Wystawa "M41. Portret Serca Azji" Tomka Goli w Agorze w Warszawie

fot. Tomek Gola

O wystawie "M41. Portret Serca Azji" pisze jej autor - Tomek Gola:

Afganistan, Uzbekistan, Tadżykistan i Kirgistan - Serce Azji. Wiele narodowości bezlitośnie między sobą wymieszanych.

To jedna ze spuścizn po Stalinie. W latach '20 XX wieku wyrysował granice republik radzieckich tak, by konflikty wewnętrzne między grupami etnicznymi zmniejszały ryzyko buntu prowincji przeciwko Moskwie. Po upadku komunizmu i odzyskaniu przez republiki niepodległości, konflikty te rozgorzały w dwójnasób, nierzadko osiągając mordercze apogeum.

Historia samego regionu to niekończące się pasmo wojen, podbojów i upadków wielkich przywódców. Od wielkiego Aleksandra poprzez śmiałych Dżyngis-chana, Timura, Babura, po inwazje brytyjskie, rosyjskie, kończąc na obecności sił międzynarodowych... Kocioł bezlitosny... Połączony jednym - M41.

Swój bieg zaczyna na skrzyżowaniu w środku pustyni, nieopodal Mazar-i Sharif w Afganistanie. Kończy - na zachód od Biszkeku w Kirgistanie. Po drodze wjeżdża na chwilę do Uzbekistanu, by na dłużej zaginąć na podniebnych wyżynach Pamiru w Górnym Badachszanie, autonomicznej republice Tadżykistanu. Jej całość stanowi część historycznego Jedwabnego Szlaku.

"M41" to portret ludzi, społeczeństw, kultur, zwyczajów rozproszonych wokół drogi przecinającej cztery kraje Serca Azji. To też wyrwanie Afganistanu z kontekstu wojny i osadzenie go w codziennych relacjach z postsowieckimi sąsiadami.