Citymorphosis, czyli studium transformacji byłych komunistycznych miast

Autor: Michał Chrzanowski

27 Listopad 2017
Artykuł na: 4-5 minut

Od Berlina, przez Warszawę i Moskwę, po Pekin. Książka fotograficzna „Citymorphosis” autorstwa Marka M. Berezowskiego to opowieść o przemianach architektonicznych miast dawnego Bloku Wschodniego. Premiera odbędzie się 6 grudnia w Warszawie.

Fotograf Marek M. Berezowski spędził prawie pięć lat na poszukiwaniu przestrzeni będących przykładem postępujących zmian, procesu transformacji, które z różną intensywnością widać w architekturze i urbanistyce miast Chin, Rosji, Polski czy na terenie byłego NRD. Zdjęcia skupiają się na: Berlinie, Warszawie, Śląsku, Moskwie, Petersburgu, Pekinie, Chongqing, Tianjin, Guangzhou i Wenchang. Te miasta zostały wybrane przede wszystkim zgodnie z indeksem światowych miast globalnych (The Global Cities Index), w których transformacja postępuje najintensywniej. Wydawałoby się, że Marek M. Berezowski pokazał miejsca odmienne kulturowo. Jednak w zmianach zachodzących w ich krajobrazie okazały się one podobne.

Od komunistycznego krajobrazu po współczesne miasta ery globalnego kapitalizmu

Już sama historia miast „Wschodu” czy Bloku Wschodniego jest bardzo podobna. W różnym stopniu zostały doświadczone wojnami światowymi i naznaczone brutalną przebudową. Choć zmiana tych miejsc dla „nowego człowieka” zaczęła się od inspiracji modernizmem Le Corbusiera, to na ich współczesny wygląd radykalnie wpłynęły epoki stalinizmu i realnego socjalizmu. W następnych latach blokowiska powstawały na masową skalę. W latach 70. i 80. poprzedniego wieku wielka płyta nadal intensywnie zalewała miejski krajobraz. Blokowiska oplotły wianuszkiem miasta, a w centrach pojawiła się architektura, która miała wyrażać potęgę komunistycznej władzy i „ducha” obowiązującego sytemu.

Równocześnie z transformacja ustrojowa w państwach Bloku Wschodniego, w Chinach - z radykalną zmianą kursu politycznego po śmierci Mao Zedonga - rozwój miast podporządkowany został zasadom globalnego kapitalizmu. Metropolie stały się motorem wzrostu ekonomicznego. Zmieniła się nie tylko ich przestrzeń geograficzna, ale też symboliczna. Komunistyczna architektura straciła swój uprzywilejowany charakter na rzecz drapaczy chmur, szklanych pomników kapitalizmu. Korporacje zajęły najdogodniejsze lokalizacje.

Marek M. Berezowski, fotografując procesy zmian w architekturze miast Chin, Rosji, Polski czy na terenie byłego NRD, unikał miejsc charakterystycznych dla danego miasta. Świadomie wybierał kadry pozbawione symboli, napisów czy widoku ludzkich twarzy. Skupiał się na uniwersalnym charakterze metamorfozy przestrzeni miejskiej. Unifikacja w procesie transformacji dzieje się niezależnie czy jest to w Europie, czy w Azji, w demokracji czy w systemie autorytarnym. Jest to efektem podporządkowania planowania przestrzeni miejskiej logice wzrostu i zysku.

Fotograf starał się, aby przedstawiona w „Citymorphosis” ujednolicenie krajobrazu nie tylko przybliżyło podobieństwa przekształceń. Chciał też, aby pomogło dostrzec powiązanie i uniwersalność zjawisk w globalnym świecie. Zdjęcia w książce są niepodpisane. Dzięki temu, choć złożona z pozornie odległych miejsc, różnych miast i państw, rzeczywistość przedstawiona w „Citymorphosis” może wydawać się jednym megamiastem.

Premiera książki Citymorphosis odbędzie się 6 grudnia (środa) o godzinie 19:00 w Faktycznym Domu Kultury, przy ulicy Gałczyńskiego 12 w Warszawie.

Marek M. Berezowski, „Citymorphosis“

  • 99 stron
  • 74 zdjęcia
  • Twarda oprawa
  • Wymiary książki 34 cm (szer.) 30 cm (wys.)
  • Nakład całkowity: 500 egzemplarzy (polsko-angielska)
  • Teksty: Marek M. Berezowski
  • Projekt graficzny: Kasia Kubicka Edycja: Joanna Kinowska
  • Wydawca: Marek M. Berezowski
  • Cena wersji regularnej książki: 90 zł

Marek M. Berezowski - sylwetka

Fotograf i antropolog kultury. Doktorant w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej WH UW, absolwent Fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi oraz Etnologii na Uniwersytecie Warszawskim. Nagrodzony m.in. w konkursach prasowych BZ WBK Press Foto 2014 i 2016, Newsreportaż 2008, laureat konkursu Leica Street Photo 2016, zdobywca dziesięciu honorowych wyróżnień konkursu IPA w 2016. Stypendysta programu „Młoda Polska” Narodowego Centrum Kultury Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2016 r. Prezentował prace między innymi podczas Miesiąca Fotografii w Los Angeles, The Boutographies - Rencontres Photographiques w Montpellier, na Festiwalu Photon w Walencji. Preferuje długoterminowe projekty dokumentalne, m.in. Kosowo (2007-2011), Wojna w Donbasie (od 2015), Citymorphosis: Polska, Chiny, Rosja, Niemcy (2013-2017). W 2017 ukazała się fotoksiążka „Citymorphosis".

wykorzystane zdjęcia: Marek M. Berezowski, „Citymorphosis”

Skopiuj link

Autor: Michał Chrzanowski

Stały bywalec naszego laboratorium. Ciągle patrzy na świat przez różne ogniskowe oraz przemierza miasta i wioski obwieszony sprzętem fotograficznym. Uwielbia stylowe aparaty, a także eleganckie i funkcjonalne akcesoria. Ma słabość do monochromu i suwaków w programie Lightroom, po godzinach – do literatury faktu i muzyki country.

Słowa kluczowe:
Komentarze
Więcej w kategorii: Publikacje
Wystartowała 5. edycja BUP Book Award - wygraj publikację własnej książki fotograficznej
Wystartowała 5. edycja BUP Book Award - wygraj publikację własnej książki fotograficznej
Nie musisz mieć makiety ani nawet dokończonego projektu. Liczy się tylko to, co chcesz pokazać. Zgłoszenia do tegorocznej edycji BUP Book Award możecie nadsyłać do 12 maja. Zwycięzca...
26
Bezkoniec - pierwsza publikacja uczestników Szkoły Dokumentu Pix.House
Bezkoniec - pierwsza publikacja uczestników Szkoły Dokumentu Pix.House
Pix.House inauguruje sezon 2024 premierą książki „Bezkoniec”. Razem z towarzyszącą jej wystawą stanowi podsumowanie kilkuletniej pracy słuchaczy, którzy pracowali nad realizacją...
17
Zimowe wydanie Digital Camera Polska w sprzedaży
Zimowe wydanie Digital Camera Polska w sprzedaży
Na półkach sklepowych znajdziecie zimowy numer Digital Camera Polska. To aż 150 stron fotograficznych porad i inspiracji!
1
Powiązane artykuły