Fotogramy Ryszarda Czajkowskiego w Muzeum Ziemi PAN

ANTKIEM do Konga to wystawa fotogramów z niezwykłej podróży Ryszarda Czajkowskiego. Podczas czternastodniowego lotu jednosilnikowy dwupłatowiec AN-2 - ANTEK przeleciał z Bełchatowa do Bukawu (Kongo), zatrzymawszy się w Krakowie, Słowenii, na Krecie, w Asmarze(Erytrea), Dżibutti (Zat. Adeńska), Dire Dawa i Addis Abebe(Eiopia) oraz w Entebbe (Uganda). Niebezpieczne granice skłóconych afrykańskich krajów, wysokie góry Etiopii, w niektórych miejscach powyżej maksymalnego pułapu ANTKA, determinowały wybór trasy.


Ryszard Czajkowski, którego pamiętamy z programu telewizyjnego Przez lądy i morza, odbył wiele podróży na wszystkie kontynenty, podczas których zrealizował kilkadziesiąt filmów podróżniczo-geograficznych, ponad sto programów telewizyjnych i kilkanaście wystaw fotograficznych w Polsce i zagranicą. Nie była to więc pierwsza podróż do Afryki, o której zrealizował kilka filmów etnograficznych Sposób na Afrykę, Tajemniczy świat Dogonów, Qirimba - wyspa szczęścia. Jednakże, jak sam napisał, ta podróż była dla niego wyjątkowa, głównie dzięki niesamowitemu środkowi transportu. Niektóre z tych miejsc już znałem, a niektóre dopiero poznawałem. Przelot takim samolotem, na tak długiej trasie jest wyczynem i przypomina podróżowanie w latach trzydziestych. Przed podróżą czytałem książkę Beryl Markham, która właśnie w tych latach woziła ludzi i złoto latając w tych samych rejonach co my.


Głównym celem podróży Ryszarda Czajkowskiego był pobyt w Bukawu. Miasto to okazało się doskonałą bazą wypadową do różnych wycieczek, m.in. do rezerwatu goryli w Parku Narodowego Kahuzi-Biega, do wiosek rybackich nad jeziorem Kiwu i do wioski Pigmejów.


Podróżowanie po Kongo okazało się równie niebezpieczne jak ciekawe. Jest to obszar, na którym ciągle działa partyzantka, silne są dążenia separatystyczne. Jak pisze Ryszard Czajkowski Kilkakrotnie byłem aresztowany i płaciłem słone, jak dla mnie łapówki. Pomimo wykupienia specjalnego pozwolenia na robienie zdjęć, niszczono mi filmy. Jednak udało mi się dotrzeć do interesujących miejsc i zrobić zdjęcia. Wynikiem podróży jest więc pokaźna ilość fotografii, których niewielką część zaprezentowano na wystawie.


Fotografie ukazują przede wszystkim ludzi, mieszkańców rybackich wiosek, podczas swoich codziennych czynności: pracy, zabawy, rytualnych tańców. Ale nie są to tylko etnograficzno-reporterskie obserwacje życia codziennego mieszkańców Afryki. Fotogramy zaprezentowane na wystawie stanowią przede wszystkim zapis wielkiej przygody i niebagatelnego wyczynu, jakim był dwutygodniowy lot ANTKIEM.

Wystawę można oglądać do 16 czerwca w Muzeum Ziemi PAN (Na Skarpie 27), od poniedziałku do piątku w godzinach 9-16, w weekendy w godzinach 10-16.