"Just Friends" Marty Stysiak w Galerii Obok ZPAF

fot. Marta Stysiak

Cykl "Just friends" koncentruje się na relacji człowieka ze zwierzęciem - udomowionym, oswojonym i pozornie "zawłaszczonym". W dzisiejszych czasach, w przestrzeni miejskiej domowe zwierzęta zdają się być jednym z nielicznych łączników między ludźmi, a przyrodą, łącznikiem między współczesnością, a wspólną historią rozwoju naszej cywilizacji. Tyle, że dzisiejsza rola zwierząt domowych (nieprzemysłowych) jest często odmienna od tej z przeszłości. Z roli przyjaciela i pomocnika zwierzęta ewoluowały do roli rozpieszczonych pupili, które sprawują faktyczną władzę nad swoimi właścicielami.

fot. Marta Stysiak

Prace autorki Marty Stysiak pokazują, jak bardzo tradycyjne formy relacji między człowiekiem, a otaczającym środowiskiem naturalnym stają się nieaktualne. We współczesnej przestrzeni miejskiej zwierzęta mają swoje miejsce przy właścicielu, który często traktuje je jak "adoptowane dziecko". Zwierze przestaje być tylko przyjacielem - partnerem, staje się lekarstwem na samotność, antidotum na stłumione uczucia i instynkt opiekuńczy, który nie mając ujścia znajduje swoje ujście m.in. w maskotkach, drapakach, myszkach, smyczach, sweterkach dla naszego pupila. Ale jest coś jeszcze w tej relacji, co jest szalenie interesujące. Człowiek bardzo często porozumiewa się ze zwierzęciem bazując na pierwotnych, instynktownych kanałach komunikacji odnoszących się do sfery emocji (mina, tembr głosu). Owszem psy i koty potrafią zrozumieć pewien zasób słów, powiązać je z daną czynnością, jednak by wejść w relację ze zwierzęciem musimy wyjść z roli "panów i władców tego świata" i otworzyć się na współodczuwanie i zrozumienie zwierząt. Być może ta umiejętność otwierania nas powoduje, że w relacji ze zwierzętami jesteśmy "nadzy", odarci z masek, roli i funkcji społecznych. Dla zwierzaka nie ma więc znaczenia, czy jesteśmy dyrektorem banku, czy sprzedawcą pizzy, mamy garnitur z naturalnej wełny, czy jeansy, ważne jest przywiązanie, uczucia, relacja. Dlatego ciekawym zabiegiem jest przedstawienie bohaterów zdjęć nago - nieubrane zwierze, kontra nieubrany człowiek. Autorka przenosi nas do intymnych i osobistych przestrzeni - sypialni, pokoi, piwnic, pod ulubione drzewa w pobliskim parku - w których przebywają zwierzęta ze swoimi właścicielami i właścicielkami.

Fujifilm GFX100RF - Raty 20x0%

22 999 zł

Nikon Z6 III - raty 20x0%

9 159 zł

Canon EOS R6 Mark II - raty 20x0%

8 999 zł

PANASONIC LUMIX S1R II - raty 20x0%

15 299 zł

Sony FX30 - raty 20x0%

9 449 zł

fot. Marta Stysiak

Stysiak podkreśla pewne odwrócenie, przenicowanie i odwrócenie ról. Czy to faktycznie człowiek oswaja zwierzę? A może to zwierzę oswaja człowieka oraz przestrzeń wokół niego, zawłaszczając jego intymność i chyłkiem wchodzi do miejsc, uznawanych za najbardziej prywatne? Autorka jest bacznym podglądaczem sytuacji, nie wchodzi w interakcję z modelem, czy zwierzęciem. Nie mamy tu żadnych upiększeń - proste środki formalne, proste oświetlenie. Zdjęcia wydają się być momentami odarte z estetyki, brudne, niedoskonałe. Tak samo trudno jest zakwalifikować ten projekt do któregoś z fotograficznych gatunków - zdjęcia autorki balansują na granicy dokumentu, portretu, zapisu socjologicznego.

fot. Marta Stysiak

Marta Stysiak (ur. 1982) absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Jest autorką cykli fotograficznych i filmów dokumentalnych, którym poświęciła swoje dotychczasowe działania twórcze. Jest autorką zdjęć do filmów dokumentalnych, video artu, filmów eksperymentalnych i filmów fabularnych krótkometrażowych. Swoje doświadczenia filmowe wykorzystuje w cyklach fotograficznych publikowanych m.in. w Le journal de la Photogrphie, Dailyserving, wystawianych w Polsce i za granicą. Pokazywane historie niektórych ludzi i miejsc, są moim głównym tematem. Polegam na ludziach i miejscach, które znam, i które przyciągają mnie nastrojem, światłem lub bez powodu. Portrety ludzi, ich seksualności, otoczenia, wynajętych mieszkań i czas, w który się już nie powtórzy interesuje mnie najbardziej. Staram się nie ingerować w miejsce, ale zostawiać lub wykluczać rzeczy w nim zastane. Stysiak jest współzałożycielem przedsięwzięcia filmowego SYNERGY COLLECTIVE, które eksperymentuje z wizualnymi stereotypami, innowacjami, ale też narracją i fabułą. Współpracowała m.in. z Transport Theatre w Londynie i stacjami telewizyjnymi w Warszawie, gdzie mieszka i pracuje.

www.stysiak.com

Marta StysiakJust Friends

Wernisaż: 18.12.2013, godz. 19:00
Termin: 19.12.2013-6.02.2014

Galeria Obok ZPAF
pl. Zamkowy 8
Warszawa