![Nikon Nikkor Z 600 mm f/6.3 VR S - test praktyczny i zdjęcia przykładowe [RAW]](/i/images/8/5/2/d2FjPTMxN3gxLjUwMA==_src_227852-DY6A6732_nikon_600mm_f63_test-top.jpg)
Newsletter
Newsletter
Temat ciała towarzyszy fotografii od zawsze. Nowa wystawa FAF spogląda na nie przez pryzmat archiwum
Autor: Redakcja Fotopolis
W archiwach Fundacji Archeologia Fotografii można znaleźć wiele przedstawień ciała - od dokumentu, przez zdjęcia erotyczne i pornograficzne, po prace wykorzystujące ciało kobiece w poszukiwaniach z obszaru fotografii abstrakcyjnej. Do końca stycznia możecie oglądać je na wystawie „Ciało_archiwum: rozgrzewka” w Warszawie.
W archiwach fotograficznych Fundacji Archeologia Fotografii można znaleźć wiele przedstawień ciała, w większości wizerunki kobiet – od fotografii dokumentalnej, przez zdjęcia erotyczne i pornograficzne, po prace wykorzystujące ciało kobiece w poszukiwaniach z obszaru fotografii abstrakcyjnej czy włączające je w konceptualne ramy. Ciała Innych – rozumianych jako obcy lub nieuprzywilejowani – zostały także uchwycone w fotografii podróżniczej, dokumentacji wypraw na peryferie i prowincję, a także w zdjęciach tak chętnie fotografowanych dzieci i zwierząt. W spektrum obrazów ciała mieszczą się również liczne wizerunki lalek, rzeźb, manekinów, szkieletów czy zabawek.
Obrazy i wyobrażenia ciała to jedne z najważniejszych tematów fotografii
fot. Zofia Chomętowska, kobieta w wannie, kąpiel błotna, Iwonicz Zdrój, 1936
W tradycyjnych technikach fotograficznych ciało silnie zaznacza swoją obecność, choć autor i jego ciało nie są niezbędne do produkcji obrazów. Gest fotografowania – dawniej i współcześnie – różni się w zależności od tego, czy fotograf patrzy przez wizjer, komin, na matówkę wielkoformatowego aparatu, wyświetlacz aparatu cyfrowego czy telefonu. Ciało w studiu, ciemni, przy komputerze. Przyjmujące różne pozycje. Wspinające się na latarnie i czołgające po trawie, zastygające bez ruchu, aby wykonać ostre zdjęcie. Innym razem w biegu, zagrożone, fotografujące demonstrację, miejsca konfliktów. Ciało, na które autor czasem kieruje swój aparat, jako (niekiedy pozornie) bliskie i dostępne, eksperymentuje w utopijnym poszukiwaniu szczerości albo chęci podjęcia gry, może również (nieuchronnie?) wpadać w narcystyczne pułapki. Zdarza się, że to ciało posługuje się innymi ciałami, obsadza je w różnych rolach, włącza do gry, a jednocześnie poddaje się ich działaniu.
Obrazy i wyobrażenia ciała (osób ludzkich i zwierzęcych) to jedne z najważniejszych tematów fotografii. Wywodzą się jeszcze z historycznych gatunków malarskich, jak portret, akt i kompozycja alegoryczna. Funkcjonują w fotografii naukowej, dokumentalnej i funeralnej. Gest fotografowania jest relacją dwóch (i więcej) ustawionych w określonej pozycji ciał o różnej tożsamości i sprawności, na konkretnych etapach życia, uwikłanych w liczne aspekty kultury, hierarchię dominacji i przemocy, prowadzących różne gry. Związki te potrzebują (ciągle/zawsze/od nowa) krytycznej analizy.
fot. Wojciech Zamecznik, Zoo w parku Villa Borghese, Rzym, 1956
Wystawa powstała ze zbioru setek pytań, dotyczących obecności (także tej nieoczywistej) ciała w fotografii
Jakie znaczenie ma obecność obrazów ciała w archiwum, które zresztą bywa do ciała przyrównywane (archiwum jako ciało, ciało jako archiwum)? Jak poradzić sobie z kwestią ciał zwierząt, które budują - w dosłownym znaczeniu - fizyczny wymiar zbioru fotografii, czyli obejmującego prace wykonane w technologii opartej na odzwierzęcej żelatynie (czemu sporo miejsca w swoich badaniach poświęca Dorota Łagodzka)?
Czy archiwum fotograficzne - z zasady zinstytucjonalizowane, zachowawcze i patriarchalne – może się wymykać hierarchii dominacji i przemocy, a nawet zostać wprzęgnięte w procesy emancypacyjne? Czy możliwe jest poszukiwanie dróg ucieczki bez zdecydowanego odcięcia się od obrazów ciała albo czy to odcięcie przyniosłoby istotną zmianę? Jakie znaczenie ma opis archiwalny w tym procesie? Dzięki jakim ciałom i gestom archiwum może trwać czy być podtrzymywane współcześnie? Czy archiwum/fotografia mogą być dostępne dla wszystkich ciał?
fot. Antoni Zdebiak, Studium do projektu - mężczyzna obrastający drzewem, 1987
Wystawa jest rodzajem mapy myśli - zbioru pytań, stworzonego na podstawie fotografii autorów związanych z FAF. Rozpoczynamy nią wieloletni projekt badawczo-ekspozycyjno-edukacyjny. Oprócz prac z archiwum FAF prezentujemy na niej także współczesne realizacje. Stworzony we współpracy z Fundacją Wielozmysły i artystkami Julią Basistą i Oliwią Laskowską cykl tyflografik (dotykowych obiektów) fotografii Zbigniewa Dłubaka i Zofii Chomętowskiej będzie wykorzystywany podczas oprowadzania osób z niepełnosprawnością wzroku. Praca Karoliny Gembary z serii Ukłon. Ćwiczenia z gościnności, umieszczona w witrynie galerii, pochodzi z projektu performatywno-fotograficznego zrealizowanego z osobami, które doświadczyły migracji. W tej serii ciała ćwiczą przed obiektywem nowe role, „obcują” z ciałami, z którymi na co dzień się nie spotykają. Pracę prezentujemy również w ramach akcji Marsz Gościnności.
Autorzy fotografii: Janusz Bąkowski, Zofia Chomętowska, Maria Chrząszczowa, Zbigniew Dłubak, Andrzej Georgiew, Karolina Gembara, Jan Jastrzębski, Anna Musiałówna, Marek Piasecki, Tadeusz Sumiński, Antoni Zdebiak, Wojciech Zamecznik.
fot. Wojciech Zamecznik, Studium do filmu-plakatu Italia 61 realizowanego wspólnie z Janem Lenicą, na Międzynarodową Wystawę "Italia 61" w Turynie, poświęconą człowiekowi i jego pracy
Kiedy i gdzie?
Wystawę „Ciało_archiwum: rozgrzewka” można oglądać do 30 stycznia 2022 roku w galerii Fundacji Archeologia Fotografii przy ul. Chłodnej 20 w Warszawie.
Galeria czynna:
- wt.: 11.00‒17.00
- śr., czw., sob., niedz.: 11.00‒19.00
Więcej informacji znajdziecie na stronie facebookowej wydarzenia. https://www.facebook.com/events/410027794119678
