Zamykam oczy, wchodzę w ciemność - Tomasz Kawecki i Pochwała Cienia

Tomasz Kawecki poszukuje dawnych duchów, które musiały przystosować się do dzisiejszego świata. Z lampą jako jedynym źródłem światła eksploruje dziury w ziemi, jaskinie i ciemne zakamarki w opuszczonych domostwach.

Autor: Julia Kaczorowska

14 Maj 2024
Artykuł na: 4-5 minut

W projekcie "Pochwała Cienia", cień reprezentuje świat przyrody i związane z nim wierzenia. Stał się kryjówką dla animistycznych i pierwotnych wierzeń, resztek świata przyrody, której nie zdążył przyporządkować sobie człowiek.

- Od dłuższego czasu staram się zbudować wypowiedź, która będzie reprezentować kondycję świata naturalnego, jak i naszej wiary. Uważam, że te dwie rzeczy się ze sobą łączą. Nasz ultrakapitalistyczny i superscywilizowany świat odrzuca rozwój duchowy, skupiając się na rozwoju gospodarek i eksploatacji coraz to kolejnych obszarów naszej planety. Brytyjski biolog, podróżnik i popularyzator wiedzy przyrodniczej David Attenborough potwierdza, że nie licząc dna oceanu, nie ma na świecie miejsc, które nie zostałyby przejęte przez człowieka.

- Chciałem stworzyć świat, w którym dojdą do głosu animistyczne wierzenia. Powrót do dawnych wiar, gdzie czczono siły natury, a Bóg nie przybrał jeszcze ludzkiej formy. Uznałem, że dawne duchy musiały się więc przystosować do teraźniejszego świata. Chowając się w cieniu rzucanym przez człowieka, szukają w ciemności schronienia: dziur w ziemi, jaskiń, ciemnych zakamarków w opuszczonych domostwach - tłumaczy autor, Tomasz Kawecki. 

Podczas poszukiwań anekumeny (obszar na kuli ziemskiej trwale i całkowicie niezamieszkany przez człowieka i niewykorzystywany gospodarczo, przyp. red.)  w okolicach Nowej Rudy oraz jej podziemiach fotograf natrafił na różne organizmy żyjące w ciemności.

- Zrozumiałem, że doświadczając coraz więcej cienia zanurzam się coraz głębiej w swoją podświadomość, do której wcześniej nie miałem dostępu. Było to uczucie dryfowania pomiędzy snem a jawą. Znalazłem w sobie wyobrażenia związane z pierwotnym postrzeganiem przyrody, jakich bałem się zobaczyć. Zastanawia mnie, czy ten pierwotny strach przed bezwzględnymi siłami natury nie pchnął człowieka do zabarykadowania się przed nią i ucywilizowaniem jej - mówi. 

Kawecki zaczął pracować wyłącznie w nocy, a lampa błyskowa była jego jedynym źródłem światła. Zapytałam autora, czy nie boi się ciemności.

- Strach przed ciemnością jest czymś pierwotnym. Zupełnie jak chodzenie w wysokiej trawie. Są to pozostawione przez naszych praprzodków instynkty samozachowawcze. Odczuwam dyskomfort będąc w ciemności, aczkolwiek jest coś pociągającego w tej ciszy, która często jej towarzyszy. Zmienia się nasza percepcja, nie można tak polegać na wzroku, bo w połączeniu z wyobraźnią zaczynamy widzieć rzeczy na nowo - tłumaczy. - Myślę, że ten strach też był ważnym elementem podczas fotografowania. Aparat zapisuje nie tylko to co ma przed obiektywem, ale również emocje, jak i to w jakim stanie jest ten, kto go używa. To wszystko przekłada się na sposób patrzenia, wybór kadru, skupienia co za tym idzie na finalny odbiór fotografii - dodaje.

Stylistyką i atmosferą na swoich fotografiach autor chciał nawiązać do powieści gotyckiej. Kawecki przenosi widza w sam środek mrocznej baśni, jednocześnie pozostawiając go z pytaniem ile jest prawdy w tym, na co patrzy. Czy obraz został zaprojektowany czy został on „znaleziony” i uchwycony?

- Podczas wystawy In Praise of Shadow w Fundacji Alina dowiedziałem się od jednej osoby, że czyta tę historię jako historię życia i śmierci, co symbolizuje Uroboros znajdujący się na pierwszej stronie książki, albo woda czy jaskinie pojawiające się na wielu fotografiach. Były one czytane jako powrót do łona matki. To historia o ponownych narodzinach i powrotu do animistycznych wiar - wspomina. 

Projekt został zamknięty w formie książki wydawnictwa RUST Publishing. Każdej fotografii została poświęcona osobna strona. Aktualnie Tomasz Kawecki pracuje nad wystawą In Praise of Shadow, która będzie miała miejsce podczas Fotofestiwalu w Łodzi, gdzie projekt otrzymał główną nagrodę. W planach jest również wystawa podczas Miesiąca Fotografii w Krakowie.



Więcej zdjęć fotografa na jego stronie internetowej: tomaszkawecki.com/

Książkę In Praise of Shadow można nabyć na stronie wydawnictwa RUST. 

Skopiuj link

Autor: Julia Kaczorowska

Studiowała fotografię prasową, reklamową i wydawniczą na Uniwersytecie Warszawskim. Szczególnie bliski jest jej reportaż i dokument, lubi wysłuchiwać ludzkich historii. Uzależniona od podróży i trekkingu w górach.

Komentarze
Więcej w kategorii: Galerie
Polacy w finale Siena Creative Photo Awards 2024
Polacy w finale Siena Creative Photo Awards 2024
Siena Creative Photo Awards to konkurs, który za cel bierze odkrywanie współczesnych kreatywnych wizji fotograficznych. W finale tegorocznej edycji znalazło się dwóch fotografów z...
21
Przegląd Fotografii Dokumentalnej Tychy Press Photo 2024 - wyniki konkursu i pokaz specjalny Rafała Klimkiewicza
Przegląd Fotografii Dokumentalnej Tychy Press Photo 2024 - wyniki konkursu i pokaz specjalny...
Za nami kolejna edycja konkursu fotografii Prasowej Tychy Press Photo. Zobaczcie najlepsze zdjęcia dokumentalne wykonane przez fotografów z Tych. Na wystawie pokonkursowej zobaczymy...
6
Hasselblad Masters 2023 - wyniki prestiżowego konkursu fotografii artystycznej
Hasselblad Masters 2023 - wyniki prestiżowego konkursu fotografii artystycznej
Za nami kolejna edycja jednego z najbardziej prestiżowych konkursów fotograficznych na świecie. Organizowany co 3 lata, prezentuje jedynie kilka projektów odznaczających się...
22
Powiązane artykuły