrywają wizerunki-maski - identyczne na każdym zdjęciu z cyklu.

Zofii Rydet, Z cyklu Mały człowiek (c)Zofia Augustyńska

Równolegle Rydet zajmowała się czystą fotografią, tworząc swój najważniejszy cykl - "Zapis socjologiczny". Początki tej ogromnej serii, obejmującej tysiące negatywów, datowane są na rok 1978. Wówczas autorka zaczęła systematycznie dokumentować ludzi we wnętrzach starych chat. Układ kadru był zawsze podobny: przedstawiał gospodarza domu, siedzącego frontalnie na tle "najważniejszej" ściany, z rękoma ułożonymi na kolanach, a fotografię wykonywano szerokokątnym obiektywem. Cykl, pokazany po raz pierwszy w Gorzowie w 1979 roku, na tle konceptualnych prac znanych fotografów okazał się sensacją. Z czasem rozrósł się w odrębne podcykle - fotografii ginących zawodów czy kobiet stojących na progach domów. Konsekwencja, systematyczność i wyjątkowe wyczucie tematu sytuują ten projekt w awangardzie światowej fotografii.

Od momentu debiutu Zofia Rydet w całości podporządkowała swoje życie pasji fotografowania. Brała udział w setkach wystaw zbiorowych, również poza granicami Polski. Odznaczona została wieloma wyróżnieniami i nagrodami, jej fotografie znajdują się w polskich i zagranicznych kolekcjach sztuki.

Zofii Rydet, Z cyklu Mały człowiek (c)Zofia Augustyńska

Julia Staniszewska (ur. 1978) Artystka wizualna, ma na swoim koncie wiele ciekawych projektów artystycznych, które z powodzeniem pokazywała w znaczących galeriach w Polsce i za granicą. Posługując się fotografią dokumentalną, artystka potrafi budować poetykę codzienności. Interesuje ją analiza tkanki urbanistycznej, otoczenia mieszkańców miast, życie ludzi w blokach. W swoich ostatnich pracach oswaja tematy trudne, często związane z doświadczeniem własnym i swoich bliskich. Wykorzystuje różne media - przede wszystkim fotografię, także instalację i rzeźbę.

Absolwentka wydziału multimediów w Ecole Nationale Supérieure des beaux-arts w Paryżu. We Francji związała się z kolektywem artystów "des territories", z którym współpracowała w latach 2001-2005. Od 2005 roku mieszka i pracuje w Warszawie. Brała udział w wielu wystawach w Polsce i za granicą: m.in. w Luwrze - A côté reve un sphinx accroupi w 2004, w Paryżu, w PROGR - A place I know well w 2008, w Bernie, w Zachęcie - Dokumentalistki w 2008 r, w Warszawie, w Teatrze Nowym - Nieodkryte/Niewypowiedziane w 2009 r. i w X Apartments w 2010 r. (współpraca z Marysią Stokłosą) w Warszawie, w CSW - Betonowe Dziedzictwo, Od Le Corbusiera do blokersów w 2007 r. w Warszawie. Od 2007 współautorka i kuratorka (z Agnieszką Sural) galerii Witryna przy pl. Konstytucji w Warszawie. Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Zofia Rydet / Julia Staniszewska
Mały człowiek / Oczekiwanie
Wernisaż: 10.03.2011, godz. 19:00
Termin: 11.03-22.04.2011

Galeria Asymetria
Nowogrodzka 18a m. 8a
Warszawa

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Transformacja i uwalnianie - nadchodzi Fotofestiwal 2024
Transformacja i uwalnianie - nadchodzi Fotofestiwal 2024
Premiery polskich projektów, zdjęcia międzynarodowych gwiazd fotografii, najciekawsze tematy fotograficzne sezonu i prace młodych twórców - Fotofestiwal ogłosił program blisko...
7
Konkursy foto i wideo z okazji Festiwalu Fotoforma 2024
Konkursy foto i wideo z okazji Festiwalu Fotoforma 2024
Nadchodzi II edycja Festiwalu Fotoforma! Już 13 i 14 czerwca 2024 r. to wyjątkowe wydarzenie ponownie zagości na PGE Stadionie Narodowym w Warszawie. 2 dni inspiracji i edukacji,...
10
To jeden z najciekawszych polskich festiwali. "Północ" tematem przewodnim 10. edycji W Ramach Sopotu
To jeden z najciekawszych polskich festiwali. "Północ" tematem przewodnim 10. edycji W Ramach Sopotu
Jubileuszowa 10. edycja Festiwalu Fotografii w Ramach Sopotu rozpoczyna się we wrześniu, natomiast już 8 kwietnia do Sopotu przyjeżdżają tegoroczni rezydenci: Jacek Poremba, Antonina...
4
Powiązane artykuły
Wczytaj więcej (4)