Agnieszka Pajączkowska nominowana do Paszportów Polityki 2023

Autor: Redakcja Fotopolis

6 Grudzień 2023

Artykuł na: 4-5 minut

Poznaliśmy twórców nominowanych do tegorocznej nagrody kulturalnej Paszporty Polityki 2023. W kategorii „Książka” o wyróżnienie walczy Agnieszka Pajączkowska, fotografka, kulturoznawczyni i kuratorka.

Kulturoznawczyni, badaczka historii codziennych praktyk fotograficznych, twórczyni projektów interdyscyplinarnych, fotograficznych i kulturalnych. Nominację do Paszportów Polityki 2023 otrzymała za książkę „Nieprzezroczyste. Historie chłopskiej fotografii” (Wydawnictwo Czarne).

Działa na pograniczu – łączy rozmaite działania: animację kultury, pracę ze społecznością, sztukę, pracę z archiwami, historię mówioną, etnografię, reportaż. Szczególnie interesuje ją oddolna historia wsi.

Sony FX30 - RATY 20x0%

9 849 zł

Nikon Z f

9 849 zł

Canon EOS R8 - RATY 20x0%

6 199 zł

Sigma 50 mm f/1.2 L-Mount - RATY 20x0%

5 990 zł

Tamron 35-150 mm Nikon Z - RATY 20x0%

7 585 zł

Agnieszka Pajączkowska (ur. 1986 r.) wyprowadziła się z Warszawy i mieszka w Wolimierzu na Pogórzu Izerskim. W 2019 r. ukazała się jej książka „Wędrowny Zakład Fotograficzny”, która wyrosła z projektu robienia zdjęć napotkanym ludziom w zamian za opowieść. Zbierała te opowieści przez kilka lat, wracając do tych samych miejsc. Świadczyła usługi prawdziwego wędrownego fotografa nie za pieniądze, ale za wspomnienia czy za jabłka z sadu, słoik ogórków albo obiad.

Agnieszka Pajączkowska, Fot. Leszek Zych / Paszporty Polityki 2023

Powstała z tego opowieść o nieznanej Polsce. Za tę książkę otrzymała Nagrodę im. Wiesława Kazaneckiego oraz Nagrodę im. Beaty Pawlak oraz była nominowana do Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego i Nagrody im. Stanisława Barańczaka. W tym samym 2019 r. wspólnie z Aleksandrą Zbroją wydała książkę „A co wyście myślały? Spotkania z kobietami z mazowieckich wsi” (Wydawnictwo Poznańskie). Jest też autorką wystawy „Co widzisz? Patrzenie na archiwalne fotografie w Gdyni” w Muzeum Miasta Gdyni.

Zdjęcia z domowych archiwów, które napotykała w czasie podróży z Wędrownym Zakładem Fotograficznym, uświadomiły jej, że historia chłopskiej fotografii pozostaje ciągle nieodkryta i nieopisana. Stąd pomysł „Nieprzezroczystych”, książki eseistycznej, w której literatura i namysł nad fotografią chłopską łączy się z analizą socjologiczną. Kluczowa jest „nieprzezroczystość”, czyli patrzenie na fotografię w taki sposób, żeby zauważyć ją w całości z kontekstem i tłem.

Agnieszka Pajączkowska, "Nieprzezroczyste. Historie chłopskiej fotografii" / Wydawnictwo Czarne

Pajączkowska opowiada o Polsce XX w., pokazuje splot prywatnego i politycznego. Tytuły rozdziałów to zarazem kluczowe pytania: kiedy fotografia jest chłopska, a kiedy wiejska, dlaczego na chłopskich zdjęciach nie ma Żydów, czy krowy i buty są ważne, a także kim była chłopska fotografka. Ta podróż śladem zdjęć zmusza nas do zadawania sobie pytań, co właściwie widzimy i otwiera nowe przestrzenie do interpretacji.

O Paszportach

Paszporty POLITYKI to nagroda przyznawana przez tygodnik POLITYKA od 1993 r. Wymyślił ją wieloletni szef działu kultury Zdzisław Pietrasik. Od 31 lat wręczana jest każdego roku młodym twórcom i artystom za wybitne osiągnięcia artystyczne. Twórcy nagradzani są w następujących kategoriach: Film, Teatr, Książka (dawniej: Literatura), Sztuki wizualne, Muzyka poważna, Muzyka popularna oraz, od 2016 r., Kultura cyfrowa. Od 21 lat przyznawana jest także nagroda specjalna dla Kreatora Kultury. To wyróżnienie otrzymują osoby lub instytucje, które w sposób szczególny i niestandardowy przyczyniają się do krzewienia kultury polskiej w kraju i na świecie.

Laureatów 31. edycji Paszportów POLITYKI 2023 poznamy 16 stycznia 2024 roku. Gala rozdania nagród rozpocznie się o godz. 20.15 i będzie w całości transmitowana na antenie telewizji TVN, na profilu POLITYKI na Facebooku i na kanale YouTube.