Łukasz Baksik - "II danie po polsku"

Autor: Tomasz Gutkowski

3 Listopad 2005
Artykuł na: 4-5 minut
Niewielu artystów ma odwagę zmierzyć się z kultem Jana Pawła II. Łukasz Baksik, którego wystawa rozpocznie się dziś w krakowskiej Galerii Olympia, nie wykpiwa i nie obraża. Wręcz przeciwnie, za pomocą pseudo-sakralnego "obiektu upamiętniającego" pokazuje dystans między kultem a sacrum.

Łukasz Baksik pochodzi z Pszczyny, ale od wielu lat mieszka i tworzy na krakowskim Kazimierzu. Tu prezentował dwie dotychczasowe wystawy, "Gołębiarze" oraz "Zachody słońca". Trzecia prezentacja rozpocznie się dziś, 3 listopada 2005, o godzinie 19, w Galerii Olympia przy Józefa 18 w Krakowie.

Łukasz Baksik, II danie po polsku (2, 3, 4, 5)

Poniżej publikujemy wielce wymowny tekst pióra Jana Kawiorskiego, religioznawcy i krytyka sztuki.

Czy są Państwo oburzeni tą wystawą? Czy uważają, że autor obraża pamięć Jana Pawła II? A może jesteście rozbawieni? Bo Waszym zdaniem autor kpi z nieprzebierającej w środkach wyrazu skłonności do oddawania czci Jego pamięci? Patetyczny gest sprzeciwu wzbudzi w jednym figura polskiego papieża przygniecionego meteorytem, eksponowana ongi w słynnej stołecznej galerii, u innego niesmak wywoła sześciometrowy kolos z grubsza przypominający postać Jana Pawła II, który od niedawna walczy o pierwszeństwo z ratuszem na rynku uroczego miasta na południu Polski.

Autor tych zdjęć talerz z papieżem znalazł i kupił w jakimś sklepie. Papież na talerzu to upamiętnienie bardzo domowe. Papież pojawia się na sprzęcie najbardziej domowym z domowych. Nie powinno to nikogo dziwić w kraju, w którym różnego rodzaju papieskie upamiętnienia służą za usprawiedliwienie dla oszpecania krajobrazu polskiej ziemi, o którym skądinąd tak często i tak często pięknie pisał i mówił sam papież. Jeśli nikt nie ma nic przeciw takim postępkom, to dlaczego miałby mieć coś przeciw takiej formie papieskiego "pomnika"? Nie ma w nim nic patetycznego, ani pompatycznego, jest pozbawiony pseudo-znaczeń, które banałem pokrywają zwyczajną chęć prowokacji.

Dlatego nie ma nic oburzającego, ani też zabawnego w tym, że na talerz z podobizną papieża trafia pożywienie. Autor tych zdjęć niczego nie wymyśla, nie dodaje nic od siebie. Nie uważajcie go Państwo za kogoś, kto szarga świętą i powszechnie w naszym kraju czczoną pamięć Jana Pawła II. Ani za stukającego się w czoło kpiarza, który wykpiwa pomieszanie z poplątaniem w sposobach czci tej pamięci oddawania.

Łukasz Baksik chodził z aparatem po Krakowie w dniach ostatniej wizyty Jana Pawła II. Zrobił zdjęcia, na których w ogóle nie ma papieża. Są tylko jego podobizny, fotografie papieża pojawiające się w najróżniejszych miejscach, co daje nieraz efekt groteskowy, jak wtedy, gdy papież ze zdjęcia błogosławi spośród damskiej bielizny na sklepowej wystawie, lub gdy ni stąd ni zowąd reklamuje wyprzedaż w innym sklepie. Są też zdjęcia ludzi gromadzących się w oczekiwaniu na spotkanie z papieżem, i niemających większych szans na to, by go zobaczyć.

Ze wszystkich tych zdjęć wyłania się obraz nierealny. Nie pokazują ani papieża, ani ludzi, którzy przyszli go słuchać, wiwatować na jego cześć czy tylko zobaczyć, pokazują dystans między nimi a papieżem, niemożliwą do przekroczenia przestrzeń, a także papieskie simulacra, które ten dystans wypełniają, aż do zmęczenia swoim natłokiem - do śmieszności, jak ów papież w sklepiku z rajstopami.

Autor zdjęć, na których na talerzu z papieżem pojawia się i znika pożywienie, prezentuje nam kolejne polskie papieskie simulacrum, i zaraz je sztuczności właściwej simulacrom pozbawia. Kto chce, znajdzie w takim geście nawet apologię domowego przyswojenia sobie pamięci po papieżu. Bardzo to dalekie od chęci jej obrażania, albo wykpiwania skłonności do przesady w jej upamiętnianiu.

A na marginesie - kto z Państwa kupiłby taki talerz z papieżem, a kto którąś z tych fotografii?

Jan Kawiorski, Kraków 2005

Skopiuj link
Komentarze
Więcej w kategorii: Wydarzenia
Festiwal Fotoforma to także edukacja - warsztaty foto i wideo z najlepszymi
Festiwal Fotoforma to także edukacja - warsztaty foto i wideo z najlepszymi
Na Festiwalu Fotoforma (13 -14 czerwca, PGE Narodowy, Warszawa) będzie odbywać się aż 15 warsztatów zarówno fotograficznych jak i filmowych. To świetna propozycja dla osób, które chcą...
4
Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii - FAF stawia pytanie o to, jak patrzymy na dzieła sztuki przez obiektyw aparatu
Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii - FAF stawia pytanie o to, jak patrzymy na dzieła sztuki...
Fundacja Archeologia Fotografii zaprasza na wystawę „Gdzie oryginał? Sztuka na fotografii”, która podejmuje temat twórczego podejścia do dokumentacji dzieł sztuki. Wernisaż 17...
5
Rusza 10. edycja Konkursu Fotografii Teatralnej - do wygrania 10 000 zł
Rusza 10. edycja Konkursu Fotografii Teatralnej - do wygrania 10 000 zł
Startuje jubileuszowa, 10. edycja Konkursu Fotografii Teatralnej. Zdjęcia w trzech kategoriach konkursowych można zgłaszać do 30 września. Na zwycięzców czekają nagrody w wysokości od...
4