Oto najlepsze zdjęcia naukowe 2024 roku! Towarzystwo Królewskie wyłoniło zwycięzców

Nie jest to konkurs dla zwykłych fotografów. Jury Royal Society Publishing Photography Competition wybiera najlepsze zdjęcia naukowe z całego świata, reprezentujące obszary astronomii, nauk o Ziemi i klimatologii, ekologii i mikroobrazowania.

Autor: Redakcja Fotopolis

6 Grudzień 2024

Artykuł na: 4-5 minut

Royal Society, czyli Towarzystwo Królewskie w Londynie jest najstarszą nieprzerwanie działającą od 1660 roku akademią naukową. Zrzesza przedstawicieli nauk matematycznych i przyrodniczych, w tym tych najwybitniejszych - wśród 1600 członków jest aż 80 laureatów Nagrody Nobla.

Fujifilm GFX100RF - Raty 20x0%

22 999 zł

Nikon Z6 III - raty 20x0%

9 159 zł

Canon EOS R6 Mark II - raty 20x0%

8 999 zł

PANASONIC LUMIX S1R II - raty 20x0%

15 299 zł

Sony FX30 - raty 20x0%

9 449 zł

Konkurs Royal Society Publishing Photography Competition, prowadzony w tym roku we współpracy z Królewskim Towarzystwem Fotograficznym (RPS), celebruje niesamowite obrazy, które rzucają nowe światło na ukryte zjawiska naukowe wokół nas.

W tegorocznej edycji można było zgłaszać zdjęcia w jednej z 5 kategorii:

Astronomia – zdjęcia ciał niebieskich,zjawisk astronomicznych lub astrofizycznych
Zachowanie – zdjęcia przedstawiające zachowanie żywych gatunków
Nauki o Ziemi i klimatologia – zdjęcia procesów fizycznych lub cech związanych z Ziemią, w tym oceanami i atmosferą
Ekologia i nauki o środowisku – zdjęcia przedstawiające interakcje gatunków w środowisku i samo środowisko
Mikroobrazowanie – dotyczy wszelkich obrazów uzyskanych przy użyciu mikroskopów i innych urządzeń do obrazowania o dużym powiększeniu

Spośród nadesłanych prac jury wyłoniło zwycięzcę głównego oraz wyróżniło pierwsze i drugie miejsca w każdej kategorii. Laureat Grand Prix otrzyma nagrodę główną w wysokości 1000 funtów, a zwycięzcy każdej kategorii po 500 funtów. W tym roku zwycięzcy poszczególnych kategorii otrzymują również roczne członkostwo w Królewskim Towarzystwie Fotograficznym.

Zwycięskie zdjęcie konkursu Royal Society Publishing Photography Competition

Najlepszym zdjęciem tegorocznej edycji konkursu Royal Society, w kategorii zachowania, jest “Polowanie widziane z góry” autorstwa dr Angeli Albi, badaczki w Instytucie Zachowania Zwierząt Maxa Plancka, która bada interakcje drapieżnik-ofiara wśród rekinów i ławic ryb.

Zwycięskie zdjęcie Royal Society Publishing Photography Competition: "The hunt from above", fot. Angela Albi

W opisie zdjęcia czytamy: „Tuż po wschodzie słońca lub przed zachodem, płytkie wody Malediwów stają się przejrzystą, przezroczystą powierzchnią. Są to również momenty, w których najlepiej obserwujemy interakcje między rekinami a ich ofiarami. Na tym kadrze, uchwyconym podczas wyprawy badawczej w 2024 r., rekin po lewej stronie nagle przechodzi od spokojnego pływania do rozpoczęcia polowania, a jego postawa ciała wyróżnia się na tle innych. Chociaż nadal nie wiemy, co wywołuje te ataki, analizujemy filmy, aby zbadać, jak rekiny polują i jak ich ofiary reagują zbiorowo”.

Sprawdź najlepsze promocje >

Obiektyw Nikon Nikkor Z 35 mm f/1.4

2489 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Sony A7S III body...

17499 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy OM System OM-1 II...

12999 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Sony A7 IV body...

