Newsletter
Newsletter
Szkolapatrzenia.pl - internetowy podręcznik edukacji wizualnej
Dlaczego za granicą kupuje się autorskie zdjęcia, a u nas wciąż królują grafiki z Ikei? Być może dlatego, że w polskim systemie edukacji nie ma w zasadzie miejsca na rozbudzanie świadomości wizualnej. Zmieniać to chce Instytut Fotografii Fort, który udostępnia za darmo podręcznik edukacji wizualnej.
Instytut Fotografii Fort od blisko trzech lat realizuje nowatorski projekt edukacyjny skierowany do osób, które pracują z obrazami. Jego podsumowaniem jest publikacja i strona internetowa, będące czymś więcej niż podręcznikiem do edukacji wizualnej - to także fascynująca relacja z wielomiesięcznego procesu twórczego. Od dziś dostępne online pod adresem szkolapatrzenia.pl.
Edukacja wizualna to edukacja krytyczna. Służy do ćwiczenia się w takim patrzeniu na obrazy, które pozwala zauważać wykluczenie, nierówność, nieoczywistość. Edukacja wizualna to m.in.: zauważanie, że kobiety są w przestrzeni publicznej reprezentowane inaczej niż mężczyźni; świadomość, że wyobrażenie o przeszłości kształtowane jest przez aktualnie obowiązujący zestaw obrazów, a internetowe memy nie są tylko śmieszne, ale wpływają na rzeczywistość społeczną i polityczną. Może być też poszukiwaniem odpowiedzi o to kto sprawuje władzę - poprzez uważne patrzenie na pomniki i kamery monitoringu.
Rozłożyć obraz na czynniki pierwsze
Do udziału w projekcie w roli wykładowców i prowadzących warsztaty zaproszenie przyjęli wybitni praktycy i praktyczki – osoby zawodowo zajmujące się patrzeniem, obrazami, sztuką czy komunikacją wizualną (m. in. Iwona Kurz, Marta Ziółek, Karolina Breguła, Magda Szcześniak, Karol Radziszewski, Rafał Milach, Sebastian Cichocki i wiele innych). Proces edukacyjny zdecydowanie wykraczał poza kanon akademicki.
- W trakcie „Szkoły patrzenia” przeprowadziliśmy wojnę na memy, rozmontowywaliśmy serialowe trailery, działaliśmy przed kamerami monitoringu na stacji metra, patrzyliśmy sobie niewygodnie długo w oczy, nosiliśmy transparenty przez Plac Defilad, odtwarzaliśmy gesty z teledysku Justina Bibera, sprawdzaliśmy czego nie ma w archiwum państwowym, szukaliśmy wizerunku „typowego Polaka”, oglądaliśmy XIX-wieczne obrazy olejne, aby zauważyć nierówności społeczne, których konsekwencje wyprowadzają nas dziś na ulice. - opowiada Agnieszka Pajączkowska, pomysłodawczyni i opiekunka merytoryczna przedsięwzięcia.
W drugim roku projektu zadaniem jego uczestników było wykorzystanie wiedzy i doświadczeń w praktyce – w pracy, przestrzeni aktywności społecznej czy artystycznej. Anna Sidoruk ustanowiła „Dzień Szefowej Kuchni”, Yulia Krivich zwracała uwagę na nierówności w traktowaniu Ukrainek i Ukraińców w Polsce, Daniel Kotowski pokazał wykluczenie osób niesłyszących, a Marta Maliszewska z uczennicami ze wsi na wyspie Wolin pracowała nad projektem pomnika społeczności szkolnej.
Podręcznik edukacji wizualnej dla każdego
Screen z serwisu szkołapatrzenia.pl
Publikacja i strona internetowa są podsumowaniem i pasjonującą relacją z tych działań. Znalazły się w nich opisy ćwiczeń, definicje, teksty krytyczne, odpowiedzi na pytania, materiały pomocnicze do ćwiczeń oraz niezliczone inspiracje: filmy, zdjęcia, grafiki i memy.
Projekt skierowany jest nie tylko do osób zajmujących się zawodowo wizualnością (edukacją muzealną, twórczością i krytyką artystyczną, kuratorstwem, projektowaniem graficznym i przestrzennym, fotografią, reżyserią, etc.), ale także z powodzeniem korzystać z niego mogą nauczyciele, animatorzy oraz wszyscy ci, którzy podzielają pogląd, że umiejętność uważnego i krytycznego patrzenia to jedna z podstawowych kompetencji społecznych.
Cały materiał jest teraz dostępny bezpłatnie online pod adresem szkolapatrzenia.pl.
Organizatorem projektu jest Fundacja Instytut Fotografii Fort a partnerami Widok. Fundacja Kultury Wizualnej oraz Fundacja Sztuk Wizualnych. Projekt został dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu „Edukacja kulturalna” oraz Narodowego Centrum Kultury w ramach programu „Kultura w sieci”.
