Okupowana Warszawa w obiektywie niemieckich fotoreporterów

Autor: Marta Sinior

27 Sierpień 2008
Artykuł na: 4-5 minut
W Domu Spotkań z Historią w Warszawie od 4 września będzie można zobaczyć historię okupowanej stolicy utrwaloną przez niemieckich fotoreporterów. 250 zdjęć prezentowanych na wystawie pochodzi ze zbiorów Archiwum Fotograficznego Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego w Berlinie oraz Archiwum Federalnego w Koblencji.

Warszawa i jej historia w czasie okupacji to osobna i samodzielna karta. Żadne z miast, żadne ze środowisk polskich nie żyło tak intensywnie, nie przeszło tylu dramatów, nie okazało tyle żywotności co Warszawa. Schron dla wygnańców, forteca walki o wolność, popisowe pole terroru wojskowego i policyjnego, raj i piekło codziennego bytu, [...] niefrasobliwa nawet w nieszczęściu, w aktach poświęcenia tyleż bezinteresowna, ile nieskłonna rozstać się z najmniejszą choćby cząstką swych życiowych uciech. - Ferdynand Goetel, Czasy wojny, Gdańsk 1990. Fragment z wystawy.

"Poszukiwanie ukrytej broni". Ul. Rynkowa, w głębi Gościnny Dwór przy placu Żelaznej Bramy, fot. Arthur Grimm, Archiwum Fotograficzne Pruskiego Dziedzictwa Kulturowego w Berlinie

Danuta Jackiewicz i Eugeniusz Cezary Król - autorzy wystawy, wybrali 250 zdjęć wykonanych w Warszawie w latach 1939-45 przez Kompanie Propagandowe (Propaganda-Kompanien-PK) Wehrmachtu i Waffen-SS. Zdjęciom na wystawie towarzyszy komentarz historyczny autorów uzupełniony fragmentami dokumentów, dzienników (m.in. Wilma Hosenfelda, Józefa Goebbelsa), wspomnieniami mieszkańców Warszawy, a także artykułami z gazet z okresu okupacji, reprodukcjami plakatów i afiszów.

Fotografie zgromadzone na ekspozycji zostały ułożone chronologiczno-tematycznie. Poszczególne rozdziały ekspozycji dotyczą: kampanii wrześniowej i zniszczeń Warszawy, represji wobec ludności polskiej i żydowskiej, życia codziennego w okupowanym mieście - zarówno po stronie "aryjskiej", jak i w getcie (do jego likwidacji po powstaniu w 1943 roku), Powstania Warszawskiego, zagłady Warszawy od października 1944 do stycznia 1945.

Prof. Eugeniusz Cezary Król napisał: Intencją autorów było udostępnienie w większości nieznanych w Polsce zdjęć PK celem wzbogacenia ciągle jeszcze skromnego przekazu ikonograficznego na temat dziejów Warszawy w latach wojny i okupacji. Na wystawie można odnaleźć zarówno wiarygodne świadectwa ukazujące zniszczenia stolicy i życie codzienne jej mieszkańców (udokumentowane m.in. przez Joe J. Heydeckera, laboranta jednej z KP, który w chwilach wolnych od służby fotografował w getcie. Po upadku Powstania Warszawskiego wykonał serię unikalnych zdjęć centrum miasta tuż przed totalnym wyburzeniem), jak i zdjęcia zmanipulowane, świadczące o zamiarze przedstawienia polskiej i żydowskiej ludności w niekorzystnym świetle.
Rzecz oczywista, fotografie wykonane przez członków PK nie uwzględniały przejawów oporu społeczeństwa pod okupacją. Można natomiast odnaleźć w nich wizualne świadectwa represji i terroru, przedstawianych jako zaprowadzanie ładu i porządku.

Wiele spośród zaprezentowanych fotografii pokażemy po raz pierwszy. Autorzy postawili sobie za cel zidentyfikowanie i lokalizację miejsc i sytuacji pokazywanych na zdjęciach. Nie było to zadanie łatwe, gdyż dużo ujęć dotyczy obiektów, które zniknęły bezpowrotnie z mapy miasta.

Autorzy wystawy: Danuta Jackiewiecz, prof. Eugeniusz Cezary Król

W obiektywie wroga. Niemieccy fotoreporterzy w okupowanej Warszawie (1939-1945)

4.09 - 2.11.2008

Dom Spotkań z Historią
ul. Karowa 20, Warszawa

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
Liczy się dobra fotografia - rusza Wschodni Festiwal Fotografii 2025
6 czerwca w lublinie rusza druga edycja Wschodniego Festiwalu Fotografii. To przestrzeń spotkań z fotografią artystyczną, dokumentalną i reportażową w najbardziej wyrazistych i...
6
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
Opolski Festiwal Fotografii po raz pierwszy latem. "Przesilenie" startuje już 27 czerwca
OFF przechodzi na czas letni. 15. edycja Opolskiego Festiwalu Fotografii skupia się wokół tematu przesilenia, prezentując zarówno projekty związane z cyklami natury, jak i osobiste...
2
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Ucz się fotografii od dokumentalistów ze Sputnik Photos - startuje nabór do Programu Podstawowego
Rusza 3. edycja Programu Podstawowego Sputnik Photos. To program edukacyjny czołowych polskich dokumentalistów, stworzony z myślą o osobach, które dopiero rozpoczynają swoją przygodę z...
6
Powiązane artykuły