10266 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Panasonic Lumix S5IIX...

8198 PLN

Sprawdź

Aparat cyfrowy Nikon Aparat cyfrowy...

9158 PLN

Sprawdź

Royal Society Publishing Photography Competition - finałowe zdjęcia konkursu

Royal Society Publishing Photography Competition, Zwycięzca kategorii Astronomia „Serce i dusza”, fot. Imran Sultan
Serce i Dusza to dwie magiczne mgławice znajdujące się w konstelacji Kasjopei. Aby uchwycić ich zawiłości, fotografowałem je łącznie przez 14 godzin (w ciągu trzech nocy jesienią 2023 roku), najdłużej ze wszystkich obiektów jakie fotografowałem. Serce i Dusza są oświetlone przez emisję zjonizowanego gazu w obszarze gwiazdotwórczym, pokazanym tutaj w palecie kolorów HOO. Użyłem specjalnego filtra, który przepuszcza tylko określone długości fal światła (w szczególności długości fal odpowiadające emisji H-alfa i O-iii, które są powszechnie emitowane przez gaz w mgławicach emisyjnych). Sprzęt: ZWO ASI533MCPro: 164x300 s; flat/bias/dark, filtr Optolong L-Ultimate.

Royal Society Publishing Photography Competition, Zwycięzca kategorii Mikroobrazowanie „Zmęczone oczy”, fot. Jose Manuel Martinez
Są to oczy skorpiona obserwowane we fluorescencji pod mikroskopem z obiektywem 10x/0,3. Obraz jest złożony ze 110 zdjęć i pokazuje obszar 1,4 x 1,05 milimetra.

Royal Society Publishing Photography Competition, Zwycięzca kategorii Nauki o Ziemi i klimatologia, „Jezioro roztopowe na Grenlandii”, fot. David Garcia
Zdjęcie przedstawia supraglacjalne jezioro roztopowe na grenlandzkiej pokrywie lodowej, o szerokości od kilku metrów do kilku kilometrów. Coraz liczniejsze z powodu zmian klimatycznych, mogą nagle opróżnić się, jeśli pojawi się pęknięcie w lodzie, przyspieszając przepływ do oceanu. Pokrywa lodowa Grenlandii jest drugą co do wielkości masą lodu na naszej planecie, a jej stopnienie podniosłoby poziom morza o około 7 metrów. Zdjęcie zostało wykonane podczas lotu z Kangerlussuaq do Ilulissat, gdy pojawiło się małe okno światła. Wyglądało to wyjątkowo z powodu setek małych akwamarynowych struktur utworzonych przez proces topnienia i rozmrażania. Chociaż niektóre chmury rzucały cień na jezioro, byłem podekscytowany, że udało mi się uchwycić to zdjęcie.

Royal Society Publishing Photography Competition, Zwycięzca kategorii Ekologia i nauki o środowisku „Przełyk sekretarza”, fot. Peter Hudson
Ptaki sekretarze są blisko spokrewnione z sokołami, ale rozwinęły bociani tryb życia, w którym przemierzają sawannę i żywią się szarańczą, jaszczurkami i płazami, uderzając nimi o ziemię przed zjedzeniem. Ten ptak właśnie złapał szarańczę, a gdy połyka swoją zdobycz, synchronicznie zamyka trzecią powiekę (tzw. migotka), aby chronić oko przed uszkodzeniem.

Royal Society Publishing Photography Competition, II miejsce w kategorii Zachowania, „Szał godów”, fot. Ovidiu Dragana
Zdjęcie przedstawia podwodną scenę godową ropuch szarych (Bufo bufo), które gromadzą się w dużych ilościach w płytkich wodach podczas sezonu lęgowego. Zdjęcie zostało zrobione wiosną tego roku, gdy mój zespół badawczy i ja zbieraliśmy jaja ropuch do eksperymentów. Obszar ten był wypełniony ropuchami, które desperacko próbowały połączyć się w pary ze wszystkim, co mogły znaleźć. Intrygującym aspektem tego zdjęcia, choć mniej widocznym, jest to, że druga ropucha na górze to samiec ropuchy zielonej (Bufotes viridis), a nie ropuchy szarej. Ta ropucha zielona próbowała kopulować z innym gatunkiem, z którym współistnieje na swoim rodzimym obszarze. Takie zachowanie w górzystym regionie zaskoczyło nas. Zdjęcie zostało zrobione smartfonem i pomimo kilku podstawowych korekt i efektu winiety, myślę, że wyszło całkiem nieźle.

