Kulturoznawczyni, badaczka historii codziennych praktyk fotograficznych, twórczyni projektów interdyscyplinarnych, fotograficznych i kulturalnych. Nominację do Paszportów Polityki 2023 otrzymała za książkę „Nieprzezroczyste. Historie chłopskiej fotografii” (Wydawnictwo Czarne).
Działa na pograniczu – łączy rozmaite działania: animację kultury, pracę ze społecznością, sztukę, pracę z archiwami, historię mówioną, etnografię, reportaż. Szczególnie interesuje ją oddolna historia wsi.
Agnieszka Pajączkowska (ur. 1986 r.) wyprowadziła się z Warszawy i mieszka w Wolimierzu na Pogórzu Izerskim. W 2019 r. ukazała się jej książka „Wędrowny Zakład Fotograficzny”, która wyrosła z projektu robienia zdjęć napotkanym ludziom w zamian za opowieść. Zbierała te opowieści przez kilka lat, wracając do tych samych miejsc. Świadczyła usługi prawdziwego wędrownego fotografa nie za pieniądze, ale za wspomnienia czy za jabłka z sadu, słoik ogórków albo obiad.
Agnieszka Pajączkowska, Fot. Leszek Zych / Paszporty Polityki 2023
Powstała z tego opowieść o nieznanej Polsce. Za tę książkę otrzymała Nagrodę im. Wiesława Kazaneckiego oraz Nagrodę im. Beaty Pawlak oraz była nominowana do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego i Nagrody im. Stanisława Barańczaka. W tym samym 2019 r. wspólnie z Aleksandrą Zbroją wydała książkę „A co wyście myślały? Spotkania z kobietami z mazowieckich wsi” (Wydawnictwo Poznańskie). Jest też autorką wystawy „Co widzisz? Patrzenie na archiwalne fotografie w Gdyni” w Muzeum Miasta Gdyni.
Zdjęcia z domowych archiwów, które napotykała w czasie podróży z Wędrownym Zakładem Fotograficznym, uświadomiły jej, że historia chłopskiej fotografii pozostaje ciągle nieodkryta i nieopisana. Stąd pomysł „Nieprzezroczystych”, książki eseistycznej, w której literatura i namysł nad fotografią chłopską łączy się z analizą socjologiczną. Kluczowa jest „nieprzezroczystość”, czyli patrzenie na fotografię w taki sposób, żeby zauważyć ją w całości z kontekstem i tłem.
Agnieszka Pajączkowska, "Nieprzezroczyste. Historie chłopskiej fotografii" / Wydawnictwo Czarne
Pajączkowska opowiada o Polsce XX w., pokazuje splot prywatnego i politycznego. Tytuły rozdziałów to zarazem kluczowe pytania: kiedy fotografia jest chłopska, a kiedy wiejska, dlaczego na chłopskich zdjęciach nie ma Żydów, czy krowy i buty są ważne, a także kim była chłopska fotografka. Ta podróż śladem zdjęć zmusza nas do zadawania sobie pytań, co właściwie widzimy i otwiera nowe przestrzenie do interpretacji.
O Paszportach
Paszporty POLITYKI to nagroda przyznawana przez tygodnik POLITYKA od 1993 r. Wymyślił ją wieloletni szef działu kultury Zdzisław Pietrasik. Od 31 lat wręczana jest każdego roku młodym twórcom i artystom za wybitne osiągnięcia artystyczne. Twórcy nagradzani są w następujących kategoriach: Film, Teatr, Książka (dawniej: Literatura), Sztuki wizualne, Muzyka poważna, Muzyka popularna oraz, od 2016 r., Kultura cyfrowa. Od 21 lat przyznawana jest także nagroda specjalna dla Kreatora Kultury. To wyróżnienie otrzymują osoby lub instytucje, które w sposób szczególny i niestandardowy przyczyniają się do krzewienia kultury polskiej w kraju i na świecie.
Laureatów 31. edycji Paszportów POLITYKI 2023 poznamy 16 stycznia 2024 roku. Gala rozdania nagród rozpocznie się o godz. 20.15 i będzie w całości transmitowana na antenie telewizji TVN, na profilu POLITYKI na Facebooku i na kanale YouTube.
_443908423.jpg)
_1094526942.jpg)
_1877607562.jpg)