Royal Society Publishing Photography Competition, II miejsce w kategorii Ekologia i nauki o środowisku, „Rybi Mad-Eye-Moody!”, fot. Abhijeet Bayani
W ramach studiów licencjackich z ekologii zabrałem studentów do strefy międzypływowej na zachodnim wybrzeżu Indii. Podczas pobierania próbek znaleźliśmy coś, czego moi studenci wcześniej nie widzieli. Przypadkowo odkopałem żywą płastugę! „To niemożliwe, to musi być mutacja!” wykrzyknął jeden ze studentów widząc jej asymetryczne oczy. Jest płaska, ponieważ jest gatunkiem bentosowym, ale dlaczego oczy są takie dziwne? Nadchodzi Evo-Devo! Co ciekawe, rodzą się symetryczne, ale podczas sinistralnej metamorfozy prawe oko przesuwa się w lewo. Moim zdaniem ta obserwacja jest również ważna, ponieważ ewidentnie obala pseudonaukową koncepcję ewolucji zwaną „inteligentnym projektem”. Jeśli byłby to doskonały i inteligentny projekt, dlaczego jedno oko byłoby tak dziwnie umiejscowione u tego gatunku? Pokochałem naszego Rybiego Mad-Eye Moody'ego za to, że jest dziwny, ale wierny nauce o ewolucji.

Royal Society Publishing Photography Competition, II miejsce w kategorii Mikroobrazowanie, „Lovecraftowski świat”, fot. Petrova Adamatzky
Na tym zdjęciu grzybnia Armillaria rozciąga się po powierzchni, tworząc wzór przypominający mapę świata Lovecrafta. Skomplikowane, przypominające sieć struktury grzybni są artystycznie oświetlone przez pięć strategicznie rozmieszczonych świateł LED, rzucając niesamowitą poświatę i dramatyczne cienie, które podkreślają jej nieziemski wygląd. Ta uderzająca próbka została skrupulatnie wyhodowana w dziale badawczo-rozwojowym Technische Universität München, a następnie wysłana do UWE, School of Computing and Creative Technologies w celu sfotografowania. Aby uchwycić pełną głębię i złożoność tego fascynującego obiektu, zastosowano technikę focus stacking. Polega ona na robieniu wielu zdjęć przy różnych odległościach ogniskowania, a następnie łączeniu ich w celu utworzenia pojedynczego obrazu o rozszerzonej głębi ostrości. Powstały obraz podkreśla nie tylko biologiczne piękno i złożoność wzrostu grzybów, ale także naukowe zjawisko sieci grzybni, pokazując ich zdolność do rozprzestrzeniania się i przeplatania w skomplikowanych, ekspansywnych wzorach.

Royal Society Publishing Photography Competition, II miejsce w kategorii Astronomia, „Piękno naszej Drogi Mlecznej”, fot. Mohamed Aboushelib
Zdjęcie galaktycznego jądra Drogi Mlecznej zostało wykonane z Obserwatorium Astronomicznego Kottamia w Egipcie. Udałem się z dala od miejskich świateł, aby skorzystać z ciemnego nieba i zarejestrować to piękno letniego nieba. Trzy noce zajęło mi zrobienie setek zdjęć i złożenie ich razem, wybierając najlepsze zdjęcia z łączną ekspozycją wynoszącą ponad pięć godzin. Wszystkie ujęcia były wykonane za pomocą trackera, aby móc zastosować długi naświetlania. Surowe zdjęcia zostały poddane edycji w programie Adobe Photoshop, aby pokazać szczegóły i kolory Drogi Mlecznej.

Więcej informacji o konkursie można znaleźć na stronie organizatora.